یک جشنواره با طعم سوژه‌های تند اجتماعی

روزنامه هفت صبح – احمد رنجبر و مرجان فاطمی: این رسم هر ساله است. صاحبان جشنواره از فیلم‌های متفاوت نسبت به دوره‌های ۸ پیش می‌گویند و نوید می‌دهند مخاطبان با جشنواره‌ای خاص روبرو می‌شوند. بعضی وقت‌ها نتیجه با وعده‌ها قرابت دارد و گاهی هم نه. جشنواره سی و هشتم از دوره‌هایی است که به آن می‌توان امید داشت. برخی فیلم‌ها را در اکران خصوصی دیده‌ایم و درباره کیفیت بعضی از آن‌ها شنیده‌ایم.

نتیجه اینکه هم‌زمان با اولین روز جشنواره فجر ۱۰ فیلمی که روی کیفیت آن‌ها اتفاق نظر وجود دارد، پیشنهاد داده‌ایم. برای اینکه پیشنهاد در حد اسم و خلاصه قصه نباشد، سابقه کارگردان و دیگر فاکتور‌های فیلم‌ها مثل ستاره‌ها و حواشی هم ضمیمه هر کدام شده است. اگر بلیت‌ها را به شکل “سری” خریده‌اید که بروید و همه را تماشا کنید. اگر نه، این گزارش می‌تواند برای انتخاب فیلم‌ها کمک‌کننده باشد. با این حال هنوز فیلم‌هایی که حکم هندوانه سربسته دارند هم هستند. مثل فیلم “پوست”‌برادران ارک، یا “مردن در آب مطهر”‌برادران محمودی… در روز‌های آینده درباره این فیلم‌ها نیز اطلاعاتی منتشر می‌کنیم.

خون شد / مسعود کیمیایی

نویسنده: مسعود کیمیایی

بازیگران: سعید آقاخانی، هومن برق‌نورد، سیامک انصاری، لیلا زارع، نسرین مقانلو، سیامک صفری، اکبر محرزی و …

موسیقی: ستار اورکی

مدیر فیلمبرداری: علیرضا زرین‌دست

تهیه‌کننده: جواد نوروزبیگی

درباره داستان: مسعود کیمیایی در “خون شد” قصه مردی (سعید آقاخانی) را روایت می‌کند که سال‌ها از خانه دور بوده. وقتی برمی‌گردد، متوجه می‌شود خواهرش معتاد شده، برادرش در تیمارستان بستری است، پدر و مادر تنها هستند و … او آستین بالا می‌زند و تصمیم می‌گیرد خانه را از نو بسازد. در این راه باید با خیلی‌ها مبارزه کند و تنها همراهش یک چاقو و دل شیر اوست. “خون شد” بازگشت مسعود کیمیایی به دوران اوج است که توانسته از همه ابزار‌ها و نشانه‌های سینمای خود بهترین استفاده را ببرد. فیلم با کمی اصلاح، به کیفیتی بهتر می‌رسد.

درباره ستاره‌ها: فصل مشترک درباره “خون شد” این است که چرا بازیگران آن از میان چهره‌های شاخص استفاده نشدند. با این‌حال سعید آقاخانی بازی جذابی دارد و نقش را طوری بازی می‌کند که نفس مخاطب در سینه حبس می‌شود. او اگر سیمرغ نگیرد، نامش میان نامزد‌ها قرار خواهد گرفت. نسرین مقانلو در نقش زن دوم که حالا برای فرزندان همسرش مادری می‌کند هم شانس سیمرغ دارد. بازی‌اش توأم با اغراق است، اما از پس یک نقش سخت به خوبی برآمده. کیمیایی از سیامک انصاری استفاده درست کرده؛ در نقش یک پزشک بامزه و متفاوت. بازی لیلا زارع و سیامک صفری چنگی به دل نمی‌زند.

درباره کارگردان: هر آنچه باید درباره مسعود کیمیایی گفته شود، پیش‌تر گفته شده! حتی همه می‌دانیم که این فیلمساز کهنه‌کار در یک دهه اخیر از جایگاه سابق فاصله گرفته. با این حال طرفدارانی سینه‌چاک دارد که با فیلم‌های متأخر و قهرمان‌هایش نیز زندگی می‌کنند. آخرین فیلم او پیش از “خون شد”‌یعنی “قاتل اهلی”‌ضعیف بود و تهیه‌کننده و کارگردان هر کدام دیگری را مقصر می‌دانستند. فیلم سال ۹۶ در میان اختلاف مسعود کیمیایی و مسعود لشکری قوچانی روی پرده سینما‌ها رفت، اما استقبال سردی از آن شد. “خون شد” احیای دوباره کیمیایی است.

حاشیه: بیست و نهمین فیلم مسعود کیمیایی در حالی کلید خورد که او سه سال از سینما دور بود. کیمیایی در این سه سال با حاشیه‌های “قاتل اهلی” دست و پنجه نرم می‌کرد. این بار همه چیز آرام بود تا اینکه او و بازیگرش سعید آقاخانی از حضور در جشنواره انصراف دادند. حالا، اما به نظر می‌رسد این انصراف را پس گرفته.

---

خروج / ابراهیم حاتمی‌کیا

نویسنده: ابراهیم حاتمی‌کیا

بازیگران: فرامرز قریبیان، پانته‌آ پناهی‌ها، جهانگیر الماسی، کامبیز دیرباز، محمدرضا شریفی‌نیا، مهدی فقیه، سام قریبیان، محمد فیلی، آتش تقی‌پور، اکبر رحمتی، فرزاد حسنی و …

صداگذار: علیرضا علویان

مدیر فیلمبرداری: آیین ایرانی

تهیه‌کننده: حبیب والی‌نژاد

درباره داستان: در اتفاقی عجیب و کم‌سابقه، فضای کلی فیلم حاتمی‌کیا به رسانه‌ها راه یافته. این کارگردان معمولاً چنین اجازه‌ای به عوامل نمی‌دهد، اما بازیگران “خروج” این‌بار خط کلی داستان فیلم را لو داده‌اند. “خرج” داستان زندگی گروهی از پنبه‌کاران شهرستانی را روایت می‌کند که محصول‌شان بر اثر بارش شدید باران، آب خورده و وعده‌هایی که به آن‌ها داده شده، پوچ درآمده‌اند. این گروه تصمیم می‌گیرند که برای اعتراض به وضعیت‌شان نزد هیئت دولت در نهاد ریاست جمهوری بروند… برخی آن را جزو کار‌های موفق حاتمی‌کیا می‌دانند و برخی می‌گویند انتظارشان برآورده نشده.

درباره ستاره‌ها: نقش اصلی “خروج” را فرامرز قریبیان بازی می‌کند؛ بازیگری که سال‌هاست به پیشنهادی مختلف جواب منفی می‌دهد و حالا برای اولین بار قهرمان فیلم حاتمی‌کیا شده. تصویری که از او روی پوستر فیلم دیده‌ایم، شنیده‌ها درباره بازی‌اش را تأیید می‌کند. کسانی که “خرج” را دیده‌اند، بازی قریبیان را یکی از امتیاز‌های آن می‌دانند و از او به عنوان شانس اصلی دریافت سیمرغ یاد می‌کنند. نقش مردان معترض فیلم هم به جهانگیر الماسی، محمد فیلی، آتش تقی‌پور، اکبر رحمتی و مهدی فقیه رسیده است. از نکات جالب در ترکیب بازیگران “خروج” حضور فرزاد حسنی است.

درباره کارگردان: ابراهیم حاتمی‌کیا در سال‌های اخیر بار دیگر به روز‌های اوج برگشته است و می‌توان به موفقیت ساخته‌هایش امید داشت. این کارگردان خوش‌سابقه حالا سودای ساخت فیلم‌های عظیم و سوژه‌های استراتژیک دارد. نمونه‌اش بادیگارد و به وقت شام، سازمان اوج هم پشت اوست تا حاتمی‌کیا دغدغه تولید نداشته باشد و با طیب خاطر فیلمش را بسازد. نکته جالب اینکه ساخته‌هایش گیشه هم دارند و مخاطب عام نیز با فیلم‌های او ارتباط برقرار می‌کنند. نمونه‌اش “به وقت شام” که ۱۳ میلیارد تومان فروش کرد.

حاشیه: در روز‌های آخر فیلمبرداری شایعه شد که برخی مسئولان دولتی با “خروج” همکاری نکرده‌اند. فرهیختگان نوشته بود: “موضوعی که در روز‌های اخیر نسبت به فیلم جدید حاتمی‌کیا مطرح شده بود اینکه سنگ‌اندازی برخی مدیران دولتی نسبت به فیلمبرداری یک صحنه از فیلم، باعث به تعویق افتادن تولید فیلم در تهران شده است و گروه مجبور می‌شود فیلمبرداری را جای دیگری انجام دهد. “

---

خورشید / مجید مجیدی

نویسنده: مجید مجیدی و نیما جاویدی

بازیگران: علی نصیریان، جواد عزتی، طناز طباطبایی، مهدی موسوی‌فر، علی غابشی و …

مدیر فیلمبرداری: هومن بهمنش

تهیه‌کننده: امیر بنان و مجید مجیدی

درباره داستان: فیلم “خورشید” تازه‌ترین دغدغه مجید مجیدی در حوزه کودکان و نوجوانان است. او پس از چند سال، بار دیگر داستانی با موضوع کودکان ایرانی ساخته. گفته می‌شود داستان فیلم درباره روابط چند کودک کار است و بیش از این اطلاعاتی از “خورشید” به بیرون درز نکرده. مجیدی مشابه این داستان را سال ۷۰ در بدوک روایت کرده بود. منتهی آن فیلم به کودکان کار در مرز می‌پرداخت و این بار دوربین “خورشید” در تهران است و کودکان کار حاضر در پایتخت را قاب می‌گیرد. نکته جالب دیگر این که مجیدی در “خورشید”، نیما جاویدی را کنار خود دارد.

درباره ستاره‌ها: بعد از این که “لامینور” داریوش مهرجویی از حضور در جشنواره بازماند، یکی از حسرت‌ها غیبت علی نصیریان بود. “خورشید”، اما به جشنواره می‌رسد تا بار دیگر شاهد هنرنمایی این بازیگر توانمند در جشنواره سی و هشتم باشیم. شنیده می‌شود بازی او جزو درخشان‌ترین آثار کارنامه‌اش است… از بازی جواد عزتی هم زیاد تعریف می‌شود. این بازیگر هر وقت فیلمنامه و کارگردان خوب باشد، چشم‌ها را خیره می‌کند. شنیده می‌شود نقش او در “خورشیدم جدی است. مجیدی استاد بازی گرفتن از بچه‌ها است و باید منتظر بازی‌های درخشان کودکان “خورشید” باشیم.

درباره کارگردان: مجیدی کارگردان گزیده‌کاری است که سال ۹۴ فیلم “محمد رسول‌الله (ص) ” به کارگردانی‌اش اکران شد. بعد از آن به هند رفت و “آن سوی ابرها” را کارگردانی کرد. این فیلم در ایران مورد توجه قرار نگرفت و فروش پایینی داشت. با این‌حال مجیدی همچنان یکی از شناخته‌شده‌ترین فیلمسازان ایرانی است که اعلام کرده می‌خواهد با موضوع کرونا فیلمی بسازد. شاخص‌ترین افتخار مجیدی با “بچه‌های آسمان” رقم خورده؛ فیلمی که در میان نامزد‌های نهایی دریافت اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان حضور داشت.

حاشیه: “خورشید” دیر آماده شد و به نظر می‌رسید در جشنواره امسال رونمایی نمی‌شود. حتی در جدول سینمای رسانه هم جای آن تغییر کرد و نمایش آن به روز‌های آخر موکول شد. با این‌حال یک شایعه‌ای وجود دارد که مجیدی دوست داشته اولین نمایش “خورشید” در جشنواره کن باشد.

---

درخت گردو / محمدحسین مهدویان

نویسنده: ابراهیم امینی و حسین حسنی

بازیگران: پیمان معادی، مینا ساداتی، مهران مدیری، مینو شریفی و …

موسیقی: حبیب خزایی‌فر

مدیر فیلمبرداری: هادی بهروز

تهیه‌کننده: سید مصطفی احمدی

درباره داستان: سوژه “درخت گردو” بمباران شیمیایی سردشت است. فیلم در قالب فلش‌بک، یک ماجرای واقعی را روایت می‌کند. قصه از این قرار است کهت یک روستا بمباران شیمیایی می‌شود و اهالی آن برای رفع مشکل و دادخواهی به تکاپو می‌افتند. تکیه آن‌ها بر یک پیرمرد است که تبدیل به قهرمان مردم می‌شود… “درخت گردو” پر است از صحنه‌های تکان‌دهنده. هم داستان نفس‌گیری دارد و هم تصویری که از بمباران شیمیایی داده می‌شود، دردناک است. بعید است کسی فیلم را تماشا کند و تحت تأثیر مظلومیت هموطنان‌مان قرار نگیرد.

درباره ستاره‌ها: محمدحسین مهدویان ترکیب ثابت بازیگرانش را این‌بار به هم ریخته است و در عوض سراغ مهران مدیری و پیمان معادی رفته. از روز انتشار خبر تا الان، پرسش ثابت رسانه‌ها این بوده که نتیجه این همکاری چه می‌شود؛ معادی بازیگری اهل ریسک است، اما مدیری در سینما هم کم فیلم بازی می‌کند و هم حاضر به همکاری با هر کارگردانی نیست. شنیده می‌شود بازی معادی آن‌قدر جذاب است که شانس سیمرغ دارد. بازی مهران مدیری، اما معمولی است و نتوانسته از فرصت به‌خوبی بهره ببرد. مینا ساداتی دیگر بازیگری است که در “درخت گردو” حضور دارد.

درباره کارگردان: از همان زمانی که مستند می‌ساخت، پیگیران با نام محمدحسین مهدویان آشنا بودند. حالا چهار فیلم ساخته و سینمادوستان منتظر فیلم تازه‌اش هستند. محمدحسین مهدویان نه‌تن‌ها بعد از فیلم موفق “ایستاده در غبار”‌افت نکرده، بلکه با چند تجربه متفاوت پخته‌تر از قبل سراغ ساخت “درخت گردو” رفته است. او تاکنون علاوه بر “ایستاده در غبار” فیلم‌های “ماجرای نیمروز”، “لاتاری” و “ماجرای نیمروز؛ رد خون” را کارگردانی کرده. این فیلم‌ها همگی واکنش‌برانگیز بوده‌اند. برخی به‌شدت دوست دارند و دسته‌ای دیگر نقد‌های تند و تیزی بر آن‌ها وارد می‌کنند.

حاشیه: سرمایه‌گذار “درخت گردو” سید مصطفی احمدی است. همان سرمایه‌گذار “دورهمی”. از همین معبر شایعه شده که مهران مدیری به محمدحسین مهدویان تحمیل شده است! حاشیه دیگر فیلم اعلام انصراف پیمان معادی از حضور در جشنواره است. احتمالاً او نظرش را پس بگیرد. به ویژه آنکه گفته می‌شود شانس دریافت سیمرغ هم دارد.

---

روز صفر / سعید ملکان

نویسنده: سعید ملکان و بهرام توکلی

بازیگران: امیر جدیدی، ساعد سهیلی، تینو صالحی، محمدرضا مالکی، مهدی قربانی، رضا خدادادبیگی، محمد علی راجپوت، ابوالفضل صفاری، حمیدرضا سلیمانی راد، میلاد یزدانی، امین گلستانه و …

مدیر فیلمبرداری: علی قاضی

تهیه‌کننده: سعید ملکان

درباره داستان: سال پیش “شبی که ماه کامل شد”‌برشی بود از زندگی عبدالمالک ریگی، حالا “روز صفر” بخش دیگری از زندگی این تروریست را روایت می‌کند. این‌بار قصه به عملیات دستگیری عبدالمالک ریگی می‌پردازد. عبدالمالک ریگی و گروهک تروریستی او یکی از پدیده‌های مهم ضد امنیتی در تاریخ کشورمان به حساب می‌آیند. پایه‌های سست و منحرف عقیدتی باعث شد که ریگی به سمت تشکیل گروهک تروریستی و انجام عملیات مسلحانه در داخل کشور برود. این مسیر با انحراف عقیدتی و برداشت‌های غلط از دین آغاز و سپس با ارتباط‌گیری با سرویس‌های جاسوسی بیگانه وارد مرحله جدیدی شد.

درباره ستاره‌ها: سعید ملکان نقش‌های اصلی “روز صفر” را به امیر جدیدی و ساعد سهیلی سپرده است. جدیدی در “تنگه ابوقریب” به تهیه‌کنندگی ملکان بازی کرده بود و تا میانه راه بازیگر “غلامرضا تختی” هم بود. ساعد سهیلی هم در سریال “نهنگ آبی” به تهیه‌کنندگی ملکان نقش اصلی را بر عهده داشت. ساعد سهیلی در نقش عبدالمالک ریگی و امیر جدیدی در نقش مأمور امنیتی بازی کرده‌اند. آرمین رحیمیان در فیلم “شبی که ماه کامل شد” نقش عبدالمالک را بازی کرده بود. شنیده می‌شود هم سهیلی و هم جدیدی بازی‌های درخشانی دارند و از شانس‌های دریافت سیمرغ هستند.

درباره کارگردان: “روز صفر” اولین کارگردانی سعید ملکان در سینما است. او سال‌ها به‌عنوان طراح گریم فعال بود و در فیلم‌های شاخص زیادی حضور داشت. در ادامه وارد حرفه تهیه‌کنندگی شد. نکته مهم درباره او همکاری با کارگردان‌های اول است که از قضا فیلم‌های مهمی هم هستند. از جمله “ابد و یک روز”، “برادرم خسرو”، “ویلایی‌ها” و … در کارنامه ملکان تهیه‌کنندگی فیلم‌های “غلامرضا تختی”، “تنگه ابوقریب”، “آسمان زرد کم‌عمق”، “بیگانه” و … دیده می‌شود. او تجربه نگارش فیلم‌نامه غلامرضا تختی (به همراه بهرام توکلی) را هم دارد.

حاشیه: به دلیل اینکه کار فیلمبرداری “روز صفر” طولانی شد و خود فیلم هم جزو تولیدات سخت است، بهرام توکلی بخش‌هایی از آن را کارگردانی کرده. بخش عمده سکانس‌های “روز صفر” در شهرک سینمایی دفاع مقدس فیلمبرداری شده و بخش‌هایی هم در کشور آلمان ضبط شده است.

---

آتابای / نیکی کریمی

نویسنده: هادی حجازی‌فر

بازیگران: جواد عزتی، هادی حجازی‌فر، سحر دولتشاهی، دانیال توروش، مه‌لقا مینوش‌زاد، یوسف دریادل

موسیقی: حسین علیزاده

فیلمبردار: سامان لطفیان

تهیه‌کننده: نیکی کریمی

درباره داستان: بر اساس آنچه درباره داستان منتشر شده، می‌توانیم تا حدودی به فضای کلی آن احاطه داشته باشیم. ماجرا درباره مردی چهل ساله به نام آنابای (با بازی جواد عزتی) است که به همراه پدر و خواهرزاده‌اش د رروستای پیرکندی (خوی) زندگی می‌کند. او سال‌ها پیش، دانشجوی معماری در دانشگاه هنر‌های زیبای تهران بوده و یک سال مانده به فارغ‌التحصیلی، به علت مشکلات روحی ناشی از عشق نافرجام به هم‌دانشگاهی‌اش، ترک تحصیل کرده و به زادگاه خود بازگشته است. حالا در این شرایط وارد اتفاق جدیدی می‌شود و …

درباره ستاره‌ها: قرار گرفتن جواد عزتی در کنار هادی حجازی‌فر و سحر دولتشاهی، می‌تواند امیدوارمان کند که با ترکیب قابل قبولی روبه‌رو هستیم. نکته قابل توجه اینجاست که بخش‌هایی از فیلم سینمایی “آتابای”، به زبان ترکی است و بازیگران اصلی، صحبت کردن به این زبان را تجربه کرده‌اند. حرف زدن با این لهجه را از هادی حجازی‌فر زیاد دیده بودیم، چون او اصالتاً آذری است و این مسئله چندان برایش عجیب نیست، اما جواد عزتی در تجربه‌ای متفاوت، برای اولین بار به زبان ترکی ایفای نقش کرده است.

درباره کارگردان: آن‌طور که از تعریف‌ها و تصاویر منتشر شده از فیلم به نظر می‌رسد، “آنابای”‌یکی از متفاوت‌ترین فیلم‌های کارنامه این کارگردان است. کریمی به‌عنوان ستاره سینما بسیار مورد توجه قرار داشت تا اینکه از سال ۱۳۸۳ تصمیم گرفت وارد عرصه کارگردانی شود. او بعد از ساخت “یک شب” و “چند روز بعد”، فیلم “سوت پایان” را کارگردانی کرد که با تحسین فراوانی روبه‌رو شد و جوایز زیادی از جشنواره‌های مهم دنیا گرفت. کریمی بعد از ساخت “شیفت شب”، پنج سال فیلمی نساخت و فقط تهیه‌کنندگی فیلم “آذر” را به عهده گرفت.

حاشیه: برخلاف سال‌های گذشته که تعداد قابل قبولی کارگردان زن در جشنواره حضور داشتند، این بار فقط یک کارگردان زن حضور دارد. نیکی کریمی، تنها کارگردان زن جشنواره امسال است و اگر او نبود با یک جشنواره کاملاً مردانه روبه‌رو می‌شدیم. امیدواریم “آنابای” به‌لحاظ کیفی آن‌قدر قابل قبول باشد که دست‌کم این یک کارگردان زن به چشم بیاید.

---

خوب بد جلف ۲: ارتش سری / پیمان قاسم‌خانی

نویسنده: پیمان قاسم‌خانی

بازیگران: پژمان جمشیدی، سام درخشانی، حامد کمیلی، ریحانه پارسا، گوهر خیراندیش، فرهاد آئیش، امیرمهدی ژوله و …

موسیقی: امیر توسلی

فیلمبردار: حسین جلیلی

تهیه‌کننده: محسن چگینی

درباره داستان: اگر فصل اول “خوب بد جلف” را دیده باشید کلیت ماجرا را می‌دانید. باز هم با دو بازیگر روبه‌رو هستیم که قرار است در یک فیلم سینمایی بازی کنند، اما این‌بار با فیلمی کاملاً متفاوت روبه‌رو هستیم. یک فیلم استراتژیک که حتی قبل از اینکه ساخته شود به جشنواره فجر راه پیدا کرده است. پیمان قاسم‌خانی این‌بار در فیلمش با برخی شخصیت‌های تاریخی مثل هیتلر و ترامپ و … شوخی کرده و سطح این شوخی‌ها از فیلم قبلی خیلی بیشتر است. هنوز اطلاعات بیشتری درباره این فیلم نمی‌دانیم.

درباره ستاره‌ها: زوج پژمان جمشیدی و سام درخشانی که دیگر نیازی به معرفی ندارند. بازی موفق آن‌ها در سریال “پژمان” باعث شد که قاسم‌خانی روی‌شان سرمایه‌گذاری کند و دو فیلم بر مبنای این زوج بسازد. این‌بار به‌جای حمید فرخ‌نژاد، حامد کمیلی، کارگردان پروژه‌ای است که قرار است پژمان جمشیدی و سام درخشانی در آن بازی کنند. ویشکا آسایش هم در این فصل حضور ندارد و به‌جای او ریحانه پارسا به جمع بازیگران اضافه شده؛ بازیگری جوان و تازه‌کار که بعد از سریال “پدر”‌بهرنگ توفیقی، قرار است خودش را در سینما هم اثبات کند.

درباره کارگردان: پیمان قاسم‌خانی، کماکان یکی از مهم‌ترین نویسندگان آثار کمدی به‌حساب می‌آید که چند سالی است تصمیم گرفته خودش فیلمنامه‌هایش را کارگردانی کند. بعد از موفقیت “خوب بد جلف” تصمیم داشت فصل دوم را به کارگردان دیگری واگذار کند، اما نهایتاً خودش آستین‌هایش را بالا زد. دومین فیلم قاسم‌خانی در ادامه همان فیلم اول است، اما آن‌طور که شنیده می‌شود این‌بار همه چیز چند برابر جذاب‌تر ساخته شده. با یک فیلم خنده‌دار روبه‌رو هستیم که موقعیت‌هایش به‌درستی ساخته شده است. احتمالاً باید بعد از این شاهد ساخت فیلم‌های بیشتری از این کارگردان باشیم.

حاشیه: “خوب بد جلف ۲: ارتش سری” قرار بود در فصل پاییز اکران شود، اما به خاطر اتفاق‌های آبان چنین اتاقی نیفتاد و نهایتاً در پاییز اکران نشد و به جشنواره رسید. این فیلم مهم‌ترین اثر کمدی جشنواره امسال است و باید منتظر باشیم و ببینیم چه وضعیتی در داوری پیدا می‌کند.

---

شنای پروانه / محمد کارت

نویسنده: محمد کارت

بازیگران: امیر آقایی، طناز طباطبایی، جواد عزتی، پانته‌آ بهرام، علی شادمان، علیرضا داوودنژاد

موسیقی: مسعود سخاوت‌دوست

فیلمبردار: سامان لطفیان

تهیه‌کننده: رسول صدرعاملی

درباره داستان: اگر ویدئوی جالبی که هفته پیش از این فیلم منتشر شد و دست به دست چرخید را دیده باشید حتماً فضای فیلم دست‌تان آمده است. داستان درباره یک گنده لات معروف است که به خاطر یک ماجرای ناموسی، وارد ماجرای انتقام می‌شود و دست به هر کاری می‌زند. در این مسیر برادرش هم او را همراهی می‌کند. خیلی‌ها بعد از تماشای نقش گنده لات پایین شهری این فیلم، گمان کرده بودند ماجرا واقعی است و این مسئله نشان می‌دهد محمد کارت موفق شده است فضایی کاملاً رئال خلق کند.

درباره ستاره‌ها: آن ویدئوی معروف و جنجالی که ایجاد کرد نشان داد امیر آقایی این‌بار یکی از بهترین نقش‌هایش را به نمایش گذاشته است. گریم او آن‌قدر متفاوت و جذاب است که خیلی‌ها متوجه نشده بودند مشغول تماشای یک فیلم با بازی او هستند. لحن صحبت کردن و رفتار به شیوه لات‌ها هم این مسئله را تشدید کرد. علاوه بر امیر آقایی، جواد عزتی را هم در نقش مردی جدی و عصبی می‌بینیم. به نظر می‌رسد از همین حالا می‌توانیم به قرار گرفتن نام امیر آقایی در فهرست نامزد‌های سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی مرد جشنواره فیلم فجر امیدوار باشیم.

درباره کارگردان: “شنای پروانه” اولین فیلم سینمایی کارنامه محمد کارت است. او پیش‌تر فیلم‌های مستند و کوتاه زیادی ساخته و جوایز فراوانی از جشنواره‌های مهم جهان گرفته است، اما اولین بار است فیلم بلند داستانی می‌سازد. او را به عنوان بازیگر در فیلم‌هایی مثل “آزادی مشروط”، “عصبانی نیستم”، “بوسیدن روی ماه”، “چه خوبه که برگشتی” و … به‌عنوان بازیگر حضور داشت. “شنای پروانه” از جمله فیلم‌های بخش نگاه نو است که در بخش سودای سیمرغ هم داوری می‌شود.

حاشیه: علاوه بر حاشیه‌های فیلم منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی از این فیلم، یک ماجرای جالب دیگر هم درباره آن وجود دارد. اینکه علیرضا داوودنژاد نویسنده و کارگردان پیشکسوت سینما، برای اولین بار در فیلم سینمایی “شنای پروانه” به‌عنوان بازیگر مقابل دوربین رفته است. داوودنژاد پنجاه سال است که به‌عنوان کارگردان شناخته می‌شود، اما تا به حال بازی نکرده است.

---

روز بلوا / بهروز شعیبی

نویسنده: مهران کاشانی و بهروز شعیبی

بازیگران: بابک حمیدیان، لیلا زارع، داریوش ارجمند، محسن کیایی

موسیقی: کارن همایونفر

تهیه‌کننده: موسسه سینمایی اوج

درباره داستان: عماد استاد دانشگاهی خوشنام و یک چهره تلویزیونی مورد توجه است، از ثروت مناسبی سود می‌برد و از گردانندگان یک موسسه خیریه و موسسه مالی اعتباری است. او ناگهان توسط پلیس با اتهام‌هایی جدی مواجه می‌شود که خود و خانواده‌اش را در موقعیت پیچیده‌ای قرار می‌دهد. یک اختلاس و پولشویی کهنه که کشف می‌کند توسط پدرخانم متنفذش و برادر خودش شکل گرفته و حالا زندگی او را به مخاطره انداخته است. عماد به کمک یک هکر خیابانی سعی می‌کند زیر و بم این فساد را مشخص و خود را مبرا کند.

درباره ستاره‌ها: نقش عماد همان نقشی است که بابک حمیدیان سال‌ها در انتظارش بوده است. نقشی پر فراز و نشیب و پر از تلاطمات احساسی و اخلاقی. عماد یک روحانی است، اما به تدریج رویاروی واقعیات تلخ زندگی قرار می‌گیرد. داریوش ارجمند هم نقشی کلیدی در این فیلم دارد که خب بعضی لحظات یادآور نقش قدیمی‌اش در فیلم سگ‌کشی است.
درباره کارگردان: بهروز شعیبی کارنامه متفاوتی دارد. از فیلم اخلاق‌گرای دهلیز تا تریلر سیاسی مثل سیانور. فیلم قبلی او یعنی دارکوب در میان مردم با استقبال چندانی روبه‌رو نشد. او در سریال گلشیفته هم نتوانست اتفاق مهمی را رقم بزند. با این‌حال او فیلمسازی است کهت بر بازی‌های فرمی و مفهوم سینما کاملاً آگاه است. فیلم‌های او عموماً خوش‌ساخت و تماشایی هستند.

حاشیه: فیلم درباره یکی از اتفاقات روز جامعه ماست؛ یعنی مؤسسات مالی و اعتباری که یکی از بزرگ‌ترین تلاطمات اقتصادی معاصر ما را رقم زدند. فیلم با شجاعت به این مضمون پرداخته، اما در نتیجه‌گیری محافظه‌کارانه عمل کرده است.

---

عامه‌پسند / سهیل بیرقی

نویسنده: سهیل بیرقی

بازیگران: فاطمه معتمدآریا، هوتن شکیبا، باران کوثری

فیلمبردار: حسین جعفریان

تهیه‌کننده: سهیل بیرقی

درباره داستان: هیچ اطلاعاتی درباره داستان فیلم “عامه‌پسند” تاکنون منتشر نشده، اما بیرقی، سومین فیلم از سه‌گانه‌ای درباره زنان را تکمیل کرده است. در فیلم “من” با زنی حدود چهل ساله و قدرتمند روبه‌رو بودیم که صاحب مشاغل گوناگون بود و همه را فریب می‌داد و روی یک انگشت می‌چرخاند. در “عرق سرد”‌زنی جوان و عضو تیم ملی فوتسال را می‌دیدیم که به خاطر مشکلات خانوادگی، اجازه خروج از کشور و بازی در مسابقات جهانی را نداشت و حالا هم که شخصیت اصلی داستان “عامه‌پسند” زنی ۵۷ ساله است و تمرکز داستان روی زندگی اوست.

درباره ستاره‌ها: با ترکیبی کاملاً جدید در این فیلم روبه‌رو هستیم. بیرقی علاوه بر باران کوثری که در “عرق سرد” شاهد بازی‌اش بودیم، این‌بار فاطمه معتمدآریا و هوتن شکیبا را کنار هم قرار داده است. درباره بازی معتمدآریا و اینکه می‌تواند یکی از برگ‌برنده‌های اصلی هر فیلمی باشد، شکی نداریم. هوتن شکیبا هم سال گذشته در “وقتی که ماه کامل شد”، نشان داد بازیگر توانمندی است و از پس هر نقشی می‌تواند بربیاید. به احتمال زیاد حضور او در این فیلم و همکاری‌اش با معتمدآریا یکی از اتفاق‌های مهم فیلم را رقم خواهد زد.

درباره کارگردان: همان‌طور که در بخش قبل هم گفتیم، “عامه‌پسند” آخرین فیلم از سه‌گانه بیرقی است. او پیش از این دو فیلم “من” و “عرق سرد” را ساخته است. “من” در جشنواره سی و چهارم، در دو بخش بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین بازیگر نقش مکمل زن، نامزد دریافت جایزه شد. فیلم “عرق سرد”‌در جشنواره سی و هفتم، در هفت رشته نامزد دریافت سیمرغ شد و نهایتاً سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش مکمل زن و بهترین تدوین را از آن خود کرد. دومین اثر بیرقی در جشن خانه سینما و انجمن منتقدان سینمایی هم مورد توجه قرار گرفت.

حاشیه: زمانی که تب انصراف از جشنواره فجر تند بود، سهیل بیرقی در یادداشتی صراحتاً موضعش را مشخص کرد و گفت که انصراف نمی‌دهد. او نوشت: “رخشان بنی‌اعتماد به من یاد داد، همیشه ادامه دادن بهتر از انصراف دادن است. آداب درست مبارزه، خالی نکردن میدان است. من می‌مانم تا این اقلیت مستقل از بین نرود. “

---

۷۸

در جمع کارگردانان حاضر در بخش مسابقه سینمای ایران، مسعود کیمیایی با ۷۸ سال سن، مسن‌ترین کارگردان حاضر در جشنواره است. او با بیست و نهمین فیلم بلند خود با نام “خون شد” در این جشنواره حاضر است.

۰۱

“خوب بد جلف ۲” تنها اثر دنباله‌دار سینمای ایران است که قسمت دوم آن هم به مانند قسمت اولش برای حضور در بخش مسابقه سینمای ایران پذیرفته شد. این فیلم همچنین تنها فیلم کمدی حاضر در جشنواره هم هست.

۰۵

محمدحسین مهدویان با فیلم “درخت گردو” توانست یک رکورد را در جشنواره فیلم فجر به نام خودش ثبت کند. او طی ۵ سال اخیر ۵ فیلم ساخته که همگی برای حضور در بخش مسابقه پذیرفته شدند. “ایستاده در غبار”، “ماجرای نیمروز”، “لاتاری”، “ماجرای نیمروز؛ رد خون” چهار فیلم قبلی او هستند.

۰۴

جواد عزتی با چهار فیلم پرکارترین بازیگر مرد جشنواره سی و هشتم است. او در حالی عنوان پرکارترین را با خود یدک می‌کشد که در همه آثار راه یافته به بخش مسابقه عهده‌دار نقش اصلی است. “خورشید”، “شنای پروانه”، “دوزیست” و “آنابای” فیلم‌های او در جشنواره امسال هستند.

۰۲

موسسه اوج در حالی با چهار فیلم (سه فیلم در بخش مسابقه و یک فیلم در بخش نگاه نو) در جشنواره حاضر است که دو فیلمش “کارو” و “تورقوزآباد” پشت در جشنواره ماندند. اولی تولیدش طول کشید و دومی هم به خاطر ضعف ساختاری اصلاً ارائه نشد.