راهنمای تحصیل در خارج از کشور: از ارز دانشجویی تا دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم

دانشجو چه زمانی می‌تواند برای دریافت ارز به بانک مراجعه کند؟

• پس از ثبت درخواست در سامانه سجاد و دریافت نوبت، در صورت تائید مدارک، موعد مقرر برای مراجعه به بانک اعلام می‌شود.

آیا امکان تغییر نوبت دریافتی در سامانه وجود دارد؟

• خیر، به هیچ عنوان امکان تغییر نوبت در سامانه وجود ندارد.

تائید گواهی اشتغال به تحصیل توسط چه سامانه‌ای انجام می‌شود؟

• سامانه تاک مربوط به وزارت امور خارجه برای تائید صحت صدور مدارک است و تائید گواهی تحصیلی توسط کنسولگری‌های ایران برای مراجعه به بانک در این سامانه امکان‌پذیر است. 

آیا برای هربار درخواست ارز باید مجددا در سامانه سجاد ثبت‌نام کرد؟

• خیر، یک بار ثبت‌نام در این سامانه کافی است.

در زمانی که دانشجو در ایران حضور نداشته باشد، چه کسی می‌تواند امور مربوط به ارز را پیگیری کند؟

• پدر و مادر بدون وکالت، سایر بستگان و دوستان با وکالت محضری می‌توانند امور مربوط به ارز دانشجویی را پیگیری کنند.

سقف استفاده از ارز چقدر است؟

• برای دانشجویان دوره ارشد ۳۶ ماه از شروع تحصیل و دانشجویان دکتری ۶۰ ماه از زمان شروع به تحصیل قابل استفاده است.

آیا ارز دانشجویی به همه دانشجویان تعلق می‌گرد؟

• برای دریافت ارز دانشجویی اشتغال به تحصیل تمام وقت الزامی است و دانشجویان نیمه‌وقت یا غیرحضوری نمی‌توانند از این ارز استفاده کنند.

آیا دانشجو در زمان حضور در ایران می‌تواند درخواست ارز بدهد؟

• خیر، درخواست ارز باید در کشور محل تحصیل ارائه شود، زیرا بارگذاری مهر خروج از کشور الزامی است. 

آیا ویزای دانشجویی برای درخواست ارز الزامی است؟

• بله. همچنین، ارائه کارت دانشجویی قابل قبول نیست.

دانشجو در طول سال تحصیلی چندبار مجاز به سفر به ایران است؟

• دانشجو در یک سال شمسی برای دو بازه ۶ ماهه (بهار و تابستان/پاییز و زمستان) درمجموع حداکثر مجاز به سه ماه اقامت در ایران است.

چنانچه دانشجو ترم‌های قبل از ارز دانشجویی استفاده نکرده باشد، آیا مجاز به درخواست ارز برای ترم‌های مذکور است؟

• خیر، دستورالعمل‌ بانک مرکزی فقط برای ترم جاری تحصیلی قابل اجرا است.

آیا در صورت رد درخواست، امکان استرداد مبلغ پرداختی اولیه وجود دارد؟

• خیر، مبلغ مذکور برای بررسی ثبت‌نام و بررسی مدارک غیرقابل‌استرداد است.

ارزشیابی مدارک تحصیلی

بسیاری از مشکلات ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی به‌دلیل عدم توجه متقاضیان به شرایط ارزشیابی پیش از شروع به تحصیل است. بنابراین، متقاضیان ادامه تحصیل در دانشگاه‏‌های خارج از کشور و افرادی که برای ارزشیابی مدارک خود اقدام می‌کنند، باید علاوه بر مطالعه دقیق ضوابط و مقررات به موارد زیر توجه کنند:

• معتبر بودن دانشگاه محل تحصیل از نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (قرار داشتن دانشگاه در لیست مورد تأیید)
• توجه به‌مدت لازم برای اقامت در کشور محل تحصیل طبق ضوابط و مقررات عمومی
• نگهداری گذرنامه(های) دوران تحصیل (حتی پس از ابطال آن‌ها)
• ارائه گواهی رسمی شروع به تحصیل با ذکر تاریخ دقیق (شامل روز، ماه، سال)، صادره از مراجع رسمی دانشگاه (Registrar)، تاریخ اخذ پذیرش در دانشگاه ملاک نیست.
• توجه به مدارک مورد نیاز برای ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی مندرج در تقاضانامه
• ممهور کردن مدارک تحصیلی (اصل دانشنامه یا ریز نمرات) به مهر صحت صدور و تعلق از سوی نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران مستقر در کشور محل تحصیل

اطلاعات مربوط به دانش آموختگان خارج از کشور و کتاب نظام ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاه‌های خارج از کشور در سایت رسمی آن ارائه شده و پاسخگوی نیاز مخاطبان است. 

رتبه‌بندی و ارزشیابی مدارک در وزارت علوم

وزارت علوم برای رتبه‌بندی و ارزشیابی مدارک تحصیلی صادر شده در خارج از کشور پنج گروه زیر را تعریف کرده است:

• گروه الف – عالی
• گروه ب – خوب
• گروه ج – متوسط
• گروه د – ضعیف
• گروه  ه _ خیلی ضعیف

کمتر دیده می‌شود که دانشگاه‌های مطرح جهان، در گروه ب قرار بگیرند یا دانشگاه غیر معتبری، در گروه الف تا ج باشد. بنابراین، همواره توجه داشته باشید که دانشگاه‌های مطرح جهان در کشورهای مختلف، معمولا در گروه الف و ب قرار دارند. بنابراین اگر دانشگاه مورد نظر شما در گروه ج یا د بود، بدانید که دانشگاه از نظر علمی در شرایط ممتازی نیست و بهتر است دانشگاه‌های ردیف الف و ب مد نظر شما قرار بگیرد. در صورتی که دانشگاه مد نظر شما در گروه ه قرار گرفت، بدانید که احتمال تایید مدرک تحصیلی شما بعد از فارغ التحصیلی تقریبا صفر است.

برخی تصور می‌کنند که نبودن دانشگاه مورد نظر آن‌ها در فهرست ارزشیابی اداره کل دانش آموختگان وزات علوم به مساله سیاسی یا غیر علمی مربوط است، در حالی که چنین برداشتی نادرست است. ارزشیابی دانشگاه‌ها، بر مبنای استاندارد و معیارهای وزارت علوم انجام می‌شود و توسط کارشناسان زبده این مجموعه صورت می‌گیرد. نکته قابل‌توجه اینکه ارزشیابی مدارک فقط زمانی مورد نیاز است که دانشجو قصد دارد پس از اتمام تحصیل از مزایای مادی و معنوی مدرک خود در ایران استفاده کند.

مطالعه قسمت دوم