خلق بی‌رویه پول چه بر سر اقتصاد ایران آورد؟

هر چقدر شما به اضافه کردن آب ادامه دهید، طبعا شربت کم رمق‌تری هم خواهید داشت. ممکن است انگیزه شما از اضافه کردن آب خیرخواهانه باشد، مثلا می‌خواهید به تعداد آدم‌های بیشتری شربت بدهید، یا شاید هدف شما سودجویانه باشد. فرقی نمی‌کند، کار شما رمق و خاصیت و مرغوبیت شربت را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
استقراض از بانک مرکزی و خلق پول بیش از نرخ رشد توسعه هم همین اثر را روی پول ملی کشور می‌گذارد. هر چقدر بیشتر انجام شود، از قوت و قدرت پول ملی کاسته می‌شود و ارزش آن بیشتر تضعیف می‌شود. خوب معلوم است هرچه پول ملی ضعیف‌تر شود، کالاهای مقابل آن هم گران‌تر می‌شود؛ مگر این‌که یک کالایی را مثلا ارز را به ضرب تبلیغ و احیانا تزریق بیش از تقاضا، به صورت دستوری ارزان‌تر از قیمت واقعی قیمت‌گذاری کنند، که البته این کار هم برای همه کالاها به طور همزمان انجام پذیر نیست و حتی برای یک کالا هم برای مدت زیاد شدنی نیست.

بر این اساس، تضعیف ارزش پول ملی که در اثر افزایش حجم نقدینگی حاصل می‌شود، عامل اصلی تورم و باعث گرانی هم خواهد بود.

به نظر من ایجاد تورم که فقط توسط دولت ها انجام می‌شود غیربهداشتی‌ترین، غیرمنصفانه‌ترین و غیراخلاقی‌ترین نوع مالیات‌ستانی است و دولت‌هایی که از مالیات‌ستانی مستقیم و منصفانه از مردم ناتوان هستند، دست به ایجاد تورم و خلق پول می‌زنند.
سالم‌ترین و عاقلانه‌ترین و بهترین نوع مالیات‌ستانی هم اخذ مالیات از “افزایش ثروت” است که این نوع مالیات به عنوان یک تکلیف شرعی تحت عنوان “وجوهات” توسط شیعیان برای مصارف تعیین شده پرداخت می‌شود.

* رئیس اسبق کانون صرافان

۲۲۳۲۲۵