تجربه ۲ قرن عالمان بزرگ لواسان در مکتب تهران در گفت وگو با مدیر حوزه علمیه امام حسن مجتبی(ع)

مدیر حوزه علمیه امام حسن مجتبی (ع) لواسان گفت: حوزه های علمیه خادمان دین و دنیای مردم و راه ارتقا تفکر اصیل برای رسیدن به تعالی و رشد جامعه دینی باید باشند.

حجت الاسلام والمسلمین محمدحسین معزی روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: باید ضعف‌های سیاسی اقتصادی در یک طرف و نگاه آموزشی مذهبی در طرف دیگر باشد. هجمه‌ها به محیط روحانیت باعث ضربه زدن به مبنای فکری ما می‌شود.

وی ادامه داد: جامعه ایران اسلامی‌ است و خدمات ایران به اسلام و بالعکس خدمات اسلام به فرهنگ ایران پیشینه صدها ساله دارد؛ فرهنگ‌ ما، فرهنگ اسلامی‌ است و علوم و آموزش‌های این مرز و بوم از حوزه‌های علمیه آغاز شده است.

معزی اضافه کرد: مهد علم در گذشته حوزه‌های علمیه بودند و امروز حوزه‌ها تخصصی به طلبگی و روحانیت شناخته می‌شوند. این حوزه‌های علمی نهاد علم کشور در طول تاریخ بودند.

وی افزود: بستگی به عالمان حاضر در هر منطقه، برخی علما در شهرهایی همچون مشهد، اصفهان، اراک به قم هجرت کرده و در شهرهایی همچون بغداد که به نجف هجرت کرده است، این مناطق قطب علمی بوده است که علما و دانش پژوهان در آن جمع می‌شدند. از جمله قطب‌های علمی ایران، حوزه علمی تهران می‌شود که فقهی فلسفی‌ است.

مدیر این حوزه یادآور شد: خطه لواسان امروز با تاریخچه‌ای نزدیک به ۲ قرن عالمان بزرگی را در مکتب تهران داشته است که در محیط پایتخت اثرگذار و تربیت شده حوزه‌های تهران، نجف، قم و حوزه‌های دیگر بودند.

حوزه علمیه لواسان؛ از ابتدا تاکنون

وی ادامه داد: در سال ۱۳۶۵ خیری به نام حاج آقا کیانی قصد وقف هشت هزار متر زمین را داشت که با حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر ناطق نوری مشورت کرده و او می‌گوید تاریخ تهران علمای بزرگی از لواسان داشته و خدمت کردند در حالی که در لواسان حوزه علمیه ندارد، لذا شایسته است در این راستا وقف شود.

معزی گفت: بدین ترتیب کلنگ حوزه علمیه امام حسن مجتبی (ع) زده شد و در زمره یکی از حوزه‌هایی که در سیستم جدید با برنامه نوین در سال ۱۳۶۸ شروع به کار می‌کند، قرار دارد.

به گفته وی، از روز اول حوزه تاکنون، حدود ۲ هزار نفر به این حوزه آمده و رفته‌اند. در گذشته طلبه‌های ساکن لواسان بودند اما امروز به سبب اینکه شاید اقبال و شرایطی فراهم نیست طلبه‌ای از لواسانات حضور ندارد.

مدیر این حوزه اظهار داشت: شاید حوزه علمیه را به عنوان نهاد علمی بشناسید اما به لحاظ اینکه طلبه را در فرهنگ تربیت دینی می‌گوییم خادم فکر، فرهنگ و جامعه و از هر محیط آشنا به شرایط بومی منطقه باشد، پس اگر به محیط تعلیم و تربیت بیایند و برگردند برای خدمت‌گذاری یک امتیاز است.

مدیر حوزه علمیه لواسان: وظیفه طلبه کنترل بحران‌های روحی‌ است اما به دلیل حکومت دینی توقع برطرف‌سازی بحران‌های سازمانی نیز از طلبه هست و چون ابزار ندارد، ضعف پدیدار می‌شود.

وی گفت: این ظرفیت در شهر هست که اگر جوانی قصد ورود به عرصه آموزش علمی در محیط طلبگی را داسته باشد، می‌تواند در کنار خانواده به تعلیم و تربیت بپردازد.

معزی ابراز داشت: به دلیل حضورمان در شهر و خدمات فرهنگی، به نوعی تبلیغ برای جذب طلبه داریم اما طلبگی در مقطع آموزش عالی در حوزه بیش از هر چیز نیازمند ارق و انگیزه مضاعف برای پذیرش محیط علمی آن است.

وی تاکید کرد: مهم‌تر از تبلیغ رفتار ماست و باید با عمل خود تبلیغ کنیم. ما علاوه بر توزیع بسته های فرهنگی همچون پوستر، خدمات فرهنگی به شهر می‌دهیم. ائمه جماعات مساجد شهر از اساتید این حوزه هستند و طلبه‌های ما در محیط فرهنگی، آموزشی، نماز جمعه و محیط‌های دیگر شهر خدمات ارائه می‌دهند.

مدیر این حوزه خاطرنشان کرد: البته تبلیغات ۲ طرفه است؛ شاید صدها برابر تبلیغات مثبت، تبلیغ منفی وجود دارد و بنده به عنوان یک مدیر نمی‌توانم پاسخگوی تمام این شرایط باشم و بایستی محیطی را برای آرامش و آموزش فهم و ذهن جوانان فراهم کنم.

وی تصریح کرد: اساس وظیفه یک طلبه برمی‌گردد به تعلیمی که می‌بیند. علم حوزوی علمش هدف نیست که بنده فقیه و مفسر شوم؛ این هدف نیست.

معزی بیان داشت: فقه، تفسیر، اصول، منطق، کلام و تاریخ، علوم پایه‌ای و ابزاری برای خروجی یک طلبه هستند. تمام خروجی یک طلبه آماده بودن برای ارایه کمک‌های روحی و معنوی در جامعه است. ما صنف نیستیم و جامعه از ما توقع کمک مالی ندارد اما توقع کسب آرامش روحی در کنار ما را دارد؛ همچنین پاسخ سوالات دینی و شبهاتش را دریافت کند و نیازهای معنوی‌اش برطرف شود.

ورودی شبهات دینی بیش از خروجی پاسخ‌ها است

وی ابراز داشت: سرعت ما در برابر تحولات اجتماعی و سرعت خدمات‌دهی به اندازه نیازهای فرهنگی اجتماعی جامعه متناسب نیست. در واقع ارزیابی کنید ورودی شبهات چقدر است و خروجی پاسخ‌ها چه میزان است؟ متناسب نیست و خودش را در آسیب‌های اجتماعی نشان می‌دهد.

معزی یادآور شد: برای مثال کرونا که یک بیماری مادی‌ است اما ضایعات روحی دارد. می‌گوییم روزی ۷۰۰ نفر کشته می‌شوند که ضرب در ۳ به روح و فهم جامعه ضربه وارد و جامعه پاشیده و بی امید می‌شود.

مدیر حوزه علمیه لواسان: طلبگی باید برای چالش‌های روحی و روانی و دینی یک جامعه را جبران نه، اما پاسخ داشته باشد.

مدیر حوزه علمیه لواسان اضافه کرد: طلبگی باید برای چالش‌های روحی و روانی و دینی یک جامعه را جبران نه، اما پاسخ داشته باشد.

وی تاکید کرد: تناسب ورود آسیب‌ها و توانایی روحانیت متناسب نیست که منجر به ضعف می‌شود. مهم‌تر از حجابی که خیلی از طلبه‌ها نگرانش هستند، مسائل اقتصادی‌ست که نان نامربوط به خانه می‌آورند و ناآرامی روحی در پی دارد. تبعیض سیاسی و اقتصادی گرفتاری جامعه است اما من طلبه چقدر برایش پاسخ دارم؟ پس ضعف دارم.

معزی گفت: اثرگذاری‌ها متفاوت است؛ روزگاری محل گناه و ثواب محله مشخص بود اما حالا یک فضای مجازی عالم را زمین‌گیر کرده است. پس باید قدرت کسب کنیم، در جایی که ضعف داریم‌ و نباید فضا را رها کنیم، باید در حد وسع خود تلاش کنیم؛ تلاش ما این است طلبه‌ای که به این حوزه می‌آید بنیه علمی و فهمش و نیازهای جامعه را دریابد و ابزار در اختیارش بگذاریم تا در جامعه کار کند.

به گفته وی، وظیفه طلبه کنترل بحران‌های روحی‌ است اما به دلیل حکومت دینی توقع برطرف‌سازی بحران‌های سازمانی نیز از طلبه هست و چون ابزار ندارد، ضعف پدیدار می‌شود.

مدیر این حوزه علمیه اظهار داشت: از یک محیط علمی باید توقع علمی داشت که خروجی عملی داشته باشد. طلبه کارشناس اقتصادی نیست؛ او وظیفه دارد یادآوری کند اگر با مشکل اقتصادی مواجه شدید، مراقب باشید بنیان‌هایتان از هم نپاشد.

معزی اعلام کرد: حوزه علمیه امام حسن مجتبی (ع) لواسان براساس اعلام مرکز مدیریت قم که ترازبندی می‌کند، در بین ۷۵ حوزه پسرانه استان تهران، بین ۱۰ رتبه اول هستیم. در کشور نیز در بین حدود ۲۸۰ حوزه پسرانه، کمتر از ۱۳۰ هستیم که البته باید در نظر داشت مهم‌ترین حوزه‌ها در استان قم هستند.

وی با بیان اینکه این مدرسه دارای یک سایت اطلاع‌رسانی و ۲ سایت علمی و تخصصی است، گفت: حوزه لواسان زیرساخت دست‌یابی به محیط علمی را فراهم کرده است که شامل آرامش محیطی، امکانات ابتدایی، امکانات آموزشی، امکانات پرورشی و اخلاقی، آرامش روحی در پرتو ورزش و معنویات، آموزش زبان انگلیسی و عربی و کارگاه‌های تخصصی می‌شود. البته در دوران کرونا فقط بحث آموزش مجازی مطرح است.

مدیر این حوزه تاکید کرد: ما معتقدیم طلبه جوانی که می‌خواهد وارد جامعه دینی و فرهنگی شود باید توان بر دوش کشیدن باری را داشته باشد که نیازمند جسم و روح قوی است.

معزی بیان داشت: در تاریخ جامعه فرهنگی و علمی ایران حکومت‌ها بعد از مردم به دنبال خدمت‌رسانی فرهنگی بودند. یعنی مردم ایجاد می‌کردند و حکام برای نگاه علمی و فرهنگی کارهایی انجام می‌داد؛ به ویژه حالا که جمهوری اسلامی، حکومت مردمی‌ است.

وی خاطرنشان کرد: امتیاز حوزه‌های علمیه به مراکز آموزشی دیگر این است که مردم، متمولان و معتقدان به امر آموزش‌های دینی بانی اصلی احداث حوزه‌های ایران بودند. مشارکت مردم در این زمینه بسته‌ای برای کمک به فهم آموزش و محیط علمی جامعه است. برای مثال در حوزه امام حسن مجتبی (ع) از زمان احداث تاکنون ریالی از بیت المال هزینه نشده و خیرساز است.

معزی ابراز داشت: ما اینجا هستیم برای آن‌که پله‌ای برای ارتقا روح و جسم و جان جوان‌ها باشیم. نواقص جامعه را از من و این لباس نبینید از افراد ببینید. همان‌قدر که به پزشک نیاز داریم باید خادم دین و دنیای مردم در حوزه‌های علمیه تربیت شوند و این خانواده‌ها هستند که فرزندانشان را به این هدف سوق می‌دهند.

/6262