تایم‌لاین پوست شما

وب‌سایت عصرایران: افراد بسیاری با هدف حفظ ظاهر جوان و سالم پوست خود هر ساله هزینه‌هایی بسیاری را صرف خرید محصولات مراقبت از پوست می‌کنند. بازار محصولات مراقبت از پوست برای سال‌ها رشدی پایدار را شاهد بوده است و بنابر آنالیز ارائه شده توسط شرکت پژوهشی بازاریابی ریپورت بایر، پیش بینی می‌شود فروش جهانی این محصولات تا سال ۲۰۲۵ به ۱۸۳ میلیارد دلار برسد.

برخی محصولات مراقبت از پوست همراه با یک سبک زندگی سالم ممکن است بروز برخی تغییرات اجتناب ناپذیر در ظاهر پوست، مانند چین و چروک ها، را به تاخیر بیندازند. چین و چروک‌ها در کنار دیگر نشانه‌های افزایش سن، مانند خشکی و ظهور لکه‌های پوستی، معمولا با نور خورشید مرتبط هستند.

یک فرمول جادویی برای حفظ ظاهر جوان پوست وجود ندارد. خواب خوب شبانه، مصرف غذا‌های سالم و ورزش منظم همگی موارد مهمی هستند، اما در دنیای سریع و پر مشغله امروز شاید تحقق همه آن‌ها غیر ممکن به نظر برسد. این که چگونه با بدن خود رفتار می‌کنید، ممکن است با بروز نشانه‌هایی در پوست خود را نشان دهد و در همین راستا، عادات بد می‌تواند به سلامت این اندام آسیب برساند.

در ادامه با برخی تغییرات کلیدی در شرایط پوست به واسطه افزایش سن بیشتر آشنا می‌شویم.

پوست حالت کشسانی خود را از دست می‌دهد

با افزایش سن، درم یا لایه میانی پوست می‌تواند از دست رفتن ۲۰ تا ۸۰ درصد ضخامت خود به واسطه تغییراتی که در سلول‌های مسئول تولید کلاژن و الاستین رخ می‌دهند را تجربه کند. تولید این دو پروتئین با افزایش سن کاهش می‌یابد که بر ساختار پوست تاثیرگذار بوده و به شل شدن آن منجر می‌شود. تغییرات در فیبر‌های الاستین در افراد مسن معمول است و گاهی اوقات به شرایطی به نام الاستوز منجر می‌شود. در سولار الاستوز، شرایطی که به واسطه آسیب ناشی از نور خورشید رخ می‌دهد، پوست زرد به نظر رسیده و می‌تواند با بروز توده‌هایی در آن همراه باشد.

بهبودی پوست به زمان بیشتری نیاز دارد

غدد عرق اکرین که برای کمک به کاهش دمای بدن عرق را در سطح پوست ترشح می‌کنند، به بهبودی زخم‌ها نیز کمک می‌کنند. در واقع، آن‌ها منبع سلول‌های جدید هستند که جایگزین سلول‌های از دست رفته به واسطه آسیب دیدگی می‌شوند. بنابر پژوهشی که در نشریه Aging Cell منتشر شد، این روند در افراد مسن به خوبی جوانان انجام نمی‌شود. بر همین اساس، سلول‌های جدید کمتری برای بهبود زخم‌ها در دسترس هستند و در مکانی دورتر از محل زخم قرار دارند که به روند کند بهبودی رخم‌ها منجر می‌شود.

تومور‌های خوش خیم شکل می‌گیرند

یک تومور خوش خیم به معنای آن است که به بخش‌های دیگر بدن گسترش نمی‌یابد. شکل گیری تومور‌های خوش خیم در پوست با پرتو‌های فرابنفش خورشید پیوند خورده است. منگوله‌های پوستی و خال‌ها از نمونه‌های تومور خوش خیم هستند و پوست پیر هرچه بیشتر مستعد شکل گیری آن‌ها است.

پوست شفاف‌تر می‌شود

نازک و شفاف‌تر شدن پوست در افراد مسن، به ویژه آن‌هایی که به به بیماری‌های روماتوئید هستند، شرایطی غیرمعمول نیست. سیاهرگ‌ها معمولا در دست ها، مچ ها، قفسه سینه و ساق پای افراد مسن به راحتی قابل مشاهده هستند. مطالعات بالینی نشان داده اند فیبر‌های کلاژن که پوست را سفت نگه داشته و ظاهری جوان به آن می‌بخشند، در پوست نازک و شفاف به اندازه پوستی سفت و مات نزدیک هم قرار ندارند.

پوست لایه محافظ چربی را از دست می‌دهد

لایه زیرجلدی یا لایه داخلی درم جایی است که غدد عرق، برخی فولیکول‌های مو، رگ‌های خونی، و چربی موجود در پوست قرار دارند. با افزایش سن، این لایه محافظ چربی نازک شده و پوست را شکننده‌تر و مستعد آسیب می‌سازد. بر همین اساس، افراد مسن ممکن است حساسیت بیشتری به سرما، گرما و لمس داشته باشند.

پوست به راحتی کبود می‌شود

بروز کبودی در افراد مسن شایع است، زیرا پوست نازک‌تر است. به واسطه از دست دادن مقداری از چربی که از رگ‌های خونی در برابر آسیب دیدگی محافظت می‌کند، رگ‌های خونی می‌توانند راحت‌تر دچار پارگی شده و نشت خون به بروز کبودی منجر می‌شود.

پوست خشک، زبر و خارش‌دار می‌شود

غدد سباسه یا غدد چربی پوست که مسئول نرم کردن پوست هستند، با افزایش سن چربی کمتری ترشح می‌کنند. این شرایط به ویژه در زنان مسن مشهود است و غدد سباسه پس از یائسگی به تدریج چربی کمتری ترشح می‌کنند. سطوح کمتر چربی پوست یا سبوم به معنای سطوح کمتر رطوبت در پوست است که می‌تواند موجب خشکی و خارش شود.

پوست گرمای بیشتری حفظ می‌کند

افراد مسن نسبت به جوان‌تر‌ها کمتر عرق می‌کنند، زیرا غدد عرق با گذشت زمان افت کارایی خود را تجربه کرده و عرق کمتری تولید می‌کنند که کنترل دمای بدن را دشوارتر می‌سازد. خطر افزایش بیش از حد دمای بدن و گرمازدگی با افزایش سن بیشتر می‌شود.

خال‌های قرمز رنگ روی پوست ظاهر می‌شوند

خال‌های قرمز رنگ که به نام آنژیوم‌های گیلاسی نیز شناخته می‌شوند در نتیجه رشد بیش از حد مویرگ‌ها شکل می‌گیرند. این توده‌ها که بین افراد بزرگ‌تر از ۳۰ سال بیشتر شایع هستند، اساسا رگ‌های خونی متسع شده هستند و اغلب در سینه، شکم یا پشت بدن ظاهر می‌شوند. دلیل اصلی بروز آن‌ها همچنان نامشخص است، اما مساله‌ای نگران کننده نیستند، مگر این که با خونریزی یا تغییر رنگ و اندازه همراه باشند.

پوست نسبت به برخی دارو‌ها واکنش کمتری نشان می‌دهد

درونی‌ترین لایه پوست از چربی و بافت همبند تشکیل شده است. این لایه حاوی بسیاری از رگ‌های خونی و اعصاب است و به راحتی دارو‌ها را جذب می‌کند. برخی دارو‌ها مانند آن‌هایی که برای آکنه و درماتیت استفاده می‌شوند، توسط لایه چربی موجود در پوست جذب می‌شوند که این لایه با افزایش سن نازک می‌شود. از این رو، اثربخشی دارو‌ها می‌تواند کاهش یابد.

پوست می‌تواند بسیار خشک شود

زروسیس اصطلاح پزشکی برای پوست خشک است که به ویژه بین افراد مسن شایع است. با پیر شدن پوست و از دست رفتن آب و چربی ها، حفظ رطوبت برای پوست دشوارتر می‌شود. از این رو، پوست خشک شده و ظاهری زبر و سخت به خود می‌گیرد.

لایه اپیدرم پوست نازک‌تر می‌شود

سن موجب کاهش تعداد سلول‌های لایه‌های پوست نمی‌شود، بلکه بر قدرت آن‌ها تاثیرگذار است. با افزایش سن، پوست به تدریج نازک‌تر می‌شود. اپیدرم لایه بیرونی پوست ضخامت خود را به ویژه در قسمت صورت، گردن، قسمت بالایی سینه، دست‌ها و پشت ساعد‌ها از دست می‌دهد.

لکه‌های پوستی مرتبط با افزایش سن ظاهر می‌شوند

لکه‌های پوستی – لکه‌هایی کوچک به رنگ قهوه‌ای تیره – می‌توانند روی هر نوع پوستی ظاهر شوند، اما بین افراد مسن با پوست روشن شایع‌تر هستند. ظهور این لکه‌ها در بخش‌هایی از بدن که بیشتر در معرض نور خورشید هستند، مانند صورت و دست ها، بیشتر رخ می‌دهد. لکه‌های پوستی دلیلی برای نگرانی نیستند، مگر این که ظاهر آن‌ها تغییر کند که ممکن است نشانه‌ای از سرطان پوست باشد.

رگ‌های خونی شکننده می‌شوند

با افزایش سن، رگ‌های خونی خاصیت کشسانی خود را از دست می‌دهند که آن‌ها را هرچه بیشتر مستعد مواجهه با پارگی می‌کند. از شرایط شایع مرتبط با رگ‌های خونی شکننده می‌توان به کبودی، خونریزی زیر پوست، و خال‌های قرمز رنگ اشاره کرد. پشت دست‌ها و پا‌ها از رایج‌ترین قسمت‌هایی هستند که کبودی ناشی از این شرایط می‌تواند رخ دهد.

زخم‌های فشاری شکل می‌گیرند

زخم‌های فشاری اغلب به زخم بستر ارجاع می‌شوند. در شرایطی که کاهش تحرک عامل خطر اصلی برای بروز زخم‌های فشاری است، افرادی که قادر به راه رفتن هستند نیز می‌توانند به آن‌ها مبتلا شوند. به گفته موسسه ملی سلامت آمریکا، تغییرات پوست از جمله از دست دادن لایه‌های چربی در لایه درم می‌تواند موجب زخم‌های فشاری شود. روند کندتر بهبودی پوست در نتیجه افزایش سن می‌تواند به بروز رخم‌ها و عفونت‌های پوستی دیگر منجر شود.