تصویر جنگ تجاری ترامپ در ۹ نمودار

به گزارش هوشمند نیوز، “دونالد ترامپ” رئیس جمهور آمریکا در تاریخ یکم فوریه، تعرفه‌هایی را بر کانادا، چین و مکزیک بزرگترین شرکای تجاری ایالات متحده اعمال کرد. واردکنندگان آمریکایی ۲۵ درصد مالیات بر همه کالا‌ها از کانادا و مکزیک پرداخت خواهند کرد، زیرا ترامپ تلاش می‌کند هر دو کشور را مجبور به مهار مهاجرت و قاچاق مواد مخدر به ایالات متحده کند. در همین حال، واردات از چین با تعرفه‌های ۱۰ درصدی مواجه خواهد شد، مجازاتی برای عدم موفقیت پکن در مهار قاچاق مواد شیمیایی پیش ساز فنتانیل به کانادا و مکزیک، جایی که به ماده مخدر فنتانیل برای مصرف در ایالات متحده تبدیل شده می‌شود.

اندیشکده آمریکایی “شورای روابط خارجی” در قالب نُه نمودار و تصویر گرافیکی تاثیرات اقتصادی بالقوه چنین تعرفه‌هایی را بر هر چهار کشور پیش‌تر ذکر شده نشان می‌داده است.

تعرفه‌ها چگونه می‌توانند بر ایالات متحده تأثیر بگذارند؟

تقریباً نیمی از کل واردات ایالات متحده به ارزش بیش از ۱.۳ تریلیون دلار از کانادا، چین و مکزیک وارد می‌شود. با این وجود، تجزیه و تحلیل “بلومبرگ اکونومیکس” نشان می‌دهد که تعرفه‌های جدید می‌توانند کل واردات آمریکا را تا ۱۵ درصد کاهش دهند. علیرغم ان که “بنیاد مالیات” یک اندیشکده تحقیقاتی مستقر در واشنگتن دی سی تخمین می‌زند که این تعرفه‌ها سالانه حدود ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد اضافی مالیاتی فدرال ایجاد می‌کند، واقعیت آن است که تعرفه‌ها هم چنین می‌توانند هزینه‌های قابل توجهی را بر اقتصاد کلان تحمیل کنند: مختل کردن زنجیره تامین، افزایش هزینه‌ها برای مشاغل، حذف صد‌ها هزار شغل و در نهایت افزایش قیمت مصرف کننده.

بخش‌های خاصی از اقتصاد ایالات متحده از جمله بخش‌های خودرو، انرژی و مواد غذایی در نتیجه تعرفه‌ها به شدت آسیب خواهند دید. قیمت گاز می‌تواند تا ۵۰ سنت بازای گالن در غرب میانه افزایش یابد، زیرا کانادا و مکزیک بیش از ۷۰ درصد واردات نفت خام را به پالایشگاه‌های ایالات متحده عرضه می‌کنند. هم چنین، خودرو‌ها و سایر وسایل نقلیه در معرض خطر هستند، زیرا ایالات متحده تقریباً نیمی از قطعات خودرو خود را از همسایگان شمالی و جنوبی خود وارد می‌کند.

تعرفه ۲۵ درصدی بر کانادا و مکزیک هزینه‌های تولید خودروسازان آمریکایی را افزایش می‌دهد و تا ۳۰۰۰ دلار به قیمت برخی از تقریباً شانزده میلیون خودروی فروخته شده در ایالات متحده در هر سال می‌افزاید. هزینه‌های مواد غذایی نیز می‌تواند افزایش یابد، زیرا مکزیک بزرگترین منبع محصولات تازه ایالات متحده است و بیش از ۶۰ درصد واردات سبزیجات و تقریباً نیمی از واردات میوه و میوه‌های مغزدار را تامین می‌کند. با این وجود، ایالات متحده نسبت به بسیاری از اقتصاد‌های صنعتی دیگر از جمله آلمان، ژاپن و بریتانیا کمتر به تجارت متکی است. واردات و صادرات تنها یک چهارم تولید ناخالص داخلی ایالات متحده را تشکیل می‌دهد و ایالات متحده آن چه را که وارد می‌کند از مجموعه نسبتاً وسیعی از کشور‌ها تامین می‌کند.

تعرفه‌ها چگونه می‌توانند بر کانادا و مکزیک تأثیر بگذارند؟

تاثیر تعرفه‌ها بر کانادا و مکزیک بسیار شدیدتر خواهد بودف، زیرا تجارت حدود ۷۰ درصد از تولید ناخالص داخلی هر دو اقتصاد را تشکیل می‌دهد. این دو کشور به ویژه به تجارت با ایالات متحده وابسته هستند. بیش از ۸۰ درصد از صادرات مکزیک از جمله خودرو، ماشین آلات، میوه‌ها، سبزیجات و تجهیزات پزشکی به شمال می‌رود که ۱۵ درصد از کل واردات ایالات متحده را تشکیل می‌دهد. این وابستگی به ویژه در مرز شمالی مکزیک مشهود است. در آن ناحیه، ایالت‌های صنعتی چی‌واوا، کواهویلا، نوئوو لئون و باخا کالیفرنیا تقریباً نیمی از صادرات مکزیک به ایالات متحده را تشکیل می‌دهند و سالانه بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار رایانه، لوازم الکترونیکی، تجهیزات حمل و نقل و سایر محصولات ارسال می‌کنند.

طبق گزارش “بلومبرگ اکونومیکس”، تعرفه ۲۵ درصدی یکجانبه بر این کالا‌ها می‌تواند تولید ناخالص داخلی مکزیک را تا ۱۶ درصد کاهش دهد و صنعت خودروسازی مکزیک می‌تواند بیش‌ترین آسیب را متحمل شود. مکزیک نزدیک به ۸۰ درصد از خودرو‌های تولیدی خود را تنها به ایالات متحده می‌فرستد که هر سال به ۲.۵ میلیون خودرو می‌رسد. هم چنین، تعرفه‌ها بخش انرژی مکزیک را تهدید خواهد کرد. ایالات متحده دریافت کننده تقریباً ۶۰ درصد از صادرات نفت مکزیک است که بخش عمده آن نفت خام به مقصد پالایشگاه‌های ایالات متحده است. در عین حال، مکزیک مقصد اصلی صادرات نفت پالایش شده ایالات متحده است که بیش از ۷۰ درصد تقاضای داخلی را تامین می‌کند. تعرفه‌های ایالات متحده احتمالاً سوخت را گران‌تر می‌کند، قیمت‌ها را در پایانه‌های عرضه سوخت افزایش می‌دهد و در شکلی گسترده‌تر اقتصاد مکزیک را تحت فشار قرار خواهد داد. 
کانادا نیز با چالش مشابهی مواجه است. ایالات متحده بیش از ۷۰ درصد صادرات کانادا را به خود اختصاص می‌دهد که در مجموع ۱۴ درصد از کل واردات ایالات متحده را شامل می‌شود. بخش انرژی کانادا براساس تعرفه‌های تازه وضع شده از سوی ترامپ بیش‌ترین آسیب را متحمل خواهد شد، زیرا صادرکنندگان ۸۰ درصد نفت خود را به جنوب می‌فرستند. این عدم تقارن در هزینه تعرفه‌های داخلی به ایالات متحده اهرم قابل توجهی بر شرکای خود در آمریکای شمالی پای میز مذاکرات می‌بخشد.

تعرفه‌ها چگونه می‌توانند بر چین تأثیر بگذارند؟

چین در مقایسه با کشور‌های پیش‌تر ذکر شده در سطحی نسبتا کم‌تر به ایالات متحده وابسته است و به طور کلی کم‌تر به تجارت وابسته می‌باشد. آن کشور طی دو دهه گذشته، به طور پیوسته از اهمیت تجارت برای اقتصاد خود کاسته است، زیرا پکن تولیدات داخلی را افزایش داده است. امروزه واردات و صادرات تنها حدود ۳۷ درصد از تولید ناخالص داخلی چین را تشکیل می‌دهند، در حالی که در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی این سهم بیش از ۶۰ درصد بود.

تجارت ایالات متحده و چین در سالیان اخیر به طور خاص در بخش‌هایی که تحت تعرفه‌های قبلی و کنترل‌های صادراتی قرار گرفته‌اند از جمله قطعات خودرو، پایگاه‌های داده، مبلمان و نیمه هادی‌ها کاهش یافته است. چین در عوض تجارت با دیگر شرکا از جمله اتحادیه اروپا، مکزیک و ویتنام را افزایش داده است. سهم این کشور از تجارت جهانی از سال ۲۰۱۶، زمانی که ترامپ برای اولین بار روی کار آمد، تقریباً ۴ درصد افزایش یافته است. در مجموع، این عوامل باعث کاهش شوک ناشی از تعرفه ۱۰ درصدی اضافی بر صادرات چین به ایالات متحده خواهند شد. 

پس از این چه خواهد شد؟

در نتیجه سیاستگذاری فعلی دولت ترامپ، واحد پول هر کشور می‌تواند تضعیف‌تر شود که افزایش قیمت موثر صادرات ایالات متحده به سایر کشور‌ها را به دنبال خواهد داشت. تضعیف یوان در حال حاضر آسیب برای تولید کنندگان چینی را کاهش داده به صادرات محصولات آنان کمک می‌کند تا بتوانند در سراسر جهان قابلیت رقابت شان را حفظ کنند. کاهش تقریباً ۳۰ درصدی ارزش پزو واحد پول مکزیک از ماه آوریل و افت ۸ درصدی دلار کانادا از ماه سپتامبر نیز تأثیر بالقوه را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، کانادا، چین یا مکزیک می‌توانند پاسخی مشابه بدهند و تعرفه‌های تک به تک بر ایالات متحده وضع کنند. “کلودیا شینباوم پاردو” رئیس جمهور مکزیک پیش‌تر اشاره کرده بود که آن کشور می‌تواند با وضع تعرفه‌های متقابل اقدام تلافی جویانه انجام دهد و توافق تجارت آزاد ایالات متحده، مکزیک و کانادا (USMCA) که زیربنای تجارت آزاد آمریکای شمالی است، احتمالاً این اجازه را به مکزیک خواهد داد.

این اولین باری نیست که کشور‌ها مقابله به مثل می‌کنند. مکزیک در سال ۲۰۱۸ میلادی و پس از آن کانادا به دنبال اعمال تعرفه‌های ترامپ بر فولاد و آلومینیوم آن دو کشور، بر روی مجموعا بیش از ۱۵ میلیارد دلار از کالا‌های آمریکایی از جمله فولاد، گوشت خوک، ماست و حتی سفره رومیزی تعرفه‌های تلافی جویانه وضع کردند. به همین ترتیب، ایالات متحده ۲۰ میلیارد دلار از صادرات سالانه محصولات مزارع خود را از دست داد، زیرا چین در برابر تعرفه‌های گمرکی ایالات متحده از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ واکنش نشان داد.

اگر کانادا یا مکزیک دست به اقدام تلافی جویانه بزنند، صادرکنندگان سوخت ایالات متحده احتمالاً در کنار خودروسازان و دیگر تولیدکنندگان پیشرفته، از جمله تولیدکنندگان دارو، بیش‌ترین آسیب را متحمل خواهند شد.

تعرفه‌های تلافی جویانه بر ایالات متحده عمدتاً بر ایالت‌های تولیدی سنگین تأثیر می‌گذارد. مکزیک ۷۰ درصد صادرات نیومکزیکو را خریداری می‌کند، از جمله میلیارد‌ها دلار تراشه‌های نیمه هادی و قطعات الکتریکی ایالات متحده که بعداً با خودرو‌ها و وسایل ساخت مکزیک به ایالات متحده باز می‌گردند. تگزاس بیش از ۲۰ میلیارد دلار تراشه، قطعات خودرو و تجهیزات الکتریکی به مکزیک ارسال می‌کند. به طور کلی، صادرات جنوب این ایالت ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی آن را تشکیل می‌دهد. هم چنین، تعرفه‌ها بر صادرات ۵ میلیارد دلاری خودرو و فلز اوهایو به کانادا و هم چنین، بر صادرات ۳۲۰ میلیون دلاری ایالت مِین در حوزه الوار و کاغذ به شمال خدشه وارد می‌سازد.