سناریوهای قیمت دلار در سال ۱۴۰۱ / چه سرنوشتی در انتظار بازار ارز است؟

اقتصاد آنلاین_پریسا شاکری؛ نوسان دلار این روزها افزایش پیدا کرده و در کانال ۲۶ هزار تومان بالا و پایین می‌رود. این اتفاق درست در شرایطی می‌افتد که اخبار احیای برجام دلار را به ابتدای کانال ۲۵ هزار تومان به زیر کشانده بود اما خبر توقف مذاکرات دوباره بازار ارز را به وضعیت قرمز برد و رشد قیمت‌ها از سر گرفته شد.

بنا بود در اوایل اسفند ماه و پس از ۱۱ ماه مذاکرات فرسایشی در وین، متن توافق نهایی احیای برجام امضا شود، اما جنگ غافلگیرکننده روسیه و اوکراین تمام معادلات را برهم زد و ناگهان خبر رسید که هیات‌های مذاکره‌کننده عکس‌های یادگاری در وین را گرفته و به کشورهایشان برگشته‌اند. 

در این میان خبر رسید که علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران هم وین را به مقصد تهران ترک کرده است. 

آمریکا اعلام کرد که روسیه درخواست اضافه‌ای برای امضای برجام مطرح کرده و خواستار تضمین کتبی آمریکا برای حفظ منافع خود در توافقنامه برجام شده و به نوعی روسیه میز مذاکرات را برهم زده است.

از آن سمت هیات ایرانی و روسیه مدعی شدند که آمریکا خواسته‌های جدیدی روی میز گذاشته است. 

پس از این اتفاقات حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به مسکو سفر کرد و دوباره اخبار مثبتی به گوش رسید. 

لاوروف، همتای روسی امیرعبداللهیان ادعا کرد که آمریکا درخواست تضمین کتبی روسیه را پذیرفته و متن نهایی توافق آماده است.

از آن سو دوباره خبر رسید که آمریکا اعلام کرده که تحریم‌های روسیه ارتباطی به برجام ندارد و روسیه تنها از تحریم‌های مربوط به مسائل هسته‌ای ایران معاف است. 

از سمت دیگر آمریکا تهدید کرده است که چنانچه روسیه به خواسته‌های اضافه خود اصرار کند، این کشور را از مذاکرات برجام حذف می‌کند و با روش‌های دیپلماتیک دیگری با ایران مواجه می‌شود. اما مشخص نیست که در این صورت ایران بین روسیه و آمریکا کدام گزینه را انتخاب می‌کند؟

این گره دشوار مذاکره برجام حالا بازار ارز ایران را دچار تردید کرده است و کاهش خوشبینانه قیمت دلار ادامه نیافت.

حالا اما بسیاری از ایرانی هایی که نگران آینده معیشت خود هستند با این پرسش مواجه شده‌اند که سناریوهای قیمت دلار پس از احیای برجام یا شکست آن چه می‌تواند باشد؟ 

کمیل طیبی، کارشناس اقتصادی درباره چشم‌انداز دلار در صورت احیای برجام به هوشمند نیوز می‌گوید که بعید می‌داند قیمت دلار به کمتر از ۲۵ هزار تومان برسد.

او ادامه می‌دهد: اخبار احیای برجام بیشتر از یکسال است که قیمت ارز را متاثر کرده و نرخ دلار به صورت ملایم کاهش داشته است. بنابراین تاثیر احیای احتمالی برجام بر نرخ ارز از مدتها قبل اتفاق افتاده است و با توجه به نرخ تورم دو رقمی کشور و رشد مداوم نقدینگی بعید است که قیمت دلار با احیای برجام سقوط داشته باشد و احتمالا به همان نوسانات جزئی محدود می‌شود. 

این اقتصاددان تاکید می‌کند: این نکته را نیز باید در نظر داشت که صنایع و اقتصاد ایران هزینه‌های خود را با نرخ دلار ۲۶-۲۵ هزار تومانی برنامه‌ریزی کرده‌اند و اگر دلار بخواهد از این قیمت پایین تر بیاید کل اقتصاد کشور دچار مشکل می‌شود.

میثم رادپور، کارشناس بازارهای مالی هم معتقد است که تاثیر احیای برجام بر نرخ دلار پیش خور شده است. 

او به هوشمند نیوز توضیح می‌دهد: حداکثر تاثیر احیای برجام بر قیمت دلار کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی است و البته اگر توافق احیای برجام توافقی ضعیف باشد و وضعیت اداره اقتصاد کشور و رشد نقدینگی به همین منوال پیش برود، کاهش قیمت دلار دوام نخواهد داشت و دوباره نرخ ارز به مدار صعودی می‌افتد.

او ادامه می‌دهد: برای تقویت ارزش ریال نیاز به رشد اقتصادی و ورود سرمایه به کشور است و گشایش‌های برجامی مانند افزایش فروش نفت یا آزادسازی بخشی از پولهای بلوکه شده تنها می‌تواند جلوی صعود سریع قیمت دلار را بگیرد اما برای تقویت ارزش ریال و ترمیم قدرت خرید مردم نیاز به رشد اقتصادی و رشد اشتغال و رونق بازارهاست که به سادگی و در کوتاه مدت اتفاق نمی‌افتد.