بخور سرد یا گرم؟ فواید، تفاوت‌ها و موارد مصرف

استفاده از دستگاه رطوبت‌ساز یا همان بخور فواید زیادی دارد، اما بخور سرد یا گرم؟ چطور بفهمیم که برای شرایط فعلی کدام گزینه بهتر است؟ در این مقاله درباره کاربردهای بخور سرد و گرم و مزایا و معایب هرکدام صحبت می‌کنیم. با ما همراه باشید.

دستگاه رطوبت‌ساز یا بخور چیست؟

بخور گرم و سرد هر دو رطوبتی را به هوا اضافه می‌کنند که پوست و مجرای بینی را مرطوب می‌کند و مخاط رقیقی در سینوس‌ها ایجاد می‌کند.

مؤسسه ملی سلامت، استفاده از دستگاه بخور را برای کمک به رفع گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونت‌های سینوسی توصیه می‌کند. بخور باعث می‌شود نفس‌کشیدن برایتان راحت‌تر شود و مخاط راحت‌تر تخلیه شود.

۲ نوع بخور داریم: گرم و سرد. این دو اساسا کار یکسانی را انجام می‌دهند، اما به روش‌های مختلف.

بخور سرد

استفاده از بخور سرد روشی مؤثر برای مرطوب‌کردن خانه و رفع گرفتگی بینی، خشکی گلو و خشکی پوست است. این نوع بخور برای استفاده در هوای گرم و مناطقی که آب‌وهوای گرم‌تری دارند، ایدئال‌اند. انواع بخور سرد عبارت‌اند از:

• پروانه‌ای (impeller): این نوع بخور سرد از دیسک یا شیئی دایره‌ای‌شکل که با سرعت زیاد می‌چرخد، برای رهاکردن قطرات آب در هوا استفاده می‌کند.
• تبخیری (Evaporative): این بخور با استفاده از فن، رطوبت را به هوا منتقل می‌کند.
• اولتراسونیک: با استفاده از ارتعاشات اولتراسونیک بخار خنکی ایجاد می‌کند.

آکادمی پزشکی اطفال آمریکا بخور سرد را برای کودکان توصیه می‌کند، اگرچه این توصیه برای بزرگ‌سالان هم صدق می‌کند.

بخورهای سرد خطر سوختگی یا آتش‌سوزی ندارند، اما درباره این دستگاه‌ها هم نگرانی‌هایی وجود دارد. اگر از این دستگاه‌ها به‌خوبی مراقبت نکنید، ممکن است انواع باکتری، کپک و رسوبات معدنی را در خود جای دهند و آنها را در هوا پخش کنند. بسیار مهم است که دستگاه بخور را به‌درستی و طبق دستورالعمل درج‌شده در دفترچه راهنما تمیز کنید.

برای اطمینان از ایمن‌بودن دستگاه بخور:

• هر روز آب مخزن را عوض کنید.
• هر ۳ روز ۱ بار کل دستگاه را تمیز کنید.
• به‌جای آب لوله‌کشی پر از مواد معدنی، درون مخزن دستگاه آب مقطر بریزید.

مزایای بخور سرد

• برای کودکان و حیوانات خانگی ایمن‌تر است.
• تمیزکردنش و نگهداری از آن راحت‌تر است.
• ناخالصی‌های موجود در آب را فیلتر می‌کند.
• می‌توانید مواد استنشاق‌کننده به آن اضافه کنید.
• برای مبتلایان به سرماخوردگی و آنفولانزا مفید است.
• مقرون‌به‌صرفه است.
• برای مبتلایان به آسم و آلرژی مفید است.
• الکتریسیته ساکن موجود در هوا را کاهش می‌دهد.

معایب بخور سرد

• ممکن است باعث عفونت باکتریایی شود.
• رسوبات معدنی ناشی از تصفیه آب روی هم جمع می‌شوند.
• سروصدا دارد.

بخور گرم

اگر ترجیح می‌دهید از بخارساز یا دستگاه بخور گرم استفاده کنید، همچنان باید به‌درستی از آن مراقبت کنید و تمام اقدامات احتیاطی را رعایت کنید.

دستگاه بخور گرم معمولا برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا در ماه‌های سردتر استفاده می‌شود. دستگاه بخور گرم آب را گرم می‌کند و سپس آن را در هوا پخش می‌کند. بخور گرم هم روش مؤثری برای رفع گرفتگی بینی است، اما باید با احتیاط استفاده شود. این دستگاه المنت‌های گرم‌کننده‌ای دارد که می‌توانند باعث سوختگی و حتی آتش‌سوزی شوند.

برای استفاده ایمن از بخور گرم این نکات را رعایت کنید:

• دستگاه را دور از دسترس کودکان و اشیای قابل‌اشتعال نگهداری کنید.
• هرگز دستگاه بخور گرم را روی فرش یا سطح رویه‌کوب دیگری قرار ندهید.
• هرگز داخل مخزن دستگاه بخور روغن نریزید.
• به‌جای آب لوله‌کشی از آب مقطر استفاده کنید.
• برای مراقبت و استفاده درست از دستگاه دستورالعمل‌های درج‌شده در دفترچه راهنما را بررسی کنید.

مزایای بخور گرم

• تجمع املاح معدنی در این نوع بخور کمتر است.
• می‌توانید برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا مواد استنشاق‌کننده به آن اضافه کنید.
• بی‌سروصداست.

معایب بخور گرم

• احتمال سوختگی. (استفاده از آن در خانه‌ای که کودک یا حیوان خانگی هست، مناسب نیست.)
• راندمان پایین انرژی.
• تمیزکردن سخت‌تر.
• مستعد تجمع باکتری‌ها.

تفاوت بخور سرد و گرم

در کل بخور گرم و سرد هر دو به‌ یک‌ اندازه رطوبت اتاق را افزایش می‌دهند. هر دو نوع بخور خشکی طبیعی هوای زمستان را کمی از بین می‌برند و از خشکی پوست، ترک‌خوردگی لب‌ها و گرفتگی بینی جلوگیری می‌کنند. بااین‌حال تفاوت‌های مهمی با هم دارند، به‌خصوص وقتی صحبت از اثربخشی، ایمنی و سهولت استفاده باشد.

۱. کاهش ناراحتی‌های تنفسی

یکی از مزایای اصلی دستگاه‌های بخور، کاهش گرفتگی بینی یا سایر علائم سرماخوردگی و آنفولانزاست. مخصوصا اگر نوزادی دارید که نمی‌توانید داروهای رایج سرفه را به او بدهید و در تلاش است که راحت‌تر نفس بکشد.

طبق برخی تحقیقات، بخور سرد برای کاهش ناراحتی‌های تنفسی بهتر است. به این دلیل که بخار آب خنکی که تولید می‌کند باعث می‌شود بافت نرم پوشاننده راه‌های هوایی هنگام استنشاق منقبض شود.

بخور گرم هم برای تسکین علائم سرماخوردگی و آنفولانزا مفید است، اما اگر کمک به نفس‌کشیدن کودک اولویت اول شماست، بخور سرد انتخاب بهتری است.

۲. ایجاد محیط عاری از میکروب

بخاری که دستگاه بخور گرم خارج می‌کند، احتمالا به‌علت جوشیدن آب باکتری‌های مضر کمتری دارد. این ویژگی مهمی است، مخصوصا در زمستان که سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود.

اگر برای بهره‌بردن از فواید کلی مانند سلامتی و تندرستی کودکتان از دستگاه بخور استفاده می‌کنید، بخور گرم انتخاب بهتری است.

۳. ترکیب با داروهای ضداحتقان

اگر می‌خواهید داروی ضداحتقان را در فضا پخش کنید، بخور گرم انتخاب بهتری است. این ضداحتقان‌ها وقتی به مخزن آب دستگاه بخور گرم اضافه می‌شوند، گرفتگی بینی را از بین می‌برند.

۴. ایمنی

دستگاه بخور سرد ایمن‌تر است. بخور گرم به‌علت نحوه کار همیشه یک مخزن آب گرم دارد که ممکن است با اتفاقات گوناگون بیرون بریزد و خطرناک باشد. هرگز دستگاه بخور را در دسترس کودک نگذارید. برای کاهش خطر ناشی از نزدیک‌شدن کودک به دستگاه، آن را روی طاقچه یا کابینت بگذارید.

بخور سرد یا گرم برای پوست

بسیاری از افراد با شروع فصل‌های سرد سال دچار خشکی و پوسته‌پوسته‌شدن پوست می‌شوند. جالب است بدانید که فقط هوای بیرون نیست که می‌تواند پوست را خشک کند، بلکه هوای داخل خانه یا محل کارتان هم می‌تواند باعث خشکی و پوسته‌پوسته‌شدن پوست شود.

درست است که نمی‌توانید آب‌وهوا را کنترل کنید، اما می‌توانید محیط خانه‌تان را مرطوب کنید و کمی از خشکی هوای داخل خانه کم کنید. چطور؟ با استفاده از بخور.

بخور رطوبت هوایی را که نفس می‌کشید افزایش می‌دهد و رطوبت موردنیاز پوست را (حتی در خشک‌ترین آب‌وهوا) فراهم می‌کند. ترک‌خوردگی لب‌ها، سست‌شدن ساقه مو، خارش پوست و آلرژی‌ها مشکلاتی هستند که با استفاده از بخور بهبود می‌یابند.

توجه داشته باشید که استفاده از بخور جایگزین روتین پوستی نمی‌شود و هنوز هم استفاده روزانه از مرطوب‌کننده برای بازگرداندن رطوبت به پوست مهم است. استفاده از مرطوب‌کننده حاوی هیالورونیک اسید به‌راحتی رطوبت موردنیاز پوست‌تان را فراهم می‌کند.

بخور سرد یا گرم برای نوزاد

برای ایمنی بیشتر همیشه از بخور سرد برای نوزادان و کودکان استفاده کنید. چون اگر از بخور گرم استفاده کنید و کودک نزدیک دستگاه شود، آب داغ یا بخار باعث سوختگی کودک می‌شود.

بخور سرد ممکن است به کاهش سرفه و گرفتگی بینی ناشی از سرماخوردگی کمک کند، اما تحقیقات بیشتری لازم است. طبق برخی تحقیقات، بخور گرم کمکی به تسکین علائم سرماخوردگی نمی‌کند.

سؤالات رایج درباره بخور گرم یا سرد

– برای تسکین آلرژی بخور گرم بهتر است یا سرد؟

برای کاهش علائم آلرژی بخور گرم بهتر است. بااین‌حال اگر کودک در خانه دارید، بخور سرد ایمن‌تر است. شاید بخور سرد خیلی موثر نباشد، اما آب داغی ندارد که باعث سوختگی شود.

همچنین به خاطر داشته باشید که گاهی اوقات استفاده از رطوبت‌‌ساز می‌تواند برخی آلرژی‌ها را بدتر کند؛ مثلا محیط مرطوب می‌تواند فضایی برای رشد کپک مهیا کند.

– برای آسم بخور سرد بهتر است یا گرم؟

متخصصان درباره مؤثربودن بخور گرم یا سرد برای بیماران مبتلا به آسم اتفاق‌نظر ندارند. هر دو را امتحان کنید و ببینید کدام بیشتر به تسکین علائمتان کمک می‌کند و ایمن‌ترین گزینه برای خانه شما کدام است.

تمیزنگه‌داشتن دستگاه بخوری که استفاده می‌کنید هم بسیار مهم است. کپک و سایر آلاینده‌های دستگاه بخور کثیف می‌توانند آسم شما را بدتر کنند.

سخن پایانی

برای پاسخ به سؤال «بخور سرد یا گرم؟ کدام بهتر است؟» باید بگوییم که این کاملا به نیازها و اولویت‌های شما بستگی دارد. نیاز و اولویت‌تان را مشخص کنید و با توجه به نکات گفته‌شده در این مقاله، ببینید کدام‌یک برای پاسخ به نیاز شما مناسب‌تر است.

شما بیشتر از بخور سرد استفاده می‌کنید یا بخور گرم؟ به‌نظر شما کدام‌یک کارایی بیشتری دارند؟ نظرات و تجربیات ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در میان بگذارید.

منابع دیگر: mayoclinic و medicinenet

سلامتی ارزشمندترین دارایی انسان است

دلیل بسیاری از خیانت‌های زناشویی یا طلاق‌ها این است که نمی‌دانیم با شریک زندگی یا همسر خود چگونه ارتباط برقرار کنیم.



این مجموعه صوتی را گوش دهید و تأثیرش بر زندگی مشترکتان را حس کنید.