رشد ۶۸ درصدی فروش سینمای جهان در سال ۲۰۲۱

فرزاد مظفری: اکنون که دو سالی از همه‌گیر شدن بلای عالمگیر کووید۱۹ گذشته است، بد نیست هر از گاهی نگاهی به روزهای پیش از کرونا بیاندازیم تا ببینیم چه بر دنیا گذشته و به چه روز افتاده‌ است.

هیچ‌کس و هیچ‌چیز از آسیب‌های گسترده کرونا در امان نماند. کرونای جدید که همه‌گیر شد، آتشش به جان سینِما هم افتاد و رونق از کار هنر هفتم ربود. فیلم‌ها از پرده پایین آمدند و تماشاگران دیگر سراغی از درهای بسته شده سینما نگرفتند.

اما همیشه روزگار چنین آشفته نبود و درست پیش از همه‌گیری ایام به کام سینِما بود.

سال رکوردشکنی‌ها

سال ۲۰۱۹ برای سینمای جهان سال رکوردشکنی در گیشه‌ها بود. گیشه‌های شلوغ که تماشاگران برای تماشای فیلم‌هایی چون «انتقام‌جویان»، «شیر شاه» و «جوکر» صف می‌کشیدند و فرش قرمزهای پر زرق و برق برگزار می‌شد.

در این سال بود که رکورد پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینِما از چنگ «آواتار» درآمد و علاوه بر آن گیشه جهانی به رکورد فروش تاریخی ۴۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار دست پیدا کرد. رقمی عظیم که حتی از تولید ناخالص ملی برخی کشورها بیشتر است. سالی که در آن فقط نزدیک به ۳ میلیارد دلار از بلیت‌فروشی فیلم «انتقام‌جویان‌: پایان بازی» در سینماهای جهان پول به صنعت سینِما تزریق شد.

سهم گیشه آمریکای شمالی از گیشه جهانی در این سال بیش از ۱۱ میلیارد دلار و سهم چین اندکی بیش از ۹ میلیارد دلار بود.

تنها دل‌نگرانی سینماداران در آن دوران ظهور سرویس‌های آنلاین استریم ویدئو چون نتفلیکس بود و البته که عمل‌کرد خیره‌کننده فیلم‌ها در گیشه‌ این‌ نگرانی‌ها را کمرنگ می‌کرد.

آمار موفقیت سینمای جهان در سال ۲۰۱۹ چنان بود که بدبین‌ترین کارشناسان هم در تصورشان نمی‌گنجید به فاصله چند ماه ورق این چنین برگردد.

سال همه‌گیری

اوایل سال ۲۰۲۰ تصاویری دلهره‌آور از ووهان به جهان مخابره می‌شد. قرنطینه‌ای سختگیرانه برای مبارزه با ویروسی ناشناخته و هولناک برقرار شده و صحنه‌هایی آخرالزمانی از خیابان‌های خالی خلق کرده بود. ویروس تازه (کرونای جدید) با بیماری کووید۱۹ می‌رفت که همچون ابری قطور آسمان جهان را برای مدتی نامعلوم تیره کند.

چینی‌ها خیلی زود تمام سالن‌های سینمای کشور پهناورشان را بستند. کرکره ۷۰ هزار سالن سینِما پایین کشیده شد.  

در آغاز که این سیل ویرانگر عالمگیر نشده بود، صحبت از زیان ۵ میلیارد دلاری برای سینمای جهان بود اما گذشت زمان نشان داد که وسعت ویرانی فراتر از این ارقام است.

پایان سال ۲۰۲۰ رکورد ۴۲ میلیارد دلاری فروش جهانی سینِما در سال قبل با افت ۷۱ درصدی به ۱۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار کاهش یافت که فقط کمی بیش از ۲ میلیارد دلار آن از آمریکای شمالی می‌آمد. این نشانگر به مدار برگشتن سریع‌تر صنعت سینِما در کشورهایی چون چین و ژاپن بود و جاماندن هالیوود از چشم‌بادامی‌های شرق آسیا.

پیش‌بینی می‌شود که فروش سینما در سال ۲۰۲۱ به بیش از ۲۰ میلیارد دلار برسد که نصف فروش سال ۲۰۱۹ هم نمی‌شود اما ۶۸ درصد از فروش سال ۲۰۲۰ بیشتر است

پرفروش‌ترین فیلم سال چینی بود. «هشت‌صد» فیلمی حماسی تاریخی که با فروش ۴۶۱ میلیون دلاری رقبا را پشت‌سر گذاشت. دومین فیلم پرفروش محصول ژاپن بود. انیمیشن «دیوکُش» که گیشه‌ای به ارزش ۴۵۲ میلیون دلار داشت.

در این سال بود که چین برای نخستین بار به سلطه آمریکای شمالی بر گیشه جهانی پایان داد و بزرگترین بازار سینمای جهان لقب گرفت.

سال امیدواری به آینده

سال ۲۰۲۱ با تولید واکسن امیدها به کنترل بیماری بیش از پیش شد. جشنواره‌های بزرگی چون کن برگزار شدند و سینماهایی که مدت‌ها درشان بسته مانده بود، دوباره باز شدند.

حالا کمپانی‌های بزرگ جرأت پیدا کرده‌اند که فیلم‌های پرهزینه‌ای چون «سریع و خشمگین ۹» را روی پرده ببرند و امید به دل سینمای جهان برگشته است. البته که برای محکم‌کاری بیشتر فیلم‌ها همزمان با اکران سینمایی  در پلتفرم‌های پخش آنلاین هم اکران شده‌اند.

تا پایان ماه اوت فروش سینمای جهان از مرز ۱۲ میلیارد دلار عبور کرده است و بر اساس پیش‌بینی کمپانی «گوئر استریت آنالیتیکس» تا پایان سال ۲۰۲۱ به بیش از ۲۰ میلیارد دلار می‌رسد. رقمی که هر چند ۶۸ درصد نسبت به سال گذشته رشد نشان می‌دهد اما نصف رکورد تاریخی سال ۲۰۱۹ هم نمی‌شود.

تا امروز پرفروش‌ترین فیلم سال باز هم اثری چینی است. «سلام مامان» با فروش ۸۲۲ میلیون دلاری که تقریبا تمامش در چین به دست آمده است، این جایگاه را در اختیار دارد. فیلم «سریع و خشمگین ۹» با فروش ۷۱۴ میلیون دلاری دوم است. البته «سریع و خشمگین» هم بخش عمده‌ای از موفقیتش را مدیون فروش ۲۰۳ میلیون دلاری در سینماهای چین است. این فیلم در بازار آمریکا چیزی حدود ۱۷۲ میلیون دلار فروش داشت.

بیشتر بخوانید:

آیا این فیلم سینما را نجات خواهد داد؟

کرونا بزرگترین بازار سینمای جهان را نابود می‌کند؟

۵۸۵۸