مسئولان هم گردن بگیرند؛ «ملاقات خصوصی» فقط برای خلافکاران نیست

مهسا بهادری: در اوضاعی که سینمای ایران روبه نابودی است، در همان شرایطی که ماه‌ها فیلم تازه‌ای روی پرده نرفت و هر هفته نهایتا پنج میلیون نفر به سینما رفتند، مسئولین سینمایی ترجیح دادند سراغ مسکن بروند، مسکنی که این‌بار از نوع شیشه و مواد مخدر است. مخدری که کمی عاشقانه در تاروپود آن تنیده شده است. سینما این روزها معتاد شده، معتاد به مسکن‌هایی از جنش مشکلات اجتماعی یا خنده‌ای ۹۰ دقیقه‌ که شاید کمی هم بی‌محتوا باشند. چرا این اتفاق برایش افتاده؟ از بس که در هر مقطعی با مشکلی مواجه شده، یک مسکن مانند«انفرادی» یا «بخارست» به آن تزریق کردند تا در نهایت مانند «دینامیت» بترکد.

این بارهم مسئولان سینمایی ترجیح دادند یک مسکن موقتی به سینما بدهند تا ۱۲ روز دیگر جشنواره فیلم فجر را شروع کنند و در اسفند هم مانند هر سال مخاطب کم باشد و چند فیلم خوب برای عید که ماه رمضان هم هست اکران کنند. «ملاقات خصوصی» به کارگردانی امید شمس اکران شد تا به همراه «بخارست» و «چپ، راست» و با فروش هفتگی دو میلیارد تومان و در مجموع فروش ۴ میلیارد تومان در دو هفته کمی چراغ سینماها را خاموش کند اما این‌بار برای تماشای فیلم، نه خاموشی بخاطر تعطیلی. به همین بهانه هم به گفت‌وگویی کوتاه و مختصر با پیام احمدی‌نیا و نادر فلاح پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.

پیام احمدی‌نیا: کارگردان «ملاقات خصوصی» از دل همان آدم‌ها بیرون آمده

شاید آخرین کاری که تا این اندازه جدی و در قالب «ملاقات خصوصی» از شما در خاطر داریم، مربوط به فیلم سینمایی «صحنه زنی» است که شاید فضای اجتماعی حاکم در آن را بتوانیم با این فیلم مقایسه کنیم، عده‌ای آدم که از سر فقر یا هوس و برای رسیدن به قدرت و پول بیش‌تر انجام کارهایی را می‌پذیرند. نگران نیستید که در این قالب ماندگار شوید؟

تنوع نقش‌های من زیاد است و تعداد کارهایی که در این سال‌ها انجام داده‌ام هم گسترده است ولی این خشونتی که در این دو فیلم در کاراکتر من وجود دارد، تبدیل به بخشی از ذات شخصیت اجتماعی ما شده است و این خشم باید به شیوه‌های گوناگون نمایش داده شود تا راهکاری برای فروکش کردن آن پیدا شود.

نشان دادن این ماجراها و تبعات آن باعث می‌شود که سطح جرم و جنایت یا همان خشونتی که شما از آن صحبت می‌کنید کاهش پیدا کند؟

امیدوارم این اتفاق رخ دهد البته این موضوع درصورتی رخ می‌دهد که فرهنگ فیلم دیدن در اجتماع رشد پیدا کند. نکته‌ای که وجود دارد این است که شاید آمار رخ دادن این موارد در بین افرادی که کمی از نظر مالی پایین‌تر هستند بیشتر باشد و آن‌ها باید به این قبیل فیلم‌ها بیشتر توجه کنند؛ اما وقتی فرصت نداشته باشند یا هزینه شان نرسد به این کارها توجه کنند، بازهم فایده‌ای نخواهد داشت.

خود شما تجربه زندگی در جنوب شهر را داشته‌اید؟

بله.

نکته‌ای وجود دارد؛ به هرحال ممکن است نشان دادن این تصاویر از جنوب‌شهر چهره بدی از آن مناطق را در ذهن افراد ایجاد کند و افرادی که تجربه زیستن در آن مناطق را ندارند، به هر حال دچار مشکلاتی شوند.

آقای شمس که کارگردان این اثر هستند بر این باورند که ما بچه‌های جنوب‌شهر دو دسته هستیم و یک دسته ۸۰ درصد هستند که سمت خلاف می‌روند و یک دسته ۲۰ درصد هستند که دنبال چیز دیگری هستند. این دسته از مردم که خود من هم تجربه زیست در آن مناطق را داشتم، لایه‌های بسیار فراوانی برای دیده شدن دارد و به نظرم «ملاقات خصوصی» آمد به یک رابطه عاشقانه از دل این زندگی پرداخت.

قوه قضاییه در چهلمین جشنواره فیلم فجر چند عنوان فیلم سینمایی با محوریت‌های حقوقی مثل «ملاقات خصوصی» یا «علفزار» را به نمایش گذاشت؛ شما این اتفاق را یک گام رو به جلو برای کم شدن سانسور و پرداختن به مسائل جدی‌تر می‌دانید؟

بله و این اتفاق بسیار خوبی است که قوه قضاییه به این علم رسیده که از طریق سینما و هنر می‌تواند جلوی جرم و جنایت را بگیرد و امیدوارم که این روند ادامه داشته باشد.

بیشتر بخوانید:

۳ دلیلی که سبب استقبال از «ملاقات خصوصی» می‌شود

سرنوشت نامعلوم اکران فیلم موفق چهلمین جشنواره فجر

مخاطب از فیلم اجتماعی اشباع شده/راحت‌ترین کار ساخت فیلم غیر کمدی است/ به شادی نیاز داریم، بازیکنان فوتبال باختند چون عبوس بودند

نادر فلاح: درد جامعه باید گفته شود تا درمان شود

یکبار شما اعلام کردید که تمام قد از همه فیلم‌هایی که در آن حضور داشتید و ایفای نقش کرده‌ای دفاع می‌کنید، یعنی هیچ فیلمی نبوده که ضعف داشته باشد؟

اینکه من گفتم از همه فیلم‌ها به صورت تمام قد دفاع می‌کنم به این خاطر است که آدم نباید در برابر کاری که انجام داده، ترسو باشد و باید نتیجه کارش چه خوب و چه بد را بپذیرد. من در سینما کار می‌کنم، یک بخشی از این هنر فیلم‌های بسیار خوب است و یک بخش دیگر فیلم‌های متوسط و حتی فیلم‌های ضعیف است. همه ما در این عرصه در حال فعالیت و زحمت کشیدن هستیم حتی آن هنرمندی که در فیلمی بد، یا خودش بازی خوبی ندارد، یا کارگردانی که یک فیلم ضعیف می‌سازد، بازهم زحمت کشیده و ممکن است روزی تبدیل به یک کارگردان یا هنرمند خوب شود. اینکه من می‌گویم دفاع می‌کنم به این معناست که من از آنچه که هست دفاع می‌کنم.

به تازگی در فیلم‌های سینمایی روند نشان دادن جرم و جنایت افزایش پیدا کرده است به نظر شما این مسئله باعث می‌شود که جرم و جنایت کاهش پیدا کند یا یکسری ترفند و شیوه و تجربه جدید در اختیار افراد قرار خواهد گرفت؟

به نظر من قطعا سینما در کم شدن جرم و جنایت تاثیرگذار است. چون سینما، تلویزیون، تئاتر و… جرم و جنایت را نشان نمی‌دهد بلکه نتیجه آن را به تصویر می‌کشد. حتی فیلم مستند هم این‌گونه است شاید وقوع جرم را نمایش بگذارد اما قطعا تبعات و آسیب‌های آن را به تصویر می‌کشد. مشخصا درباره «ملاقات خصوصی» صحبت کنیم، کسانی که این فیلم را می‌بینند، هرچند که خود فعل را می‌بینند اما نتیجه‌اش را به صورت پررنگ‌تری می‌بینند. وقتی افراد مرتکب جرمی می‌شوند خودشان هیچ زاویه دیدی نسبت به آن ندارند اما وقتی روی صندلی سینما آن را تماشا می‌کنند متوجه تبعاتش می‌شوند.

نکته‌ای که در این قبیل فیلم‌ها که به موضوعات اجتماعی را به تصویر می‌کشند وجود دارد این است که قشری را به نمایش می‌گذارند که از لحاظ مالی بسیار ضعیف هستند، اما مسئله اینجاست که این قشر به سینما می‌روند تا این فیلم‌ها را تماشا کنند؟ با این وضعیت اقتصادی فردی که به نان شبش محتاج است بابت سینما پولی پرداخت می‌کند؟

شاید به سینما نروند؛ اما بالاخره این فیلم‌ها را خواهند دید. بعدها در تلویزیون و اینترنت دست به دست خواهد شد.

باتوجه به ممیزی‌هایی که روی این فیلم اعمال شده، شما فکر می‌کنید در تلویزیون اکران خواهد شد؟

نمی‌دانم اما بالاخره به دست عموم مردم خواهد رسید. نباید این نکته را دست کم گرفت آدم‌های زیادی از این جنس هستند اما بسیار سینما را دوست دارند و آن را دنبال می‌کنند و به آن علاقه دارند. به همین جهت فکر می‌کنم شاید در سینما نه، شاید در تلویزیون نه؛ اما در نهایت این فیلم‌ها دیده خواهد شد. ضمنا این نکته را هم فراموش نکنید، وقتی یک تعداد آدم در یک جامعه خلاف می‌کنند، دلایل زیادی برای آن وجود دارد که باعث می‌شود آن فرد به آن نقطه برسد. در واقع این فیلم‌ها فقط برای خلافکارها ساخته نمی‌شود، اگر کسانی هستند که مسئول رسیدن این آدم‌ها به این نقطه هستند، باید این مسائل را ببینند و مسئولیتشان را گردن بگیرند و سعی کنند بستر را به گونه‌ای فراهم کنند که جامعه از این موضوع فاصله بگیرد و الان همکاری‌هایی که برای نشان دادن این موضوعات انجام می‌شود، بسیار ارزشمند است. درگذشته سعی می‌شد این مسائل مخفی شود، اما الان می‌دانند که باید درباره آن صحبت شود تا درمان شود.

صحبت نکردن درباره مسائل و معضلات اجتماعی این‌گونه است که فردی به بیماری مبتلا شده و به جای مراجعه به پزشک و درمان آن، بیماری را پنهان کند تا دائم گسترش پیدا کند اینکه درباره مشکلات صحبت می‌شود بسیار ارزشمند است و قطعا می‌تواند موثر باشد.

۵۷۲۴۵