غذای شب یلدا در قدیم (غذاهای سنتی یلدا)

برخی غذاها از قدیم مختص شب یلدا بوده اند. همانطور که ساکنین هر شهر ایران برای شب چله آداب و رسوم خودشان را دارند، غذاهای سنتی و خاص نیز برای شب یلدا تدارک می‌بینند. اگر دوست دارید بدانید چه غذاهای سنتی و خاص برای شب یلدا سرو می‌شود، حتما این مطلب را بخوانید.

غذای شب یلدا در قدیم

این غذاها هر سال برای سفره یلدا پخته و سرو می‌شوند:

طرز تهیه انار پلو مجلسی با مرغ

“نار پلو” یا “انار پلو” غذای سنتی شب یلدا است که با گوشت گوسفند یا مرغ تهیه می‌شود. این غذا بیشتر بین ساکنین شهرهای قزوین و شیراز پخته می‌شود که در قزوین به آن انار پلو قزوینی و در شیراز به انار پلو شیرازی معروف است. برای شب یلدا حتما این غذا را آماده کنید.

مواد لازم:

برنج 4 لیوان

انار دانه شده یک و نیم لیوان

سینه مرغ 700 گرم

پیاز 2 عدد

نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به میزان لازم

پودر تخم گشنیز 1 قاشق غذاخوری

گشنیز تازه 1 لیوان

زعفران دم کرده 4 قاشق غذاخوری

خلال پسته 20 گرم

خلال بادام 20 گرم

کشمش 30 گرم

کره 100 کرم

روغن به میزان لازم

طرز تهیه:

• برای شب یلدا انار پلو مجلسی با مرغ درست کنید. ابتدا سینه مرغ را بشویید و با پیاز، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه بپزید. وقتی گوشت سینه مرغ به طور کامل پخت، آن را ریش رییش کنید. در این فاصله کشمش، خلال پسته و بادام را خیس کنید.
• برای مایه انار لا به لای برنج نیز اول پیاز را خلالی خرد کنید و با کمی روغن یا کره تفت دهید. بعد تکه های سینه مرغ را که ریش ریش کرده اید با پیاز تفت دهید. حالا گشنیز، فلفل، زردچوبه و پودر تخم گشنیز را به آن اضافه کنید و به اندازه یک دقیقه تفت دهید. در این مرحله می‌توانید زعفران آب کرده را روی مرغ‌ها بریزید و هم بزنید. سپس دو دقیقه آخر دانه های انار را به مرغ اضافه کنید و تفت دهید.
• در این مرحله طبق معمول برنج خود را نیم پز کنید و آبکش کنید.
• سپس ته قابلمه را نان یا سیب زمینی بچینید و کمی روغن کف آن بریزید. بعد از داغ شدن ورقه های نان یا سیب زمینی یک لایه برنج روی آن‌ها و مایع گوشت مرغ و انار را روی برنج بریزید. بعد دوباره برنج بریزید و دوباره مایه مرغ را اضافه کنید. تا همه برنج و مرغ‌ها تمام نشده به کارتان ادامه بدهید.
• حالا 3 قاشق غذاخوری روغن و کره را روی حرارت ملایم گرم کنید و روی برنج ها بریزید. حالا حرارت را کم کنید و دم کن را روی قابلمه قرار دهید.
• تا برنج دم می‌کشد، خلال پسته، خلال بادام و کشمش را به طور جداگانه در روغن روی حرارت ملایم تفت دهید. وقتی پلو را درون دیس ریختید، مخلفات خلال پسته و بادام و کشمش را روی پلو بریزید و ته دیگ را یا روی برنج و یا در ظرف جداگانه بچینید.

بورانی اسفناج مجلسی

مواد لازم:

اسفناج 1 کیلو

ماست موسیر یا ماست چکیده 2 لیوان

سیر 3 حبه

نمک و فلفل به مقدار لازم

طرز تهیه:

• اول اسفناج ها را بشویید و صبر کنید تا آب آن‌ها کامل خشک شوند.
• برای این که اسفناج ها را بپزید نصف لیوان آب درون قابلمه بریزید.
• سپس سیر رنده شده را به اسفناج های در حال پخت اضافه کنید، نمک و فلفل روی آن‌ها بریزید و بعد از کمی هم زدن، حرارت را خاموش کنید. وقتی اسفناج ها خنک شد روی آن ماست بریزید و مخلوط کنید.
• حالا بورانی اسفناج شما آماده سرو برای شب یلدا است.

طرز تهیه حشو ماهی شکم‌پر جنوبی با سبزی مخصوص

مواد لازم:

ماهی صبور، شوریده، سنگسر، سفید یا قزل آلا پاک شده و بدون استخوان 2 عدد

تمر هندی 500 گرم

روغن به مقدار لازم

گشنیز 600 گرم (سه برابر شنبلیله، گشنیز خرد کنید)

شنبلیله 200 گرم

سیر له شده 8 حبه

پیاز نگینی خرد شده 1 عدد متوسط

نمک به مقدار لازم

زردچوبه 1 قاشق غذاخوری

فلفل قرمز 1 قاشق چایخوری

آرد 1 قاشق غذاخوری

طرز تهیه:

• برای درست کردن حشو ماهی شکم پر جنوبی در فر اول ماهی را تمیز کنید و استخوان ماهی ها را جدا کنید. بعد ماهی را به پشت برگردانید و با دست خود روی ماهی کمی فشار دهید تا استخوان ها به راحتی جدا شوند.
• حالا بعد از شستن ماهی‌ها، صبر کنید تا خشک شوند. سپس تمر هندی را خیس کنید و بعد از این که آن را از صافی رد کردید، آن را با یک قاشق غذاخوری آرد مخلوط کنید و کنار بگذارید.
• حالا پیازها را نگینی خرد کنید و زیر ماهیتابه را روشن کنید و پیازها را تفت بدهید. بعد سیر خرد شده را به پیاز اضافه کنید و کمی هم زردچوبه و فلفل قرمز روی آن ها بپاشید و هم بزنید.
• سپس در یک قابلمه سبزی گشنیز و شنبلیله را تفت بدهید. وقتی آب سبزی‌ها گرفته شد کمی روغن روی آن‌ها بریزید و سبزی ها را سرخ کنید. حواستان باشد، سبزی ها نباید زیاد تفت داده شوند زیرا طعم شنبلیله و گشنیز تلخ می‌شود.
• حالا وقت آن است که سس حشو یا همان مخلوط تمر هندی و آرد را به سبزیجات سرخ شده اضافه کنید و ترکیب کنید. بعد از مخلوط کردن سبزی آن را به سیر و پیاز اضافه کنید. کمی نمک به مخلوط اضافه کنید و شکم ماهی را پر کنید.
• فر را روی 180 درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید. سپس سینی فر را چرب کنید و ماهی های شکم پر را در حالی که قسمت باز آن به سمت بالا است روی سینی قرار دهید. سپس سینی را برای 20 دقیقه در طبقه وسط قرار دهید و صبر کنید تا ماهی ها کمی سرخ شود.
• بعد سینی را بیرون بیاورید و از سس حشو روی آن بریزید و دوباره سینی را داخل فر برگردانید. 15 دقیقه دیگر صبر کنید تا ماهی ها کامل گریل شوند. وقتی رنگ ماهی ها طلایی شد، ماهی شکم پر حنوبی شما آماده است.

غذای مخصوص شب یلدا در شیراز

اگر از هر شیرازی بپرسید که شب یلدا چه می‌پزد قطع به یقین می‌گوید کلم پلو با کوفته قلقلی یا کوفته ریزه. آن‌ها عاشق این غذا آن هم برای شب چله هستند. برای پختن کلم پلو می‌توانید از کلم قمری یا کلم سنگ استفاده کنید. اما معمولا افراد از کلم برگ استفاده می‌کنند. درون این غذای خوشمزه سبزی هایی مثل ریحان، ترخون و شوید استفاده می‌شود. همچنین شیرازی ها عاشق آش انار در شب یلدا هستند.

غذای شب یلدا در تبریز

تبریزی ها غذاهای مختلف و متنوعی دارند که برای شب یلدا تدارک می‌بینند. یکی از بهترین و خاص ترین غذاهای آن‌ها برای مناسبت های مهم مثل شب چله کوفته تبریزی است. آن‌ها این کوفته را با گوشت چرخ کرده، لپه، برنج، سبزی و ادویه کوفته تبریزی آماده می‌کنند. همچنین خشیل یکی دیگر از غذاهای سنتی تبریز است که برای شب یلدا آماده می‌شود. خشیل با بلغور و شیره یا عسل درست می‌شود و طبع گرمی دارد، به همین دلیل اکثرا تبریزی ها این غذای خوشمزه را را در طول فصل سرما سرو می‌کنند.

شام یلدا در تهران

سر سفره تهرانی ها در شب چله می‌توانید سبزی پلو با ماهی، آش شله قلمکار و دم‌پختک باقالی ببینید.

غذای شب یلدا در اصفهان

ساکنین شهر اصفهان برای شب یلدا معمولا سبزی پلو با ماهی می‌پزند. آن‌ها همچنین غذاهای محلی مثل کوفته نیز آماده می‌کنند. همچنین اگر در شب یلدا برف ببارد، اصفهانی ها برف و شیره انگور را به عنوان یک دسر سرو می‌کنند.