وازکتومی چیست و چه عوارضی دارد؟

برترین‌ها: وازکتومی، یک عمل جراحی ساده، بی‌خطر و مور است که به عنوان شیوه‌ای جهت جلوگیری از بارداری برای مرد‌ها انجام می‌شود. وازکتومی تاثیر منفی بر زندگی جنسی نمی‌گذارد و در خیلی از موارد برگشت پذیر است.

وازکتومی یک عمل جراحی مداخله آمیز بوده و یک شیوه‌ی مردانه برای پیشگیری از بارداری است. وازکتومی شیوه‌ای بسیار موثر و کم خطر برای پیشگیری از بارداری به طور دائمی می‌باشد. امروزه تعداد آقایانی که اقدام به عمل وازکتومی می‌کنند رو به افزایش است. اما این تصمیمی است که باید با آگاهی و مسئولیت پذیری گرفته شود. وازکتومی به مردان جوانی که هنوز ازدواج نکرده‌اند توصیه نمی‌شود.

یک مرد تنها زمانی باید تصمیم به عمل وازکتومی بگیرد که کاملا مطمئن باشد در آینده قصد پدر شدن ندارد. وازکتومی شیوه‌ای نسبتا دائمی است و به همین دلیل باید با بررسی تمام جوانب و با دقت گرفته شود.

وازکتومی چیست؟

در هنگام وازکتومی با بی‌حسی موضعی ابتدا لوله‌های منی در محل خروج از بیضه با دست پیدا می‌شود و بر روی آن یک شکاف یک سانتی متری بر روی پوست بیضه داده می‌شو. سپس با یک وسیله جراحی لوله منی از محل خود بلند می‌شود و از داخل کیسه بیضه خارج و قطع می‌شود و سپس دو انتهای قطع شده با نخ‌های جراحی غیر قابل جذب مسدود می‌شوند. پس از قطع لوله‌های منی، بیضه‌ها به تولید اسپرم ادامه می‌دهند، ولی چون آن‌ها دفع نمی‌شوند، توسط بدن جذب می‌شوند.

حتی اگر شما وازکتومی نکرده باشید و مدت طولانی انزال نداشته باشید، باز اسپرم تولید شده توسط بیضه جذب بدن می‌شود. پس از بستن لوله‌ها، چند ماه طول می‌کشد تا تعداد اسپرم منی صفر شود، چون اسپرم‌های از قبل تولید شده هنوز در سیستم تولید مثل هستند و باید با انزال‌های مکرر خارج شده و در نهایت صفر شوند.

وازکتومی به دو شیوه انجام می‌شود: با برش و بدون برش

برای وازکتومی معمول (با برش)، ۱ یا ۲ برش کوچک در پوست بیضه ایجاد می‌شود تا به وازدفران برسند. وازدفران برش خورده و یک قطعه کوچک برداشته می‌شود و فاصله کوتاهی بین ۲ انتها باقی می‌ماند. در مرحله‌ی بعد، متخصص اورولوژی ممکن است انتهای عروق را ببندد و سپس انتهای برش را با بخیه گره بزند. این مراحل پس از آن در مورد طرف دیگر یا از طریق همان برش یا از طریق یک مرحله جدید تکرار می‌شوند. برش‌های پوست بیضه ممکن است با بخیه‌های جذب شونده بسته شده یا اجازه بسته شدن خود به خودی را داشته باشند.

در وازکتومی بدون تیغ جراحی با بدون برش (بدون اسکالپل)، متخصص اورولوژیست وازدفران را زیر پوست حس می‌کند و با یک گیره‌ی کوچک آن را در محل نگه می‌دارد. یک سوراخ ریز در پوست ایجاد شده و کشیده می‌شود تا وازدفران به آرامی بیرون آورده شود. سپس بریده می‌شود، گره می‌خورد و دوباره در جای خود قرار می‌گیرد.

قبل و بعد از وازکتومی

وازکتومی معمولا نیاز به آمادگی خاصی ندارد. آماده شدن برای وازکتومی شامل کنترل دارو‌هایی که فرد مصرف می‌کند و کاهش دوز مصرفی این دارو‌ها یا قطع مصرف دارو‌هایی می‌شود که می‌توانند جلوی انعقاد خون را بگیرند. این اقدام معمولا ۱۰ روز پیش از عمل شروع می‌شود.

بعد از عمل وازکتومی: در طی دوره ریکاوری، در جای وازکتومی ممکن است کوفتگی تورم و درد داشته باشید.. معمولا ظرف چند روز بهتر می‌شود. ممکن است علائمی از عفونت را داشته باشید. بدتر شدن درد و یا تورم. تا ۴۸ ساعت پس از عمل زخم را با باند ببندید و لباس زیر تنگ برای حداقل ۴۸ ساعت بخورید. از کیسه یخ برای دو روز اول استفاده کنید.

انجام فعالیت‌های‌تان را بعد از عمل جراحی محدود کنید.. بعد از عمل جراحی باید استراحت کنید و بعد از دو یا سه روز می‌توانید فعالیت‌های سبکی را انجام دهید، اما باید از ورزش، بلند کردن و کار سنگین برای یک هفته خودداری کنید. نوشیدنی‌های الکلی باعث درد یا خونریزی درون بیضه می‌شود.. برای یک هفته از هرگونه فعالیت جنسی پرهیز کنید.. اگر این کار را انجام دهید ممکن است احساس درد کنید و یا متوجه خون در منی خود شوید.

نکاتی در مورد وازکتومی

وازکتومی بر توانایی جنسی مرد اثری نمی‌گذارد و هر کسی که این عمل را انجام می‌دهد می‌تواند بعد از یک تا دو هفته، فعالیت جنسی را از سر بگیرد. اما هنوز هم احتمال بارداری طی سه ماه اول وجود دارد؛ بنابراین باید از یک روش پیشگیری از بارداری دیگر هم در این دوره استفاده کنید.

وازکتومی گاهی برگشت پذیر است، اما در برخی موارد ممکن است این طور نباشد. عمل برگشت وازکتومی پیچیده است، اما تضمینی وجود ندارد که موفقیت آمیز باشد. لازم به ذکر است که هر چند وازکتومی یک شیوه‌ی پیشگیری از بارداری است، اما جلوی ابتلا به بیماری‌های منتقله از راه جنسی را نمی‌گیرد؛ بنابراین توصیه می‌شود همچنان از کاندوم استفاده شود.

آیا وازکتومی احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد؟

نتایج تحقیقات در این زمینه گوناگون است. انجمن سرطان آمریکا می‌گوید برخی مطالعات نشان می‌دهند در مردانی که تحت عمل وازکتومی قرار گرفته‌اند ممکن است نسبت به مردان دیگر احتمال ابتلا به سرطان پروستات کمی بیشتر باشد، اما مطالعات دیگر این ارتباط را تایید نکرده‌اند.

آخرین یافته‌ها نشان می‌دهد که انجام وازکتومی خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش نمی‌دهد و این نگرانی نباید دلیلی برای جلوگیری از انجام آن باشد.

آیا وازکتومی در درازمدت باعث بیماری قلبی و فشار خون می‌شود؟

پس از وازکتومی، استرس‌های زندگی فرد کمتر می‌شود؛ از طرف دیگر، در جوامع پیشرفته وازکتومی یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری است که استفاده از آن در حال افزایش است. بر خلاف تصور برخی از مردم که جریان مایع منی و تشکیل نطفه را مرتبط با کمر می‌دانند، جریان مایع منی مربوط به بیضه‌ها، کیسه‌های منی و پروستات است و ارتباطی خاص با کمر و بیماری‌های آن ندارد.

آیا وازکتومی باعث ریزش مو می‌شود؟

وازکتومی هیچ گونه تغییری در هورمون‌های مردانه به وجود نمی‌آورد و باعث ریزش مو نمی‌شود. همچنین باید گفت که وازکتومی باعث ناتوانی جنسی نمی‌شود، اما در مواردی متعدد دیده شده که بیمار پس از وازکتومی از کم شدن توانایی و یا تمایل جنسی شاکی است که دلیل آن تاثیر روحی انجام وازکتومی بوده است و از نظر علمی وازکتومی تاثیر جسمی بر توانایی جنسی ندارد. در صورت بروز درد‌های طولانی مدت و آزار دهنده پس از وازکتومی احتیاج به بازکردن مجدد وازکتومی یا برداشت کامل لوله‌ی وازدفران است.

آیا وازکتومی پیری زودرس می‌آورد؟

اگر منظور از پیری زودرس، سفید شدن زودرس موهاست باید گفت این مساله بیشتر جنبه‌ی ارثی دارد و در برخی از بیماری‌ها نیز دیده می‌شود. با توجه به اینکه در وازکتومی فقط راه خروج اسپرم‌ها از بیضه بسته می‌شود، هیچ‌گونه اختلالی در عملکرد عمومی ارگان‌های بدن و سیستم بدن ایجاد نمی‌شود و به همین دلیل باید گفت پیری زودرس هیچ ربطی به وازکتومی ندارد.

آیا وازکتومی سرطان‌زاست؟

با توجه به تحقیقات فراوان علمی انجام شده، احتمال بروز سرطان پروستات و بیضه بعد از وازکتومی افزایش نمی‌یابد و ارتباطی بین آن‌ها وجود ندارد.

آیا وازکتومی سبب اختلالات ادراری می‌شود؟

سیستم ادراری از نظر آناتومی کاملا جدا از سیستم تناسلی است. در وازکتومی کار روی سیستم تناسلی انجام می‌شود و سیستم ادراری کاملا دست نخورده باقی می‌ماند؛ بنابراین پس از وازکتومی هیچ مشکل ادراری به وجود نخواهد آمد.

چه بیماری کاندید مناسبی برای باز کردن مجرا وازدفران پس از وازکتومی می‌باشد؟

اگر فردی احتمال دارد در آینده داوطلب داشتن فرزندی باشد توصیه می‌شود که از انجام وازکتومی صرف نظر کند. ولی اگر به هر دلیلی فرد وازکتومی شده خواستار داشتن فرزندی دیگر شد می‌توان با جراحی (وازو وازستومی) اقدام به باز کردن مجرا کرد.
هرچه فاصله زمانی بین انجام وازکتومی و جراحی باز کردن لوله کمتر بوده و تکنیک انجام جراحی بهتر باشد، شانس موفقیت عمل بیشتر خواهد شد. بهترین زمان کمتر از ۲ سال فاصله زمانی و در فردی که بیش از ۱۰ سال از وازکتومی گذشته باشد کمترین درصد موفقیت انتظار می‌رود.

آیا با داشتن وازکتومی حس ارگاسم من تغییر خواهد کرد؟

انزال و ارگاسم معمولا تحت تاثیر وازکتومی قرار نمی‌گیرند. مورد خاص و نادر، مردانی هستند که به سندرم درد پس از وازکتومی مبتلا شده اند.

آیا خطری برای آسیب به بیضه‌ها وجود دارد؟

در موارد نادر، شریان بیضه ممکن است طی وازکتومی صدمه دیده باشد. سایر مشکلات مانند هماتوم یا عفونت نیز ممکن است روی بیضه‌ها تاثیر بگذارد.