جزییات ارایه خدمت به مادران باردار در بحران کرونا / سامانه ۴۰۳۰ پاسخگوی سوالات مادران

دکتر نسرین چنگیزی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به شعار روز جهانی ماما مبنی «پیگیری شاخص‌ها، سرمایه گذاری بر روی ماماها»، گفت: شعار بر این موضوع تاکید می‌کند که پیگیری داده‌ها و سرمایه گذاری روی ماماها رمز موفقیت و بهبود شرایط مادران و نوزادان و ارتقای سلامت آنان خواهد بود. با تقویت خدمات مامایی در نظام سلامت در کل دنیا باید به سمت به صفر رساندن علل مرگ قابل اجتناب مادران باردار حرکت کنیم و تا سال ۲۰۳۰ این علل مرگ به صفر برسد که با تاکید بر این شعار و با توجه به فاصله زمانی کمی که تا زمان موعود داریم، باید حرکت خود به سمت ارتقای سلامت مادران و کاهش علل مرگ قابل اجتناب را سرعت بخشیم. 

وی افزود: مامایی فقط عرصه زایمان نیست، بلکه باید بدانیم فعالیت مامایی در عرصه‌های متفاوتی از خدمات مراقبتی و سلامتی نقش آفرینی می‌کند (گروه‌های سنی متفاوت زنان، سلامت باروری، سلامت مادران، سلامت نوزادان و کودکان …) در رابطه با سلامت مادران، با دقت بر عملکرد درست از دوره مشاوره قبل از بارداری تا انتهای زایمان و پس از زایمان می‌توانیم هم شاهد مادران سالم و هم نوزادان سالم‌تر بوده و زایمان خوب و سلامتی داشته باشیم. فراموش نکنید که بحث سلامت نوزاد در یک ماه اول از اهمیت بالایی برخوردار است و نیروهای مامایی بر این موضوع اهتمام ویژه‌ای می‌ورزند. 

چنگیزی بیان کرد: امیدواریم که فقط با رسیدن به روز ماما به جامعه مامایی کشور و به تبریک بسنده نکنیم؛ همانگونه که در طول سال از آنها کمک می‌گیریم، به حقوق مادی و معنوی ایشان در همه ایام فکر کنیم  و جایگاه درستی برای آنها تبیین کنیم. همانگونه که از سایر گروه‌ها و رده‌های بهداشت و درمان تشکر می‌کنیم، حقوق مادی و معنوی ماماها را دقیق‌تر ببینیم. اگر یک ماما با عشق کار می‌کند باید حقوقی متناسب با زحمتی که می‌کشد برایش دیده شود به عنوان مثال با شیوع کووید۱۹ زحمات ماماها افزایش چشمگیری یافت اما به نظرم هنوز نتوانستیم آنگونه که شایسته است از آنها تقدیر کنیم.

وی با اشاره به اقداماتی که ماماها انجام می‌دهند، بیان کرد: برگزاری کلاس‌های مجازی آمادگی برای زایمان یکی از اقدامات نیروهای مامایی است که در طی دوره شیوع کرونا نیز ۵۱۰ ماما در کل کشور به ۱۰۰ هزار مادر آموزش دادند، کاهش تعداد آموزش مادران از آن جهت است که عملا آموزش حضوری به دلیل شیوع بیماری کاهش و بعضا حذف شده است و تنها آن دسته از مادرانی می‌توانند آموزش ببینند که به وسایل ارتباطی هوشمند برای آموزش آنلاین مجهز باشند. در مورد خود زایمان نیز ۶۰۰ ماما در کل کشور تسهیلات زایمان طبیعی را در شبکه‌های بهداشتی انجام می‌دهند. در سال گذشته ۱۸ هزار تسهیلات زایمانی توسط این ماماها صورت گرفته است. 

رئیس اداره سلامت مادران ادامه داد: با شیوع کرونا از اسفند ماه سال ۱۳۹۸ از همکاران خود خواستیم تا مادرانی که به دلیل آنفلوآنزا یا کووید۱۹ به مراکز ما مراجعه می‌کنند را ثبت کنند؛ این روند ثبت تا مرداد ماه سال ۱۳۹۹ ادامه داشت و از آن پس پلتفرم را تغییر دادیم و آمار مراقبت‌ها و مدیریت بستری و سرپایی مادران مبتلا به کرونا در سامانه‌های ما به ثبت رسید تا حجم کار همکاران ما مشخص باشد. فراموش نکنیم ماماها در حوزه بهداشت در خط مقدم مقابله با بیماری کرونا به مادران باردار خدمت رسانی می‌کنند. 

وی با اشاره به تغییر برخی اقدامات پس از شیوع کرونا، اظهار کرد: باید تمهیداتی می‌اندیشیدیم تا مادران باردار را به درستی شناسایی کرده و همچنین پس از شناسایی آنها را گم نکنیم. بر اساس آماری که در سیستم‌های ما ثبت می‌شود حدود ۶۰ درصد مادران باردار در بخش دولتی خدمات دریافت می‌کنند و ۴۰ درصد مادران نیز به بخش خصوصی مراجعه می‌کنند. برای ایجاد دسترسی به همه‌ مادران باردار تا در هر نقطه از کشور به راحتی بتوانند خدمات زایمان و کووید ۱۹ دریافت کنند نیاز به یک سیستم و برنامه جامع داشتیم و این موضوع دلیلی شد تا با تفاهم با ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در سامانه ۴۰۳۰ از تیر ماه سال گذشته بخش مشاوره بارداری مربوط به مادران باردار هم به این سامانه اضافه شود.

چنگیزی ادامه داد: به طور کلی ۲۹۰ نفر همکار ماما در سال ۱۳۹۹ در این سامانه از سراسر کشور همکاری داشته‌اند که کماکان این همکاری ادامه دارد و بر اساس خدمات ایشان در ۹ ماه آخر سال حدود ۱۸۰ هزار دقیقه مشاوره انجام شده است. در این برنامه ۱۸ ماما در کل کشور به شکل شبانه روزی و در ۳ شیفت در این سامانه هم  پاسخگوی مادران هستند و هم مادران پرخطر از نظر کووید۱۹ یا مامایی را شناسایی می‌کنند و اطلاعات مادر را به ستاد دانشگاهی مربوطه ارجاع می‌دهند و مسئول سلامت مادران دانشگاه علوم پزشکی اطلاعات را دریافت کرده و اقدامات مقتضی را انجام می‌دهد. این ۱۸همکار من با پاسخگویی به سوالات مادران باردار در کل کشور و با این شیوه توانستند در اعزام و انتقال مادران باردار اقدامات شایسته‌ای انجام دهند. 

وی افزود: ما مدیون همکاران ماما هستیم؛ اما باید به همکاران بخش ۴۰۳۰ تبریک ویژه گفت زیرا هم وظایف روزمره خود را انجام می‌دهند و هم در شیفت‌های سه گانه خصوصا شب‌ها فعالیت می‌کنند وحتی این شیفت شبانه دلیلی برای تعطیلی کار روزانه آنها نشده است و همچون گذشته در حال فعالیت هستند. زمانی که چنین عشق و علاقه‌ای به کار وجود دارد آیا می‌توان حقوق این عزیزان را نادیده گرفت؟ ما برای تامین منابع مالی حقوق و مزایای این عزیزان در سامانه ۴۰۳۰ اقدام کردیم و امیدواریم حق الزحمه به دست‌شان برسد. برای سال ۱۴۰۰ بایستی روند تامین اعتبار را جوری طراحی کنیم که بتوانیم حداقل در فواصل ۳ ماهه دستمزد این ماماها را پرداخت کنیم. 

چنگیزی تاکید کرد: سرمایه‌گذاری بر مامایی تنها به معنی ارتباط یک طرفه و درخواست‌های مکرر ما از ماما نیست؛ بلکه باید توقعات او هم برآورده شود. ماماها جزو مظلوم‌ترین گروه‌ها در نظام سلامت هستند. سرمایه گذاری بر ماما یعنی دیدن زحمات او و برآورده کردن ابتدایی‌ترین نیازهایش، اینکه صرفا سالی یک بار به تبریک روز ماما بسنده کنیم، کافی نیست‌. 

وی درباره حقوق زایمانی و مراقبتی ماماها نیز گفت: در مورد حقوق زایمانی و مراقبتی ماماها بسیار صحبت کردیم ولیکن صدای ما به جای درستی نرسیده است. در بحث حق‌الزحمه زایمان برای ماماها دستورالعملی وجود دارد که امیدواریم عملیاتی گردد. 

چنگیزی در ادامه صحبت‌هایش با تاکید بر لزوم جذب نیروی انسانی در حوزه مامایی، بیان کرد: ماما در خارج از سیستم بسیار زیاد داریم اما نتوانستیم آنها را جذب کنیم؛ زیرا زمانی که مجوز استخدام گرفته می‌شود ماماها دیده نمی‌شوند. در صورتی که اگر بخواهیم زایمان ایمن و مادر و نوزاد سالم داشته باشیم باید نسبت مادر باردار به ماما، یک به یک یا حداکثر دو به یک باشد که در حال حاضر این نسبت در زایشگاه‌ها چندبرابر حد ایده‌آل است‌. 

وی درباره نقش ماماها در طرح جوانی جمعیت، گفت: یکی از بندهای خوب این قانون پیشنهاد اصلاح نسبت مادر باردار به تعداد ماما است تا در بلوک زایمان نیروی ماما به تعداد کافی باشدکه امیدواریم با تاکید بیشتر و ایجاد قانون این امر عملیاتی گردد. 

انتهای پیام