تصویر تازه‌ای از صدور ویزای کانادا؛ کاهش سهم ویزای خانوادگی

چند سال گذشته کانادا به یکی از کشورهای محبوب مردم برای سفر یا مهاجرت تبدیل شده است. داده‌های شرکت نیلگام (یکی از بازیگران فعال در زمینه اخذ ویزا و مهاجرت) که با ویزاهای صادرشده این کشور در ۲.۵ سال گذشته مرتبط بوده‌اند، اطلاعات جدید و جالبی از تغییرات آشکار در الگو و ترکیب متقاضیان ارائه می‌دهد.

طبق نمودار بالا، حدود ۴۹ درصد از پرونده‌های موفق ویزا به ویزاهای سینگل (تک‌نفره) اختصاص پیدا کرده که در نگاه نخست نشان‌دهنده توازن میان اقدام فردی و خانوادگی برای سفر به کانادا است. با این حال، با درنظر گرفتن این نکته که در هر پرونده خانوادگی بیش از یک نفر درگیر بوده، تعداد کل نفرات ویزاشده و در پی آن پراکندگی تقاضای ویزای کانادا دست‌خوش تغییر خواهد شد. به این ترتیب پرونده‌های تک‌نفره، تنها ۳۱ درصد از کل افراد دریافت‌کننده ویزا در این بازه زمانی را به خود اختصاص می‌دهند و در پرونده‌های خانوادگی، این عدد به ۵۹ درصد می‌رسد که تقریباً ۲ برابر ویزای سینگل است.

آمارها همچنین نشان می‌دهد درخواست ویزا برای خانواده‌های ۲ نفره با اختلاف، بیشتر از خانوارهای پرجمعیت‌تر است. پرونده‌های خانواده‌های ۳ و ۴ نفره نیز اگرچه سهم کمتری دارند، اما می‌تواند موضوع قابل بحثی در میان تحلیل‌گران و جامعه‌شناسان باشد. یکی از تحلیل‌ها به تمایل خانواده‌ها برای سفر با فرزندان خود به هدف بررسی کشور کانادا و فراهم کردن آینده‌ای پایدارتر برای نسل‌های بعد دلالت دارد.

نیما یاوری، مدیر بخش صدور ویزای شرکت نیلگام در این باره معتقد است: «تجربه ما که ناشی از ساعت‌ها مشاوره به متقاضیان ویزا است مشخص می‌کند بسیاری از پرونده‌ها در انتها به هدف مهاجرت به کشورهای مقصد تشکیل می‌شوند. اگر این نکته را در نظر بگیریم، متوجه خواهیم شد که مهاجرت خانوادگی در گذشته سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده و موضوعی جدی است. البته این الگو با واقعیت‌های اجتماعی بسیاری از کشورهای مهاجرپذیر هماهنگ است. به این معنی که زوج‌ها و خانواده‌های کوچک تصمیم می‌گیرند به جای اقدام فردی، مهاجرت را گروهی تجربه کنند تا امنیت روانی بالاتری داشته باشند، ریسک‌های ناشی از غربت را کاهش دهند و راحت‌تر با شرایط کشور مقصد سازگار شوند.»

نکته قابل توجه دیگر در گزارش نیلگام، روند صدور ویزا در این بازه ۲.۵ ساله است؛ جایی که تعداد ویزاهای صادرشده در همه فصل‌ها یکسان نبوده و سهم تقاضای ویزای سینگل یه طور چشمگیری رو به افزایش است. به گفته یاوری این تغییر ناگهانی نیست و ریشه در شرایط اجتماعی و اقتصادی ایران دارد: «شکی نیست که توان و تصمیم خانواده‌ها برای سفر به مقاصد دور در چند سال گذشته متحول شده است. همیشه ردپای فشارهای اقتصادی، کاهش توان مالی خانواده‌ها و ناامنی‌های سیاسی و اجتماعی در تمایل به ویزا پررنگ است. بنابراین یا سفرهای تفریحی تک‌نفره می‌شود یا پس از موفقیت عضوی از خانواده برای مهاجرت، سایر اعضا به طور جداگانه شروع به تکمیل پرونده خود می‌کنند.»

گزارش حاضر بر اساس داده‌های واقعی نیلگام و تحلیل روندها در زمستان ۲۰۲۳تا بهار ۲۰۲۵، نشان می‌دهد که تغییرات سیاسی و اجتماعی داخلی چگونه می‌تواند مستقیم بر آمار دریافت ویزا اثر بگذارد. در حالی که کانادا همچنان یکی از محبوب‌ترین مقاصد ایرانیان برای سفر، تحصیل، کار و زندگی است، اما مسیر رسیدن به آن در حال تغییر است. این تغییر، نه یک اتفاق گذرا، بلکه بازتاب یک واقعیت عمیق اجتماعی است که به نظر می‌رسد تا مدت‌ها ادامه خواهد داشت.