دورنمای روابط تهران ـ لندن با تغییرات جدید در بریتانیا/ کامرون صاحب کرسی نخست‌وزیری می‌شود؟

ماهان نوروزپور: ریشی‌سوناک، نخست وزیر بریتانیا، سوئلا براورمن، وزیر کشور را که در چند وقت اخیر مواضع تندی که مخالف مواضع رسمی دولت بودند اتخاذ کرده بود؛ از کابینه‌ی خود بیرون کرد. این تصمیم آنقدر عجیب به نظر نمی‌رسد که بازگرداندن دیوید کامرون، نخست وزیر سابق بریتانیا، به کابینه‌ی دولت محافظه‌کار در سمت وزارت امورخارجه عجیب به نظر می‌رسد. معمولا نخست وزیر باید اعضای کابینه‌ی خود را از بین نمایندگان انتخاب کند و این تصمیم ریشی سوناک به عقیده‌ی برخی طعنه‌ی نمایندگان حزب است که فردی در بین نمایندگان لایق چنین انتصابی نبوده است. از سوی دیگر اعضای حزب محافظه‌کار بخاطر مخالفت کامرون با برگزیت از او دل خوشی ندارند شاید یکی از دلایل کناره‌گیری او از نخست وزیری همین مساله بود. ریشی سوناک احتمالا دیوید کامرون را به کابینه‌ی خود بازگردانده است تا بتواند در انتخابات سال‌ آینده‌ی انگلستان محبوبیت حزب خود را افزایش دهد و اجازه‌ی انتقال قدرت بعد از چهارده سال به حزب کارگر را ندهد؟ اما آیا چنین قماری باعث از دست رفتن همه چیز نمی‌شود؟ آیا نمایندگان با چنین تصمیمی همکاری خواهند کرد؟ آیا ممکن است کامرون جای سوناک را در خیابان داونینگ استریت بگیرد؟ در این باره با علی بیگدلی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل گفت و گو کردیم:

ارزیابی شما از انتصاب دیوید کامرون به وزارت امورخارجه چیست؟ دلیل اخراج وزیر کشور سوئلا براورمن از وزارت کشور چه بود؟

سوئلا براورمن، وزیر کشور بریتانیا، مواضع سیاسی تندی را اتخاذ کرده بود. او برای تظاهراتی که در لندن در حمایت از فلسطین انجام شده بود؛ اظهار تاسف کرد و آن را راه‌پیمایی نفرت خواند. او نتوانست حساسیت‌هایی شرایط فعلی را تشخیص دهد و متوجه شود که در شرایط فعلی در بین افکار بین‌المللی حتی دولت‌ها رفته رفته دارند یک نوع احساس جدایی بین خود و اسرائیل احساس می‌کنند. به همین خاطر ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا، ناچار شد به خاطر کاهش فشارهای بین‌المللی این خانم را کنار بگذارد و یک جا به جایی قدرت در کابینه‌ی خود به وجود بیاورد. از طرفی با توجه به شرایط حساس سیاسی در دنیا به ویژه در انگلستان که از سیاست‌های آمریکا در ارتباط با اوکراین و غزه حمایت می‌کند؛ ریشی سوناک نیاز داشت که فرد با تجربه‌تر و قدرتمند تری را مانند دیوید کامرون را سر کار بیاورد.

از سوی دیگر می‌شود انتظار این را داشت که دیوید کامرون دوباره به سمت نخست‌وزیری منصوب شود. مساله‌ی سوم موضوع برگزیت است که دوباره زنده شده است. انگلیسی‌ها صدمه‌ی زیادی بخاطر جدا شدن از اتحادیه‌ی اروپا متحمل شدند. آن‌ها بازار اتحادیه‌ی اروپا را از دست دادند و حجم بالای معاملات تجاری انگلستان با اتحادیه‌ی اروپا که تقریبا سی میلیارد دلار در سال بود از دست رفته است. انگلستان هم از جهت اقتصادی هم از جهت سیاسی در فشاری زیادی است و وضعیت مناسبی ندارد. مساله‌ی چهارم این است که به احتمال زیاد در انتخابات آینده‌ موفقیت چندانی نصیب محافظه کاران نخواهد شد و بعد از چهارده سال قدرت به حزب کارگر منتقل شود.

بیشتر بخوانید:
تحلیل مجید تفرشی از پشت‌پرده زلزله سیاسی در کابینه بریتانیا/ دیوید کامرون مأمور پیشبرد «پلن بی» شد/ تهران ـ لندن بر مدار بهبود روابط؟
کامرون، در اولین سفرش به عنوان وزیر خارجه انگلیس به کی‌یف رفت

آیا دیوید کامرون برای بهبود اوضاع در روابط خارجی انگلستان به کابینه‌ی سوناک اضافه شده است یا بخاطر بهبود سیاست داخلی؟

کامرون سیاستمدار موفقی بود اما برخی می‌گویند که او به طور پنهان طرفدار برگزیت بود و بخاطر فشارهایی که بخاطر مخالفت با برگزیت به او تحمیل شده است مجبور به کناره‌گیری از مقام نخست وزیری شده است. در هر حال انتصاب کامرون شاید سکوی پرشی برای احیای حیثیت از دست رفته‌ی محافظه کاران باشد. به نظر من دیوید کامرون برای جلوگیری از فروپاشی حزب محافظه کار آمده و به احتمال زیاد در آینده به عنوان نخست وزیر انتخاب می‌شود. شاید زمینه برای بازگشت انگلستان به اتحادیه‌ی اروپا نیز فراهم شود هر چند که آلمان و فرانسه از حضور انگلستان در اتحادیه‌ی اروپا خوشحال نیستند چرا که انگلستان نماینده‌ی آمریکا در اتحادیه‌ی اروپا بود و چندان با سیاست‌های اتحادیه همراهی نمی‌کرد. اما با توجه به وضعیت مرارت‌بار اقتصادی و به هم ریختگی‌های سیاسی در انگلستان، ممکن است اتحادیه‌ی اروپا تحت فشار آمریکا انگلستان را بپذیرد.

به نظر شما با توجه به دل‌چرکینی که از اعضای حزب محافظه‌کار از دیوید کامرون بخاطر مخالفتش با برگزیت دارند این تصمیم سوناک باعث خشمگین شدن نمایندگان حزب نسبت به او نمی‌شود؟

چنین چیزی منطقی به نظر نمی‌رسد چرا که سوناک نمی‌توانسته شخصا در این مورد تصمیم بگیرد. او قطعا با اعضای برجسته‌ی حزب محافظه کار و حتی نمایندگان مجلس مشورت کرده و با تایید آن‌ها چنین تصمیمی گرفته است.خود کامرون هم گفت با توجه به اوضاع حساس کشور، برای خدمتگزاری وارد دولت شدم. دیوید کامرون تنها هفت سال است که از نخست وزیری کنار رفته و نباید دل خوش باشیم که در وزارت امورخارجه باقی بماند. این می‌تواند سکوی پرشی برای دومین نخست وزیری او باشد. در مجموع انگلستان باید چشم‌اندازی جدید داشته باشد. با این ساختار قدرت که سوناک آن را رهبری می‌کند توانایی حل مشکلات داخلی و خارجی وجود ندارد و انگلستان باید تغییری در ساختار سیاسی خود بدهد.

وزیر امورخارجه شدن کامرون چه تاثیری بر روابط تهران-لندن دارد؟

من فکر می‌کنم شرایط برای ایران بدتر شود. چرا که کامرون خاطره‌ی خوبی از ایران ندارد هم بخاطر ماجرای گروگان‌گیری هم بخاطر فشاری که برای بازپس گیری پول‌ تانک‌های چیفتن به او آمد. در هر حال او سیاستمدار با تجربه‌ایست. او به آمریکایی‌ها نزدیک است و پذیرشش او برای جامعه‌ی انگلستان خوشایندتر است تا ریشی سوناکی که هندی‌تبار و بیگانه است. سوناک به همین خاطر از ابتدا هم محبوبیت زیادی نداشت.

311313