مسئولیت‌پذیری بهنام تشکر، رامین ناصرنصیر و قدردانی کوروش سلیمانی

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، این بازیگر و کارگردان تئاتر در گفتگو با ایسنا از ضرورت اجرای دوباره نمایش‌های موفق گفت و در عین حال ابراز تاسف کرد که برخی از گروه‌های نمایشی چرا برخلاف سال‌های گذشته نباید مورد حمایت انجمن نمایش قرار ‌گیرند.

سلیمانی که سال گذشته دور اول اجراهای نمایش «توافق‌نامه» را در سالن دکتر ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه برده بود، با ابراز خوشنودی از استقبال تماشاگران از این اثر نمایشی افزود: بسیار خوشحالم که تئاتر ما، با اقبال مخاطبان رو به رو شد و گرچه از سوی تماشاخانه ایرانشهر که بسیار از همکاری ایشان در طول دوره اجرای نخست ممنونم، تاکنون آمار سالانه میزان استقبال تماشاگران از نمایش‌ها اعلام نشد اما نمایش ما طبق آمار تیوال با جذب بیش از هفت هزار و چهارصد تماشاگر، پرتماشاگرترین نمایش سالن استاد ناظرزاده در سال ۱۴۰۲ بوده است.

او ادامه داد: در همه سال‌های اخیر برای گروه تئاتر «بیستون» ارایه اجراهای با کیفیت اولویت اصلی است و ما، این بار هم همه آنچه را در توان داشتیم، به کار گرفتیم تا رضایت تماشاگران را به دست آوریم و خوشحالیم که این اتفاق در بهترین شکل خود افتاد و علاوه بر حضور تماشاگران بسیار، این نمایش با رضایت‌مندی بالای مخاطبان ، منتقدان و هنرمندان مواجه شد.

وضعیت عرضه نمایش‌هایمان، غم‌انگیز است

سلیمانی که دور دوم اجرای این نمایش را از ۱۶ فروردین در سالن ملک روی صحنه می‌برد، با تاکید بر ضرورت تداوم اجرای نمایش‌های موفق اضافه کرد: یکی از ایرادهای تئاتر ما بحث عرضه است. ما کار تولید می‌کنیم ولی وضعیت عرضه نمایش‌هایمان، غم‌انگیز است. چند ماه تمرین و آماده‌سازی برای اجرای یک نمایش و بعد نهایت سی شب اجرا که معمولا هم با چند مناسبت مذهبی تداخل می‌کند و تعطیل می‌شود، وضعیت غم‌انگیزی را در حوزه عرضه آثار نمایشی پدید آورده. بنابراین باید خوش شانس باشید تا بتوانید چند اجرای دیگر اضافه کنید.

این کارگردان تئاتر افزود: نمایشی مانند کار ما می‌تواند ماه‌ها روی صحنه بماند اما از طرف دیگر، تماشاخانه باید به دیگران امکان اجرا بدهد. با این وصف، تئاتر ما نیازمند یک تدبیر و ساماندهی است که کارهای باکیفیتی که می‌تواند بر تئاتر ما اثرگذار باشند، به درستی از امتیازی ویژه برخوردار شوند و مثلا ۱۰ اجرای اضافه بگیرند؛ چیزی که سال‌های نه چندان دور با اینکه تماشاخانه خصوصی هنوز نداشتیم و محدودیت سالن‌های دولتی وجود داشت اما شاهد آن بودیم. به هر حال الان تئاتر ما از نظر عرضه دچار ایراد بزرگی است و ما سعی کردیم با طرح اجرای دوباره این ایراد را برطرف کنیم.

سلیمانی با اشاره به فشرده بودن جدول اجرای تماشاخانه‌های دولتی اضافه کرد: امکان تمدید اجرای ما در تماشاخانه ایرانشهر فراهم نبود. دوستان سالن ملک نمایش را در همان دوره اجرای نخست دیدند و بعد از پایان اجرا، برای ادامه اجرا در این سالن دعوت کردند و خوشبختانه فاصله میان دور اول و دوم اجرای نمایش طولانی نشد که نگهداری دکور و … سخت‌تر شود.

او ادامه داد: اگر اجراهای یک نمایش را به میوه‌های باغ تشبیه کنیم، ما نیمی از میوه‌های باغ‌مان را در ایرانشهر چیده و تقدیم تماشاگران کردیم و حالا در پی پیشکش کردن باقی میوه‌هاییم که هنوز بر درخت‌اند.

نمی‌توانم برای یک سالن دولتی، چند سال منتظر بمانم

سلیمانی موثرترین راه تبلیغ برای یک اثر نمایشی را تماشاگران دانست و توضیح داد: چیزی مهم‌تر از این نیست که تماشاگر کاری را بپسندد چون خود او به سفیر تبلیغ نمایش تبدیل می‌شود. به همین دلیل این امید را داریم که با لطف خداوند، «توافق‌نامه» هم مانند نمایش دیگرمان، «ناگهان پیت حلبی» که در اجرای دوم موفق‌تر از اجرای اول ظاهر شد، چنین موفقیتی را تکرار کند.

او که برای دومین بار نمایشی را در یک مجموعه خصوصی روی صحنه می‌برد، در این باره گفت: کمی نسبت به تئاترهای خصوصی تردید داشتم چون متاسفانه به دلیل شرایط اقتصادی ، هر روز کار تئاتر از نظر دکور و امکانات و … مختصرتر می‌شود. البته همه تماشاخانه‌های خصوصی چنین نیستند همچنانکه تا به امروز همراهی خوبی از سوی مدیران سالن ملک صورت گرفته و امیدوارم بازهم همکاری‌مان ادامه پیدا کند چون سالن‌های دولتی قابل پیش‌بینی نیست همچنانکه چند سالی است که نوبت اجرا در مجموعه تئاتر شهر به گروه ما نرسیده است. در وضعیتی که وظیفه داریم از عمر و تجربیات‌مان برای تئاتر استفاده کنیم، نمی‌توانم برای اجرا در یک سالن دولتی، چند سال منتظر بمانم.

همیشه اولین جایی که تعطیل می‌شود، تئاتر است

او با اشاره به تفاوت تعداد اجراهای تئاتر در ایران و کشورهایی نظیر فرانسه اضافه کرد: خانم حائری، مترجم کار که ساکن فرانسه هستند، با دیدن نمایش ما، می‌گفت دلم می‌سوزد که نمایش‌ ها در فرانسه ۶ ماه در شهرهای گوناگون روی صحنه می‌مانند و اینجا هنرمندان با این تعداد اجرا ناچارند کارشان را تمام کنند. با این شیوه، متاسفانه هم کار به درستی دیده نمی‌شود و هم بازده اقتصادی نخواهد داشت.

سلیمانی افزود: در کنار این محدودیت، باید اضافه کنم که همیشه در مواجهه با اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی، اولین فعالیتی که تعطیل می‌شود، تئاتر است و نیز تعداد مناسبت‌های سوگواری که سال‌ها با احترام، اهالی تئاتر آن روزها را تعطیل می کردند هم نسبت به گذشته بیشتر شده است. یک بار به دوستان مرکز هم گفتم که این تعدد تعطیلی‌ها جفایی است در حق گروه‌های نمایشی که ناچارند هزینه‌های گزاف تولید تئاتر را تحمل کنند. این حمایت از تئاتر نیست. امیدوارم در این زمینه بازنگری شود و به همان تعداد تعطیلی‌های قبل بازگردیم.

سلیمانی که نمایشش را با بهنام تشکر و رامین ناصرنصیر، دو بازیگری که معمولا در پروژه‌های گوناگونی حضور دارند، روی صحنه می‌برد، در پاسخ به اینکه برای هماهنگی میان بازیگران نمایش چه چالش‌هایی داشته‌اید، توضیح داد: گروه ما ۱۰ سالی است که با هم کار می‌کنیم و طراحان و اعضای پشت صحنه تقریبا ثابت هستند و هم فکری ما در طی این سال‌ها شکل گرفته است اما بازیگران عزیز این نمایش که برای نخستین بار در کنار هم بازی می‌کردیم همکاری بسیار خوبی داشتند و من از ایشان بسیار آموختم. بهنام و رامین با وجود اینکه گاهی همزمان در پروژه‌های دیگری هم حضور داشتند، تمرین را حتی برای یک جلسه فراموش نکرده و همواره با اشتیاق در تمرین‌ها حاضر بودند.

چرا از ما حمایت نشد؟

این کارگردان درباره میزان حمایت از نمایشش نیز گفت: در این کار هیچ حمایتی از ما نشد در حالیکه ما نه تهیه‌کننده داشتیم و نه اسپانسر. با این حال گفتند در شورای حمایت از آثار، تصمیم گرفته شده که از این نمایش حمایت نشود. من نمی‌دانم چرا؟ گروه مستقل ما در همه این سال‌ها از حمایت انجمن نمایش با همان میزان اندک هم که بود، برخوردار می‌شد اما این بار به ما که در تماشاخانه دولتی هم اجرا رفتیم گفتند نمی‌دهیم! خدا را شکر که خوشبختانه مبلغی از گیشه به دست آمد که توانستم پاسخگوی بچه‌های گروه باشم ولی دلیل نمی‌شود که شورای حمایت، از ما حمایت نکند. مگر بخش اعظم بودجه تئاتر نباید صرف تولیدات نمایشی بشود. این دیگر بدیهی است که تولید تئاتر از جشنواره‌ها مهم‌تر است اما خب می‌بینیم که برعکس است و ما جشنواره‌ها را با بودجه‌های کلان برگزار می‌کنیم اما به تولید که می‌رسیم، این گونه می‌شود!

سلیمانی که همواره خودش تهیه‌کننده نمایش‌هایش بوده، اضافه کرد: همیشه خودم تهیه‌کننده بوده‌ام ولی خب می‌دانم که این کار با توجه به مسایلی که گفتم و بی حمایتی‌ها مختلفی که عرض شد، همواره با خود ریسک به همراه دارد. این وضعیت ضمنا سبب شده هدف‌گذاری گروه‌ها به شکل عجیبی به سمت پول-محوری برود و جایگاه تماشاگر از منظر برخی در سطح بلیت مختصر شود!

تماشاگر را تنها نگذاریم!

او در ادامه با تاکید بر ضرورت اجرای تئاتر در هر شرایطی افزود: با وجود همه مشکلاتی که برشمردم، ما همچنان پای تئاتر ایستاده‌ایم و کار می‌کنیم چون باور داریم در هیچ شرایطی نباید تعطیل شود اما گاهی از خودم می‌پرسم که با وجود چنین کم‌توجهی‌هایی، چقدر می‌توان ایستادگی کرد. نمی‌دانم؟ اگر تولید فرهنگی را وظیفه خود بدانیم، چقدر می‌توانیم مستقل بمانیم. متاسفانه نه تنها برای تئاتر تسهیلاتی وجود ندارد، بلکه دوست و غریبه با نظرات و ایده‌ها و کارهای خود، به تعطیلی آن کمر همت بسته‌اند و در این راه اتفاق نظر دارند. در حالیکه با تعطیلی تئاتر، یک فعالیت فرهنگی موثر دیگر به محاق می‌رود … مثلا کتابفروشی‌ها کجا رفتند … شما به هنگام اجرای یک نمایش، متوجه تشنگی تماشاگر می‌شوید، تماشاگری که گاه از دیگر شهرها برای دیدن تئاتر به تهران می‌آید. این تماشاگر را که خواستار «تئاتر» است و برای دیدن آن، سختی‌هایی را با عشق و علاقه تحمل می‌کند و پای تئاتر ایستاده را با کار نکردن _ با وجود همه موانع پیدا و ناپیدا _ نباید تنها گذاشت. همه حرف من این است.

گفتنی است نمایش «توافق‌نامه» نوشته فلیپ کلودل با ترجمه شهلا حائری از ۱۶ فروردین هر شب ساعت ۱۹ و سی دقیقه در تماشاخانه ملک روی صحنه می‌رود. کورش سلیمانی در کنار بهنام تشکر و رامین ناصرنصیر در آن به ایفای نقش می‌پردازد.

5757