چرا نور شدید باعث عطسه می‌شود؟

شاید به اندازه یک چهارم ما وقتی به نور درخشان نگاه می‌کنیم عطسه می‌کنیم، وضعیتی که دانشمندان از سال ۱۹۵۴ آن را “عطسه واکنش به نور” نامیده اند، اما این وضعیت هزاران سال پیش برمی‌گردد.

ارسطو در این خصوص گفته بود که گرمای خورشید مایع بینی را خشک می‌کند و باعث گزگز آن می‌شود. (یونانیان باستان معتقد بودند که عطسه الهی است و فقط در هنگام برانگیختگی جنسی رخ می‌دهد) علم مدرن برخی از محتمل‌ترین توضیحات را ارائه کرده است.

این تاثیر در کودکان نیز مشاهده شده است، بنابراین احتمالاً این یک واکنش اکتسابی نیست اما می‌تواند ژنتیکی باشد. یک مطالعه سوئدی نشان داد که در خانواده‌هایی که یکی از والدینشان به این بیماری مبتلا بودند، بیش از نیمی از کودکان نیز به آن مبتلا شدند. یک تیم تحقیقاتی جداگانه حتی دو مکان را در ژنوم انسان پیدا کرده است که ممکن است این ویژگی در آن‌ها وجود داشته باشد، اگرچه آن‌ها هنوز این موضوع را اثبات نکرده اند.

از نظر مکانیکی، این وضعیت ممکن است ناشی از سیگنال‌های متقاطع در نورن‌های مغز باشد. دانشمندان حدس زده اند که فعال شدن شدید عصب بینایی، مانند آنچه از ورود نور شدید خورشید به دست می‌آورید، می‌تواند به عصب سه قلو مجاور نشت کند، که به تحریک بینی پاسخ می‌دهد و منجر به عطسه می‌شود یا ممکن است در جای دیگری از مغز نهفته باشد.

چند سال پیش، محققان دانشگاه زوریخ برای آزمایش نظریه دیگری ۱۰ عطسه فوتونی و ۱۰ عطسه غیر سرپایی را به کار گرفتند. آن‌ها امواج مغزی را با استفاده از الکتروانسفالوگرام (EEG) در حالی که چراغ‌ها روی سوژه خود چشمک می‌زدند اندازه گیری کردند. عطسه سبک فعالیت بیشتری را در قشر بینایی نشان داد و نشان می‌دهد که این افزایش حساسیت به نور این فرایند بازتابی را فراتر از ساقه مغز گسترش می‌دهد.

۲۳۵۲۳۳