لباس کاروان ورزشی ایران در المپیک توکیو چگونه طراحی شد؟

برای دومین بار در دو المپیک متوالی لباس کاروان اعزامی ایران جنجالی شده است. این بار و در اوج گسترش و شیوع کرونا و محدودیت های اجتماعی قرار است ورزشکاران کشورهای مختلف در توکیو با هم به رقابت بپردازند، رقابتی که آرزوی حضور هر ورزشکاری است. کاروان ورزشی ایران نیز با بیشترین تعداد سهمیه در تاریخ المپیک از روزهای گذشته عازم توکیو شده‌اند و قرار است از ابتدای مرداد ماه و طی حدود دو هفته در رقابت‌های سنگین و جدی المپیک برای کسب افتخار تلاش کنند.

اما ماجرای لباس کاروان اعزامی ایران برای دومین بار و پس از المپیک ریو بار دیگر جنجالی شده است. این بار منتقدان لباس بانوان ورزشکار ایران را مناسب و شایسته نمی‌دانند و هجمه‌های زیادی به چرایی و چگونگی طراحی این لباس وارد کرده‌اند. پرسش این است که در پروسه دو ساله اخیر و از آغاز روند طراحی و اجرای لباس کاروان ایران چه گذشته که نتیجه آن این‌گونه مخاطبان را دلخور کرده است.

برای بررسی این مهم اتفاقات پیرامون طراحی و تولید لباس کاروان ایران را مرور می‌کنیم:

۱. کمیته ملی المپیک در راستای ارج نهادن و حمایت از طراحان و تولید کنندگان داخلی در ۲۸ اسفند ۱۳۹۷ طی فراخوانی از کلیه طراحان، تولید کنندگان و فعالان عرصه طراحی و تولید لباس درخواست کرد تا برای تولید لباس کاروان ایران در المپیک ۲۰۲۰ توکیو پیش قدم شوند و مولفه‌هایی همچون نمادهای ایرانی اسلامی، استفاده از تکنولوژی دوخت بر اساس پارچه و متریال مورد استفاده، استفاده از پارچه و محصولات تولید داخل و … را نیز به عنوان ویژگی‌های این فراخوان مطرح کرد.

هدف از این فراخوان نیز بکارگیری و اشاعه نمادها، نشانه ها و مولفه های هویت ایرانی اسلامی در عرصه مد و لباس و ارج نهادن چهره های ماندگار هنر، مد و صنعت لباس و تشویق طراحان مستعد و تجلیل از دست اندرکاران موفق و همچنین نشان دادن ظرفیت های حوزه صنعت مد و لباس معرفی شد.

۲. پس از انتشار این فراخوان موضوع طراحی و تولید لباس کاروان ایران به “کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور” که زیر نظر “معاونت امور هنری وزارت ارشاد” عمل می‌کند واگذار شد و مقرر گردید که با توجه به فراخوان منتشره و با هماهنگی و اخذ نظر کارشناسی کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور، لباس کاروان ایران طراحی و تولید شود.

۳. پس از اعلام فراخوان و آغاز فعالیت کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور در نهایت و با مشارکت ۱۳۰۰ نفر در این فراخوان ۲۳۰ طراح ارائه شد که از میان طرح‌های ارائه شده و با نظر داوران منتخب کارگروه و طی چهار مرحله داوری، ۱۰ برند و طراحی به ستاد عالی پیشنهاد شد که برند پیروز در این رقابت جزو سه طرح برتر و منتخب قرار داشت و در نهایت طراحی لباس بانوان اعزامی ایران به این برند واگذار شد تا مانتوهای رسمی ورزشکاران زن ایران در کاروان اعزامی به المپیک را طراحی و اجرا کند.

۴. همچنین لباس رسمی کت و شلوار سرمه‌ای با بج المپیک نیز از بین تولید کنندگان داخلی انتخاب شد که در این راستا نیز تولید کننده موظف شد برای تمام ورزشکاران اعزامی با سایز گیری اختصاصی و دوخت سفارشی کت و شلوار سرمه‌ای آماده و تحویل نماید که این مهم نیز در موعد مقرر انجام شد.

۵. لباس ست ورزشی کاروان اعزامی ایران به المپیک توکیو نیز در همین چرخه و پروسه و پس از بررسی های کارشناسی از میان برندهای ایرانی که صادرات پوشاک ورزشی به خارج از کشور نیز دارد انتخاب شد. البته بر اساس وضعیت آب و هوایی شرجی و گرم شهر توکیو، رنگ و جنس پارچه انتخاب شد و از آنجا که رنگ فیروزه‌ای به عنوان نماد منتخب رنگ کاروان بود، در طراحی اختصاصی لباس های ورزشی ورزشکاران کاروان ایران از رنگ سفید با تلفیق رنگ فیروزه‌ای بهره گرفته شد. همه این لباس ها نیز به صورت سایزهای اختصاصی و دوخت سفارشی تهیه و تحویل شد.

۶. به نظر می رسد شرایط دشوار برگزاری مراسم رسمی رونمایی از لباس کاروان ایران در توکیو و فضای نامناسب برگزاری این مراسم در نهایت شرایطی را ایجاد کرد که رونمایی از لباس کاروان ایران جلوه مناسبی نداشته باشد. هرچند ممکن است ایراداتی هم به رنگ و طراحی لباس ها وارد باشد اما کمیته ملی المپیک با برون سپاری و سپردن طراحی لباس کاروان به “کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور” که زیر نظر “معاونت امور هنری وزارت ارشاد” فعالیت می‌کند، سعی کرده بود از اتفاقات حاشیه ساز گذشته جلوگیری کرده و لباس مناسبی برای کاروان ایران آماده کند اما لباس معرفی شده از سوی کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور هم ظاهرا نتوانسته رضایت مخاطبان و عموم مردم را جلب کند.

در ادامه نمونه‌ای از مکاتبات کمیته ملی المپیک با کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور و همچنین معاونت امور هنری وزارت ارشاد آمده است:

۲۵۶ ۴۱