راهنمای تحصیل در خارج از کشور (قسمت ششم: آزمون GRE/GMAT)

آزمون GRE مخفف عبارت Graduate Records Examination است. GRE یکی از آزمون‌های استاندارد و معتبر بین‌المللی است که برای نخستین بار در سال ۱۹۳۶ برگزار شد و هدف آن سنجش توانایی‌ها و معلومات متقاضیان ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی است. کسب حدنصاب لازم در این آزمون از جمله پیش شرط‌های پذیرش در دانشگاه‌های برخی از کشورها مانند آمریکا، ترکیه و… محسوب می‌شود.

آزمون GRE دارای دو نوع عمومی و تخصصی (موضوعی) است که به دو صورت کامپیوتری و برگه امتحانی برگزار می‌شود. البته در حال حاضر بیشتر مراکز امتحانی آزمون کامپیوتری GRE را برگزار می‌کنند. آزمون تخصصی به‌صورت موضوعی برای رشته‌های زیست‌شناسی، شیمی، ادبیات انگلیسی، ریاضی، فیزیک و روان‌شناسی برگزار می‌شود.

آزمون GRE در ۱۰۰۰ مرکز در بیش از ۱۶۰ کشور جهان برگزار می‌شود. در بسیاری از کشورها این آزمون برای دفعه‌های متعدد در طول سال به‌صورت کامپیوتری برگزار می‌شود. البته در مناطقی که این امکان وجود ندارد، آزمون GRE به‌شکل کاغذی تا سه بار در سال اجرا می‌شود.

آزمون GRE (کامپیوتری) دارای سه قسمت درک واژگان (verbal section)، ریاضیات (quantitative section) و قسمت نوشتاری تحلیلی (analytical writing section) است.

• هدف بخش درک واژگان سنجش توانایی داوطلب در نتیجه‌گیری و درک مطلب در سطوح مختلف است. سوالات این بخش شامل دو سری سؤال ۲۰ تایی است که سوال‌های هر بخش باید در ۳۰ دقیقه پاسخ داده شود. نمره این بخش نیز بین ۱۳۰ تا ۱۷۰ محاسبه می‌شود.
• بخش ریاضی مربوط به دانش دواطلب در مورد مفاهیم اولیه ریاضی شامل هندسه، جبر و احتمال، آمار و… است. سؤالات مربوط به آزمون ریاضی شامل دو سری سؤال ۲۰ تایی است که در ۳۵ دقیقه باید پاسخ داده شود، نمره این بخش بین ۱۳۰ تا ۱۷۰ محاسبه می‌شود.
• قسمت نوشتاری تحلیلی شامل نوشتن دو انشا است که هرکدام دارای ۳۰ دقیقه زمان است. نمره این بخش از صفر تا ۶ محاسبه می‌شود. هدف این بخش سنجش توانایی داوطلب در ارائه متون پیچیده و دشوار است.

آزمون GRE نوشتاری نیز دارای سه بخش درک واژگان (verbal section)، ریاضیات (quantitative section) و قسمت نوشتاری تحلیلی (analytical writing section) است. بخش نوشتاری تحلیلی دارای دو سوال و هر سوال با مدت زمان ۳۰ دقیقه، درک واژگان ۲۵ سوال با مدت زمان ۳۵ دقیقه برای هر بخش و بخش ریاضی دارای دو بخش (هر بخش شامل ۲۵ سوال) با مدت زمان پاسخگویی ۴۰ دقیقه است. درمجموع، مدت زمان برگزاری آزمون بین سه ساعت و ۳۰ یا ۴۵ دقیقه است و مدت ۱۰ دقیقه زمان استراحت قبل از شروع مرحله سوم (نوشتار تحلیلی) و یک دقیقه بین دیگر بخش‌های آزمون به داوطلبان داده می‌شود.

برای مشاهده جدیدترین و معتبرترین منابع آمادگی برای آزمون GRE به ویدیوی زیر مراجعه کنید.

آزمون GRE جدید، سبک خاصی در نمره دهی دارد؛ به این ترتیب که نمره‌دهی به دواطلب در دو مرحله انجام می‌شود. ابتدا بخش‌های کلامی و کمی که متشکل از یک تست سازگار با کامپیوتر هستند، مورد ارزیابی و امتیازدهی قرار می‌گیرند. در واقع، سوالاتی که به داوطلبان داده می‌شود تا حدی وابسته به پاسخ‌هایی هستند که داوطلب برای سوالات بخش پیشین در نظر گرفته است. تعداد سوالاتی که در هرکدام از این دو بخش به‌طور صحیح پاسخ داده شده‌اند، چیزی است که نمره خام نامیده می‌شود.

سپس نمره خام به نمره درجه‌بندی شده تبدیل می‌شود. این نمره درجه بندی شده درجات مختلف سختی در میان مدل‌های مختلف تست شده را محاسبه می‌کند. نمره درجه بندی شده برای بخش‌های کلامی و کمی از ۱۳۰ تا ۱۷۰ است. بخش نوشتاری تحلیلی توسط کامپیوتر e-rater و سپس یک ممتحن تعلیم دیده و به‌صورت دستی نمره داده می‌شود.

ممتحن به پاسخ‌های بخش نوشتاری در یک مقیاس کلی از ۶ نمره خواهد داد. چنانچه نمراتی که کامپیوتر و ممتحن به این بخش می‌دهند، بیشتر از یک درجه متفاوت باشد، ممتحن سوم نمره‌دهی این بخش را انجام می‌دهد. اگر نمره هایی که دو ممتحن اول در نظر گرفته‌اند، بیشتر از یک درجه تفاوت نداشته باشد آنگاه از هر دو نمره میانگین گرفته و به طرف نزدیک‌ترین نمره گرد می‌شود. در نهایت، یک نمره واحد برای کل بخش گزارش می‌شود و این نمره از صفر تا ۶ خواهد بود.

متقاضیان شرکت در آزمون GRE می‌توانند به‌صورت مستقیم با ثبت‌نام در وب‌سایت ETS، سازمان سنجش آموزش کشور یا مراکز خصوصی معتبر در این آزمون شرکت کنند. هزینه شرکت در این آزمون ۲۰۵ دلار است. داوطلبان می‌توانند در طول یک سال (۳۶۵ روز) تا پنج نوبت با فاصله ۲۱ روزه شرکت کنند.

آزمون GMAT مخفف عبارت Graduate Management Admission Test است که برای ورود به رشته‌های مدیریت و کسب‌وکار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمون برای نخستین بار در سال ۱۹۵۳ برگزار شد و هدف اصلی آن سنجش توانایی داوطلبان در دوره‌های مربوط به تجارت و مدیریت است.

GMAT به‌طور مستقل هیچ توانایی خاصی را در فرد محاسبه نمی‌کند، بلکه ترکیبی از توانایی‌ها و مهارت‌های متنوع را که برای یک دانشجوی فعال در حوزه مدیریت امور مالی، اقتصادی و اجرایی لازم است، مورد ارزیابی قرار می‌دهد. به همین دلیل دارای هیچ میزانی به‌عنوان نمره رد یا قبول نیست و این مراکز آموزشی، کالج‌ها و دانشگاه‌ها هستند که هر یک به فراخور برنامه‌های آموزشی خود حداقل نمره قابل قبول را اعلام کنند.

آزمون GMAT یکی از آزمون‌هایی است که به‌صورت کامپیوتری در ۱۱۴ کشور جهان برگزار می‌شود و هر داوطلب می‌تواند تا پنج نوبت در سال (با رعایت فاصله حداقل ۱۶ روزه) در آن شرکت کند.

آزمون GMAT دارای چهار بخش استو در مدت زمان سه ساعت و هفت دقیقه برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان در این آزمون باید در مدت ۳۰ دقیقه به یک سوال در بخش نوشتار تحلیلی (Analytical writing assessment)، در ۳۰ دقیقه به ۱۲ سوال استدلال (Integrated reasoning)، در ۶۲ دقیقه به ۳۱ سوال تحلیلی (Quantitative) و در ۶۵ دقیقه به ۳۶ سوال واژگان (Verbal) پاسخ دهند.

برای مشاهده منابع معتبر آمادگی آزمون GMAT به ویدیوی زیر مراجعه کنید.

مجموع امتیازهای آزمون GMAT از ۲۰۰ تا ۸۰۰ است. همانند آزمون GRE سطح دشواری سوال‌های بعدی بر اساس پاسخ دواطلب به سوال‌های قبلی تعیین می‌شوند. دواطلب می‌تواند پس از رویت امتیاز خود (به‌صورت غیر رسمی) دو دقیقه فرصت دارد تا در مورد حفظ یا رد نمره خود در مرکز آزمون تصمیم بگیرد. همچنین، دواطلب می‌تواند به‌صورت آنلاین تا ۷۲ ساعت پس از شروع زمان آزمون نسبت به رد نمره خود اقدام کند. نمره رد شده می‌تواند در قبال پرداخت ۵۰ دلار تا مدت زمان چهار سال و ۱۱ ماه ار روز برگزاری آزمون حفظ شود.

آزمون GRE آزمونی مفهومی‌ است و دایره بیشتری از مهارت‌های هر فرد را پوشش می‌دهد؛ ولی، آزمون GMAT برای دانشجویانی است که قصد دارند وارد رشته‌هایی در حیطه کسب‌وکار شوند. به عبارت دیگر، GRE آزمونی کلی و جامع است و مهارت‌های چندگانه‌ای را در فرد آشکار می‌سازد. این آزمون تفکر انتزاعی فرد را می‌سنجد و برای شرکت در آن نیاز به دانش انگلیسی بالاتری وجود دارد. 

سایر تفاوت‌های این دو آزمون به شرح زیر است:

• شرکت‌کنندگان در آزمون GRE می‌توانند پس از انتخاب گزینه‌ها و جواب‌ها مجددا به پرسش بازگردند و پاسخ خود را اصلاح کنند اما در آزمون GMAT چنین امکانی وجود ندارد.
• آزمون GMAT نیاز به دانش ریاضی دارد، زیرا سوالات آن بسیار دقیق و موشکافانه بر نکته‌های جی مت تمرکز دارد و شرایط را برای گرفتن نمره خوب دشوار می‌کند. ازاین‌رو، بیشتر دانشجویان رشته‌های علوم انسانی به‌دلیل آسان بودن سطح سوال‌های بخش ریاضی GRE را انتخاب می‌کنند.
• آزمون GRE بیشتر به محک زدن میزان توانایی استدلال زبانی می‌پردازد در حالی که تنها یک-سوم از آزمون GMAT به این نوع از پرسش‌ها توجه دارد.
• سوالات استدلال اساسی که به بررسی و ارزیابی اطلاعات می‌پردازد در یک-سوم سوالات GMAT دیده می‌شوند؛ اما GRE فاقد چنین پرسش‌هایی است.
• در پرسش‌های ریاضی GRE از یک شکل قیاس کمی در چندین پرسش استفاده می‌شود. در آزمون GMAT نیز از قالب پرسش کفایت داده‌ها در چندین سوال استفاده می‌شود.
• در آزمون GMAT بخش جدیدی هم وجود دارد که به بررسی مهارت‌های فردی در محیط کار می‌پردازد.

با وجود تمام این تفاوت‌ها، هدف اصلی و مشترک این دو آزمون برخلاف آزمون‌های آیلتس و تافل این است که دانشگاه‌ها بتوانند علاوه بر سطح زبان انگلیسی،‌ دانش داوطلبان را در زمینه مسائل تخصصی مانند ریاضیات و درک مطلب عمومی، توانایی نگارش مقاله آکادمیک و نقد علمی بسنجند.