گاف‌های خوشنویسی در پوستر یک کنسرت / عکس

حدود ۱۷ ماه است که تمام کنسرت‌های موسیقی در ایران، به علت شیوع ویروس کرونا تعطیل شده است و اهالی موسیقی درآمد حاصل از کنسرت‌هایشان را به طور کامل از دست داده‌اند.

در این میان مجموعه‌ای از کنسرت‌های آنلاین از سال گذشته شکل گرفت که در سال جاری با عنوان «برخط ماه و نوا» دنبال شد. امسال سه دوره از کنسرت‌های آنلاین با عنوان «برخط ماه و نوا» برگزار شد که پخش آخرین دوره‌ی این اجراها از روز سه‌شنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ آغاز شده و روز جمعه ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ پایان یافت.

در مواجهه با این رویداد، مهمترین ابهام و مهمترین سوال در همان عنوانِ این رویداد بود. اینکه چرا باید عنوانِ «بر خط ماه و نوا» برای چنین رویدادی انتخاب شود؟ عنوانی که ابهام زیادی دارد و مواجهه مخاطب را با آن دشوار می‌کند.

مشکل اصلی اما جای دیگری بود. عنوانِ این رویداد به گونه‌ای نوشته شده که اصول خوشنویسی در آن به هیچ وجه رعایت نشده است. پوستر رویداد کنسرت‌های آنلاین «بر خط ماه و نوا» را ببینید تا در ادامه به تحلیل آن بپردازیم.

با توجه به اینکه نوشته‌های روی پوسترِ این رویداد به خط نستعلیق نوشته شده‌اند، سراغ یکی از خوشنویسانِ جوان اما با تجربه‌ی کشورمان رفتیم تا از نگاه او این پوستر و نوشته‌هایش را بررسی کنیم.

مجتبی جوانمرد خوشنویس جوان کشورمان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، درباره نوشته‌ی روی پوسترِ رویدادِ «بر خط ماه و نوا» می‌گوید: اتصال میم به الف معمولا کشیده نمی‌شود چون اگر این کار را بکنیم «س» خوانده می‌شود. در اینجا این کار را کرده‌اند و مخاطب این نوشته را «بر خط مساه و نوا» می‌خواند.

او ادامه می‌دهد: «بر» و «خط» نباید اینقدر به هم نزدیک باشند؛ چنین فاصله‌ای در خط نستعلیق نداریم. حداقل یک نقطه و یک عرض قلم باید فاصله بین «بر» و «خط» باشد.

این خوشنویس می‌گوید: ایرادی ترکیبی در این نوشته وجود دارد. در خط نستعلیق هیچ وقت دو حرف همدیگر را قطع نمی‌کنند. حروف نستعلیق شمرده شمرده و با فاصله مساوی و موزون روی خط قرار می‌گیرند. کشیده‌ی «میم» تا «الف»، «الفِ» «ط» دسته‌دار را قطع کرده است. اگر به آثار استاد غلامحسین امیرخانی با دقت نگاه کنید، حتی گاهی سرکشِ «ک» را هم نمی‌گذارد، چون این سرکش ممکن است حرف دیگری را قطع کند.

مجتبی جوانمرد که او را در خوشنویسی با نامِ مستعار «خوشنگار» می‌شناسند، می‌گوید: نکته‌ی دیگری درباره این پوستر را باید متذکر شوم و آن هم کشیدنِ «میم» و «ر» در کلمه‌ی «مرداد» است، که بین این دو حرف نباید کشیده شود. همچنین در کلمه‌ی «ششمین» هم، این مشکل دیده می‌شود.

صحبت‌های این خوشنویسِ کشورمان نشان می‌دهد که در پوستر این رویداد، به هیچ وجه اصولِ خوشنویسی و البته اصولِ خطِ نستعلیق رعایت نشده است. فراموش نکنیم که خط نستعلیق یکی از زیباترین خطوط در هنر خوشنویسی است.

۵۸۵۸