“حاج علی” نگهبان آسبادهای نشتیفان

۱۴ فروردین ۱۴۰۰ / ۱۰:۱۰

«علی محمد اعتباری رودی» بیش از نیم قرن است که در کنار آسبادهای نشتیفان خواف زندگی می‌کند و خود را نگهبان این میراث ماندگار بشری می‌داند. نام او دو سال قبل به عنوان آخرین بازمانده دانش سنتی ساخت آسباد در خراسان رضوی در فهرست گنجینه‌های زنده بشری ثبت شد و حتی پرونده ثبت جهانی آسبادها (آسیاب‌های بادی عمودمحور) همراه با نام او در فهرست موقت یونسکو قرار گرفت. او که با کم شدن وزش باد و نزول باران در منطقه، دیگر چرخش پره‌های آسبادهای صفوی را به چشم نمی‌بیند، زیر سایه این میراث کهن با نگاه به گذشته و چشم‌انتظار جهانی‌شدنشان روزگار می‌گذراند.

آس بادها  از مواریث ارزشمند فرهنگی و بیانگر خلاقیت و ابتکار پیشینیان ما هستند. آسبادها به عنوان میراث بومی و شگردی صنعتی بیانگر توسعه‌ فنی و دانش کاربردی پیشینیان ما در نشتیفان شهرستان خواف و از سویی سازگاری مردم این منطقه با محیط زیست و بهره گیری از انرژی های پایدار طبیعی را نشان می دهد.

در گذشته هر آسباد آسیابان مخصوص به خود را داشت اما با گذشت زمان و ظهور تکنولوژی این امر کم رنگ شد تا جایی که امروز تنها یک نفر به عنوان آسیابان فعال در این مجموعه بزرگ آسبادهای نشتیفان باقی مانده است.
“حاجی علی محمد اعتباری رودی” متولد سال ۱۳۱۴ شمسی ابتدا راننده کامیون بود اما بر حسب شرایط و اتفاقات زمانه به آسیابانی روی آورد و بیش از ۵۰ سال است که در جوار آسبادها زندگی می کند و به امر آسیابانی مشغول است.
اسفندماه ۱۳۹۷ حاجی علی محمد اعتباری به عنوان میراث زنده بشری در فهرست ملی نادره کاران؛ حاملان میراث فرهنگی ناملموس از سوی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی معرفی شد.
منزل حاجی اعتباری به عنوان خانه‌ موزه آسیابان معرفی شده است و در اواخر بهمن ماه ۱۳۹۹ نیز دومین کاشی ماندگار شهرستان خواف به نام حاجی علی محمد اعتباری بر سر در خانه وی نصب شد.
مجموعه‌ آسبادهای نشتیفان در ۱۶ کیلومتری شهر خواف و در جنوب شرقی استان خراسان رضوی واقع شده است.