خطای سیاست‌گذاری برنامه هفتم در صنعت برق 

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، متن کامل یادداشت علی صادقی همدانی، رئیس مرکز پژوهش‌های اتاق اصفهان، را در ادامه بخوانید:

تولید برق در ایران، وابستگی زیادی به نهاده‌های آب و گاز دارد و با وجود تشدید ناترازی‌ها در بازار این دو، ناترازی بازار برق نیز افزایش پیدا می‌کند.

بر اساس گزارش وزارت نیرو، در مرداد ماه حداکثر توان تولید حدود ۶۲ مگاوات و تقاضای برق در پیک روز ۸۰ هزار مگاوات بوده است. یعنی در مرداد ماه در پیک بازار برق با حدود ۱۸ هزار مگاوات کسری مواجه بوده است.

بررسی آمار نشان می‌دهد رشد تقاضای برق در مرداد ۱۴٠۳ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸.۷ درصد بوده است. با فرض این‌که این نرخ رشد ثابت باشد، نیاز مصرفی برق کشور در پیک روز تا پایان برنامه بیش از ۱۲۱ هزار مگاوات خواهد بود. در حالی‌که برنامه هفتم توسعه نیاز مصرفی برق را در تا پایان ۱۴٠۷، حدود ۸۵.۵ مگاوات پیش‌بینی کرده و از این منظر قانون برنامه هفتم دچار خطای سیاست‌گذاری شده است.

برخی استدلال می‌کنند دولت به دلیل تاثیر بهینه‌سازی بر کاهش تقاضا، تقاضای برق را کمتر برآورده کرده است. به نظر من بهینه‌سازی بدون واقعی شدن قیمت برق ممکن نیست و در حال حاضر امکان واقعی شدن قیمت‌ها در کشور وجود ندارد.

در برنامه هفتم، متوسط راندمان نیروگاه‌های فعلی کشور، تا پایان ۱۴٠۷، حدود ۴۴ درصد پیش‌بینی شده که حد زیادی رویایی به نظر می‌رسد؛ چرا که، حدود ۴ یا ۵ دهه از عمر برخی نیروگاه‌های کشور می‌گذرد و از طرفی به دلیل تحریم‌ها امکان سرمایه‌گذاری در بخش نیروگاهی و توزیع و انتقال کشور وجود ندارد.

در این برنامه راندمان نیروگاه‌های جدید ۵۵ درصد دیده شده است که این راندمان در بسیاری کشورهای دنیا هم اکنون بیش از ۶٠درصد است. این به معنی است که در برنامه هفتم، آینده پنج ساله آینده بازار برق کشور، عقب‌تر از وضعیت فعلی بسیاری کشورها در نظر گرفته است.

برآوردهای ما حاکی از آن است که؛ ارزش واحد بار از دست رفته در استان‌های مختلف کشور متفاوت است. ارزش واحد بار از دست رفته برای استان اصفهان ۲ دلار به ازای هر کیلووات ساعت است. این عدد برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا ۱٠ یورو/کیلووات ساعت است. از آنجا که ناترازی بازار برق در تابستان ۱۴٠۳ حدود ۱۸ هزار مگاوات بوده‌است، با احتساب هزینه واحد ۲ دلار/کیلووات ساعت خسارات بار از دست رفته کشور بابت قطعی برق در تابستان ۱۴٠۳ حدود ۲٠ میلیارد دلار برآورد می‌شود. اما اگر هزینه واحد را مطابق برخی مطالعات دیگر ۶۶ سنت/کیلووات ساعت در نظر بگیریم، خسارات قطعی برق در تابستان ۱۴٠۳ حدود ۶/۳ میلیارد دلار خواهد شد.