جواد نوروزبیگی: قبول کنیم حقیقت حالِ حاضر جامعه، کمی تلخ است

مهسا بهادری: جواد نوروزبیگی، در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر، تهیه‌کنندگی دو فیلم «بی‌همه چیز» با کارگردانی محسن قرائی و «روشن» ساخته سیدروح الله حجازی را برعهده داشته است.

«بی همه چیز»، بیشترین نامزدی را بین آثار حاضر در جشنواره دارد و شانس دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم آن هم بالاست.

به بهانه اکران این دو فیلم، با جواد نوروزبیگی، گفت‌وگو کرده‌ایم که می‌خوانید.

اقتباس از ادبیات داستانی یا نمایشی در سینمای ایران خیلی مرسوم نیست، ولی فیلمنامه «بی همه چیز»، برداشتی آزاد از «ملاقات بانوی سالخورده» فردریش دورنمات است. این کار، نامزد ۱۳ سیمرغ بلورین از جمله بهترین فیلمنامه اقتباسی شده است. هنگامی که فیلمنامه به دست‌تان رسید، انتظار این موفقیت را داشتید؟

با توجه به انرژی و وقتی که من و همکارانم برای این کار گذاشتیم، اثری بی‌نظیر ساخته شده است که نامزدی در ۱۳ شاخه، حق آن است. همان آغاز هم که فیلمنامه به دستم رسید، می‌دانستم می‌توانیم اثری خوب را به سینمای ایران هدیه کنیم.

پایان‌بندی «بی همه چیز»، تلخ و بسیار عجیب است، این حس، موقع خواندن فیلمنامه هم به شما دست داد؟

من دوبار این فیلمنامه را خواندم و در هر بار هم همین حس به من دست داد. زمانی که فیلمنامه را می‌خواندم، فضا خود به‌خود به این سمت و به این پایان‌بندی می‌رفت. در پایان داستان، با یک سکوت تلخ و سنگین در درون خودمان مواجه می‌شویم که چرا در طول سه روز، همه‌چیز به این شکل از بین رفت.

«بی همه چیز»، به برداشت‌ها و نقدهای متفاوت دامن زده است. به نظر خودتان، مضمون و محتوای اصلی آن چیست؟

من فکر می‌کنم «بی همه چیز» قصد دارد بگوید که به انسانیت فکر کنیم، به حریم خصوصی آدم‌ها احترام بگذاریم و در زندگی دیگران دخالت نکنیم، چرا که رعایت نکردن هر یک از این موارد، منجر به رخ دادن اتفاقات بسیار بدی می‌شود که ممکن است بعد از مدتی پشیمان شویم، حالا این مدت ممکن است چند روز یا چند سال باشد.

یک پرسش حاشیه‌ای طرح کنم که در جلسه نشست خبری به آن پاسخ ندادید، واقعا علت اصلی قطع همکاری شما با شهاب حسینی چه بود؟

اول بگویم که ما با شهاب حسینی قطع همکاری نکردیم و ایشان از پروژه جدا شدند. ولی در کل، در طول هر فیلمی ممکن است اتفاقاتی رخ دهد که از جانب ما پیش نمی‌آید. به نظرم درباره موضوع قطع همکاری، باید با شهاب حسینی صحبت شود، نه ما، چرا که همه تلاش ما بر این بود تا او را برای ایفای نقش در کار بیاوریم و او هم آمد، حالا این‌که بنا به هر دلیلی از ادامه همکاری منصرف شده است، به ما مربوط نمی‌شود، چون ما از او نخواستیم که برود. به همین‌خاطر فکر می‌کنم پاسخ این سوال را آقای حسینی بهتر بدانند.

اگر در آینده، کاری به شما پیشنهاد شود که شهاب حسینی هم در آن حضور داشته باشد، حاضر به قبول همکاری هستید؟

باید اجازه دهیم وقتی که این‌کار در آینده پیشنهاد شد، درباره آن تصمیم بگیرم.

علاوه بر «بی همه چیز»، یک فیلم دیگر با نام «روشن» هم در جشنواره دارید که حال و هوای‌شان بسیار متفاوت است. تهیه‌کننده دو کار، با دو ژانر متفاوت شده‌اید، این یک‌جور آزمایش است؟

بخشی از کار یک تهیه‌کننده است که می‌تواند در هر ژانر و مکتبی، فیلم بسازد. البته این دو پروژه، اشتراکاتی هم داشتند، از جمله این‌که «روشن» هم مثل «بی همه چیز»، یک اثر اجتماعی است. «روشن»، روایت یک آسیب اجتماعی و نتایج آن است و به خطراتی که ممکن است برای خانواده و یا فرد ایجاد کند، می‌پردازد. کارگردان هر دو کار هم، جوان و تازه نفس و پر از ایده‌ها و خلاقیت‌های نو هستند که همین موضوع من را علاقه‌مند به همکاری با این دو می‌کرد.

باید بپذیریم که حقیقت حال حاضر جامعه، کمی تلخ است. هدف دو فیلم «روشن» و «بی همه چیز» هم، نشان دادن نتیجه  اثرگذاری رفتار آدم‌ها در زندگی یکدیگر و سرانجام ناامیدی است

همکار شدن با روح‌الله حجازی در «روشن»، بسیار برای من جذاب بود، چون از همان ابتدا همگام و هم نظر هم پیش رفتیم و آن‌طور که می‌بینم و می‌شنوم، هم «روشن» و هم«بی همه چیز» بسیار مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته‌اند، هرچند که ژانرها و فضاهای کاملا متفاوتی دارند.

با توجه به جلوه‌های ویژه و صحنه‌های متعددی که در «روشن» دیدیم، به نظر می‌آید این فیلم پُر خرج‌تر از «بی همه چیز» باشد.

نه، پُر خرج‌تر نبود. به این دلیل که به‌خاطر ساختن فضا، در «بی همه چیز» دکور زیادی داشتیم، خرج بیشتری کردیم. علاه بر دکور، «بی همه چیز»، بازیگرهای زیادی داشت، مدت فیلمبرداری طولانی‌تر بود و به عبارتی کار در شهرستان ساخته شد. البته «روشن» هم که هزینه نبود، ولی «بی همه چیز» کمی پرخرج‌تر بود.

کارجلوه‌های ویژه را در هر دوکار، جواد مطوری انجام داده است، اما اصلا در جشنواره حضور پیدا نکرد.

ایشان حال‌شان بسیار خوب است و خیلی خوشحالم که همراه با تیم‌شان، فیلم‌های ما را طوری جلا می‌دهند که هیچ‌کس هیچ چیز متوجه نمی‌شود و این بسیار عالی است و واقعا دمش گرم. در جشنواره هم حضور پیدا نکرد، چون واقعا گرفتار است.

یک فیلم دیگر هم به جشنواره ارسال کردید که پذیرفته نشد، علت آن چه بود؟

«آهو»، کار هوشنگ گلمکانی برای شرکت در جشنواره ارسال شد، اما راه نیافت. کار مونتاژ فیلم را بسیار با عجله انجام دادیم که اگر مورد تایید داوران قرار بگیرد، در ادامه، کار را تکمیل کنیم که تایید نشد.

پیش بردن ساخت سه فیلم، به طور هم‌زمان برای شما سخت نبود؟

در واقع چهار فیلم؛ یک اثر دیگر با نام «آهنگ دو نفره» هم هست که کار ساخت آن رو به اتمام است. پیش بردن چهار کار با یکدیگر، سخت نیست، البته اگر بتوانید آن را مدیریت کنید. برای برآمدن از پسِ چند کار هم زمان، باید از فیلمنامه و کار هنری درک درستی داشته باشید و بتوانید با کارگردان و عوامل فیلم به یک تعامل برسید.

             بیشتر بخوانید:

            ◾️ آزیتا حاجیان: این موقعیت به‌قدری برایم دردناک بود که واقعا نفسم بند می‌آمد

            ◾️افزایش چشمگیر حضور زنان فیلمساز در جشنواره فیلم فجر

چهار کار را هم‌زمان با هم پیش بردید و احتمالا دست‌تان خالی شده باشد، فکر می‌کنید این پروژه‌ها در این شرایط کرونایی، بازگشت مالی دارند؟

امیدوارم هر چهار اثر مورد استقبال قرار بگیرند و بازگشت مالی هم داشته باشند، چون به نظر می‌آید در آینده گیشه خوبی خواهند داشت.

ژانر دو اثر دیگری که در جشنواره حضور ندارند، چیست؟

ژانر «آهنگ دو نفره» طنز و «آهو» هنری است.

قصد دارید که آهو را در سینمای هنر و تجربه به نمایش در بیاورید؟

نه، برای هنر و تجربه ساخته نشده، چون که پُر بازیگر است.

پایان‌بندی «روشن» و «بی همه چیز»، به یک شکل و بسیار تلخ است. آیا فضای حاکم بر جامعه ما این قدر تاریک است؟

 نمی‌توان گفت هدف، نشان دادن فضای تاریک جامعه بوده است، اما باید این موضوع را بپذیریم که حقیقت حال حاضر جامعه، کمی تلخ است. هدف هر دو فیلم، نشان دادن نتیجه و اثرگذاری رفتار آدم‌ها در زندگی یکدیگر است.

فکر نمی‌کنید هم «روشن» و هم«بی همه چیز»، به نوعی به موضوع خودکشی تقدس می‌دهند؟

هیچ یک از این فیلم‌ها به خودکشی تقدسی نداده است، ولی«بی همه چیز» به نتیجه سنگین ناامیدی و دخالت بی‌مورد در زندگی دیگران و «روشن» هم به فشار زندگی و ناامیدی پرداخته است. 

۵۷۲۴۵