نگاه‌ها به نطنز؛ حفره امنیتی یا عملیات پیچیده سایبری

به گزارش اقتصادآنلاین؛ در اوج مذاکرات ایران با 1+4 برای بازگشت به برجام و یک روز پس از افتتاح مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته، سایت غنی‌سازی نطنز پس از حمله سایبری دچار انفجار شد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی که خود در این حادثه آسیب دید اعلام کرد: این حادثه صدمات انسانی و آلودگی به دنبال نداشته و علل آن در دست بررسی است. علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی نیز عنوان کرد که این اقدام نشان دهنده شکست مخالفان پیشرفت‌های صنعتی و سیاسی کشور برای جلوگیری از توسعه چشمگیر صنعت هسته‌ای است. وی همچنین این حادثه را ناشی از ناکامی مخالفان مذاکرات ایران برای رفع تحریم‌های ظالمانه دانست و خواستار برخورد جامعه بین‌المللی و آژانس انرژی اتمی شد. سخنگوی وزارت خارجه هم یک روز پس از حادثه اعلام کرد سانتریفیوژهای آسیب دیده از نسل اول بوده که با سانتریفیوژهای پیشرفته جایگزین خواهد شد

وقوع انفجار واکنش مقامات و رسانه‌های خارجی را به دنبال داشت؛ نیویورک تایمز به نقل از دو منبع اطلاعاتی آمریکایی و اسراییلی نوشت حمله توسط اسراییل صورت گرفته است. در ادامه گزارش نیویورک تایمز آمده است ناخشنودی اسراییل از پیشبرد مذاکرات، موضوعی نیست که نتانیاهو و دیگر مقامات این کشور پنهان کرده باشند. این در حالی است که پیش از این شواهدی مبنی بر ترور محسن فخری زاده، دانشمند هسته‌ای ایران در آذر سال گذشته توسط اسراییل واکنش‌های زیادی به دنبال داشت. روزنامه جروزالم پست هم در گزارشی درباره حادثه مدعی شد که حمله به تاسیسات کلیدی ایران در نطنز از مدت‌ها قبل از مذاکرات وین تدارک و برنامه‌ریزی شده بود.

این حادثه واکنش سران کشورها را نیز به دنبال داشت؛ وزارت خارجه قطر با تاکید بر حمایت کامل دوحه از مذاکرات وین، حمله به تا‌سیسات هسته‌ای نطنز را به شدت محکوم کرد. هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان هم در یک کنفرانس مطبوعاتی عنوان کرد: تحولات رخ داده پیرامون تاسیسات اتمی نطنز برای مذاکرات در مورد توافق هسته ای ۲۰۱۵ مفید و سازنده نیست. پیتر استانو، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز تاکید کرد که این اتحادیه هر اقدامی را که باعث انحراف در مذاکرات جاری برجام در وین شود، رد می‌کند. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید هم در خصوص حادثه نطنز گفت: آمریکا هیچ‌گونه دخالتی در این مساله نداشته و ما چیزی برای اضافه کردن به علت و معلول این حادثه نداریم.

علی ربیعی، سخنگوی دولت در این باره عنوان کرد که فرد خائن به ملت در حادثه نطنز شناسایی و هویت آن مشخص شده و اقدامات لازم در این خصوص در دست پیگیری است. ربیعی گفت: قطعا پاسخ محکم خواهیم داد، با حفظ حق خود برای اقدام علیه عاملین و آمرین و مباشرین، این افراد مجازات و کانون این پاسخ در سرزمین متجاوز خواهد بود.

بسیاری از مقامات خارجی نگرانی خود را از تاثیر این حادثه بر روند مذاکرات وین اعلام و عنوان کرده‌اند که نگران تاثیر منفی آن بر مذاکرات هستند.

گفتنی است انفجار دیگری در نطنز در ۱۲ تیر سال گذشته نیز منجر به از کار افتادن مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته شده بود که آن زمان واکنش‌های زیادی به دنبال داشت. سایت نطنز پیشتر با حمله بدافزار استاکس نت دچار آسیب‌های جدی شده بود، که تمام این حملات به زعم تحلیل‌گران ناشی از حفره‌های امنیتی این سایت غنی سازی است.

عباس عراقچی، نیز یک روز پیش از دور سوم مذاکرات حضوری وین، از آغاز غنی‌سازی ۶۰ درصدی و افزودن هزار سانتریفیوژ دیگر با ۵۰ درصد ظرفیت بیشتر در نطنز خبر داد.