فجر جهانی: نقد فیلم میجر – گانگستر بوشهری

فیلم میجر به عنوان یکی از تجربه‌های کارگردانی نادیده‌ گرفته‌شده احسان عبدی‌پور، درامی ساده و مهربان است که با وجود همه سادگی‌هایش در نهایت در چارچوب عنوانی تماشایی و تاثیرگذار قرار می‌گیرد. با نقد فیلم میجر، یکی از جذاب‌ترین فیلم‌های جشنواره جهانی فجر در سال ۱۴۰۰، با ویجیاتو همراه باشید.

اگرچه نام احسان عبدی‌پور با برنامه تلویزیونی کتاب‌باز به سر زبان‌ها افتاد اما حضور او در دنیای بزرگ فرهنگ و هنر سابقه‌ای طولانی دارد. عبدی‌پور که علاقه خاصی به خواندن داستان‌های کوتاه و بلند هم دارد، نخستین بار در سال ۹۱ بود که ثابت کرد با کمک استعداد درخشانی که در وجودش پیدا کرده، می‌تواند به یکی از کارگردان‌های متفاوت سینمای ایران تبدیل شود. او با موفقیت فیلم تنهای تنهای تنها به عنوان نخستین تجربه کارگردانی سینمایی‌اش [عبدی‌پور فیلم همسنگار را سال ۹۰ برای تلویزیون ساخته بود] جایزه خلاقیت و استعداد درخشان ویژه فیلمسازان اول در جشن انجمن منتقدان سینمای ایران را تصاحب کرد.

درخشش عبدی‌پور با کارگردانی و نویسندگی فیلم پاپ که در گروه سینمایی هنر و تجربه اکران شد، ادامه پیدا کرد. او بعدها فرصت کارگردانی و نویسندگی فیلم تیک‌آف [با هنرنمایی مصطفی زمانی، پگاه آهنگرانی و رضا یزدانی] را هم پیدا کرد اما علاقه عبدی‌پور به سینمای تجربی و هنری همواره بیشتر از سینمای تجاری بود و همین حقیقت را می‌توان در کارگردانی فیلم میجر هم کشف کرد.

جدیدترین فیلم احسان عبدی‌پور

فیلم میجر قرار بود در جشنواره فجر سال گذشته اکران شود اما عجله عجیب و باورنکردنی مسئولان جشنواره برای تعیین لیست نهایی فیلم‌های فعال در جشنواره باعث شد فیلم احسان عبدی‌پور در لیست فیلم‌های جشنواره قرار نگیرد. اما عبدی‌پور در نهایت موفق شد جدیدترین فیلم سینمایی‌اش را به جشنواره جهانی فجر برساند. تهیه‌کنندگی این فیلم برعهده حمید فرخ‌نژاد بوده و این بازیگر نام‌آشنای سینمای ایران بازیگر اصلی فیلم میجر هم لقب می‌گیرد.

اکبر اودود، آرش ملکی، فروغ قجابگلو، ایرج صغیری، رامتین بالف، حمید باغکی، عباس باک، غلامرضا فرج زاده، اصغر جوادی، حسین قفلی، عباس جوادی، داریوش غریب زاده، نجف کازرونی، حشمت غضنفر، محمد صغیری، غلامحسین بارونی، کورش گلعین، توماج پورمراد، لیلا دمان، رحمان فهلیونی، مهدی جهانبخشان، دکو بیشکی، مصیب بردخونی، اکبر موسوی، ناخدا علی محبت، حمید آتشچی، محمودبردک نیا، رضا ناجی، عباس کامران، امین دوانی، امیرحسین راهنورد، احمد عالی حسینی و جواد دباش زاده سایر بازیگران جدیدترین فیلم احسان عبدی‌پور هستند.

یک درام ساده

ارتباط نزدیک و پیچیده عبدی‌پور با داستان‌ها باعث شده شناخت او از درام و داستان‌پردازی کامل‌تر از بسیاری از همکارانش باشد. بنابراین تماشای جدیدترین تجربه نویسندگی و کارگردانی او همانقدر که هیجان‌انگیز به نظر می‌رسد در نهایت هم امیدوارکننده ظاهر می‌شود. با وجود درام ساده‌ای که در دل فیلم میجر شکل گرفته، فیلم جدید عبدی‌پور در ارائه یک داستان بی‌بدیل و جذاب موفق می‌شود.

داستان فیلم میجر در بوشهر روایت می‌شود. شهری که احسان عبدی‌پور در آن متولد شده و بارها از علاقه قلبی‌اش به آن سخن گفته است. عبدی‌پور مدعی شده داستان فیلم میجر از مجموعه‌ای از رویدادهای واقعی اقتباس شده و رنگ و بوی واقعیت دارد. فیلم به زندگی گروهی از مردم بوشهر می‌پردازد که برای امرار معاش وابستگی عجیبی به اداره گمرک شهر دارند. تاجرانی که بخش عظیمی از کسب و کارشان را به واسطه تجارت کالای قاچاق مدیریت می‌کنند، برای عبوردادن اجناسشان از گمرک به افرادی نیاز دارند که خودشان را عامل تجارت این جنس‌ها معرفی کنند و در نهایت راهی زندان شوند.

این افراد در ازای دریافت ارقام چند میلیون تومانی برای مدتی طولانی زندانی می‌شوند و پس از آزادی دوباره در چرخه گردن‌گرفتن جرم و انتقال به زندان قرار می‌گیرند. مردی با لقب میجر [با هنرنمایی حمید فرخ‌نژاد] پس از مدتی طولانی از زندان آزاد شده و دوباره به جمع همکارانش بازگشته است. او که در گمرک بوشهر هم کار می‌کرده، متوجه می‌شود سگی از آلمان به بندر آمده که می‌تواند کسب و کار او و دوستان صمیمی‌اش را برای همیشه تعطیل کند. میجر، پسر علی‌باش، در یک منگنه احساسی قرار می‌گیرد. او هم باید هزینه امرار معاش دوستان قدیمی‌اش را تامین کند و هم باید سرمایه‌ای برای نجات همسر سابقش از زندان داشته باشد.

داستان سرراست اما حماسی

فیلم میجر در مقام یک کمدی درام دوست‌داشتنی به خوبی با تماشاگر ارتباط برقرار می‌کند. شخصیت‌هایی که داستان فیلم میجر را شکل می‌دهند به واسطه دیالوگ‌های ساده و سرراستی که دارند به خوبی به تماشاگر معرفی می‌شوند. بنابراین تماشاگر فیلم میجر خیلی سریع خودش را در شرایطی پیدا می‌کند که شناخت بی‌بدیلی از شخصیت‌های اصلی داستان به دست آورده است. این دستاورد، یک پیروزی بزرگ برای یک فیلم سینمایی دوساعته است.

هنرنمایی تحسین‌برانگیز اکبر اودود، بازیگر شناخته‌شده آبادانی، ارزش و اعتبار درام داستان را بیشتر می‌کند. او در کنار حمید فرخ‌نژاد به زوج سینمایی جذابی تبدیل می‌شوند که لحظات کمدی، دراماتیک، تراژدیک و تاثیرگذار بسیاری برای تماشاگر تدارک دیده‌اند. فیلم عبدی‌پور به شکل جذابی به شخصیت‌هایش وابسته است و این وابستگی را به خوبی مدیریت می‌کند.

بوشهر؛ شهری که دیده نمی‌شود

علاقه و تعصب احسان عبدی‌پور به بوشهر مثال‌زدنی است. در همه عناوین کارنامه هنری عبدی‌پور اگر عنوانی وجود داشته باشد که با فرهنگ جنوب ارتباط مستقیم نداشته باشد حداقل کم‌رنگ‌ترین وابستگی ممکن هم دیده می‌شود. بنابراین انتظارات از فیلم میجر بیشتر از قبل می‌شود. اما فیلم میجر چندان در نمایش بوشهر موفق ظاهر نمی‌شود و بیشتر تمرکزش را روی شخصیت‌پردازی و داستان‌سرایی جذابش قرار می‌دهد.

اگرچه فیلم میجر در رسیدن به اهداف نهایی‌اش ناامیدکننده ظاهر نمی‌شود اما علاقه چندانی هم به نمایش اتمسفر جذاب و تاثیرگذار بوشهر ندارد. شاید دلیل محدودیت فیلم در تعامل‌های بیشتر با بوشهر را باید بودجه محدود آن دانست. بودجه‌ای که اندک‌بودن در آن لحظاتی از فیلم بیشتر از قبل دیده می‌شود. با این حال فیلم میجر به عنوان یک فیلم مستقل، عنوانی شریف و دوست‌داشتنی است که تماشای آن ترکیبی از درگیرکننده‌ترین احساسات را به تماشاگر تقدیم می‌کند.

نقد فیلم‌های نامزد اسکار ۲۰۲۱ را در ویجیاتو بخوانید:

• نقد فیلم The Trial of the Chicago 7‎ – افتتاح آثار اسکار پسند با نمایش فیلم جدید نتفلیکس
• نقد فیلم Judas and the Black Messiah – ضِد پلیس‌ترین درام سالیان اخیر
• نقد فیلم Sound of Metal – نوازنده‌ای که باید از سکوت لذت ببرد
• نقد فیلم Promising Young Woman – انتقامی با طعم آب نبات
• نقد فیلم Better Days – یک ملودرام جنایی عالی از سینمای چین
• نقد فیلم News Of The World – در جاده سینمای وسترن
• نقد فیلم The Father – درامی دلخراش پیرامون زوال عقل
• نقد فیلم The White Tiger – او را زاغه نشین صدا نکنید
• نقد فیلم Nomadland – کشور زرق و برق دار آواره‌ها
• نقد فیلم Mank – دوران نچندان طلایی
• نقد فیلم Minari – بذرهای امید