ونیز یک جهان را می‌گرداند ما با انواع جشنواره هیچ کاری نمی‌کنیم!

مهسا بهادری: اساسا وقتی حرف از کمیت و کیفیت می‌شود، آن چیزی که بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد، کیفیت است. اگر کمیت بالا باشد و کیفیت پایین عملا انگار پول را به سطل زباله می‌ریزیم، اگر کیفیت بالا باشد و کمیت کم بازهم ممکن است تمام بخش‌ها پوشش داده نشود اما بسیار قابل قبول‌تر از مورد قبلی است، اگر هم جایی بتواند کمیت و کیفیت را بالا نگه دارد که «نور علی نور» است، مورد آخر بسیار کم پیش می‌آید اما بیایید همین وضعیت را در موارد فرهنگی بررسی کنیم، در حال حاضر هفتاد و چهارمین دوره از جشنواره فیلم ونیز در حال برگزاری است، جشنواره‌ای که هر حرکت و صحبتی در آن انجام می‌شود، ایجاد کننده یک موج تازه در سراسر جهان است، همه رسانه‌ها آن را پوشش می‌دهند. ماجرا این است که ایتالیا یک جشنواره معتبر و تاثیرگذار جهانی دارد، یعنی کمیتش را کم نگه داشته اما کیفیت را تا اندازه‌ای بالا برده که همه دنیا تحت تاثیر این جشنواره‌اند، این کار را فرانسه هم با کن انجام داده است، اما این موضوع را با مقیاس داخلی که مقایسه می‌کنیم چیز متفاوت‌تری می‌بینیم.

پنج سال بود که بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر از بخش ملی جدا شده بود و تبدیل به یک جشنواره مجزا شده بود، جشنواره‌ای که به علت رشد و پیشرفت خوبی که داشت توانسته بود درجه الف از فیاپف که یکی از پانزده رویداد رقابتی عمومی سینمای جهان است را کسب کند و با تعطیل کردن جشنواره بین‌المللی فیلم فجر این فرصت از دست رفت و یکی از بهانه‌های این کار هم حفظ بودجه و سرمایه بود.

کمی به قبل‌تر بازگردیم جرسان این ادغام را بررسی کنیم و دوباره به وضعیت فعلی هم می‌پردازیم. بهار ۱۳۹۸ و در جریان برگزاری سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر این موضوع به یکی از اصلی‌ترین چالش‌های بین «رضا میرکریمی» دبیر وقت این جشنواره و سازمان سینمایی بدل شده بود به گونه‌ای که میرکریمی در نشست خبری جشنواره حداقل سه بار از سوی خبرنگاران در موضوع احتمال ادغام دو جشنواره ملی و جهانی مورد سؤال واقع شد. سؤالاتی که با چاشنی ابراز تمایل حسین انتظامی رئیس وقت سازمان سینمایی به این ادغام مطرح گردید.

سی‌وهشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر قرار بود به دبیری محمدمهدی عسگرپور اوایل اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹ برگزار شود، اما شیوع ویروس کرونا باعث شد تا برگزاری آن لغو شود. در نهایت این دوره از جشنواره از پنجم تا دوازدهم خرداد ماه ۱۴۰۰ به دبیری محمدمهدی عسگرپور، برگزار شد.

در افتتاحیه این دوره از جشنواره بود که عسگرپور از ثبت جشنواره جهانی فیلم فجر در فدراسیون جهانی انجمن‌های تهیه‌کنندگان فیلم (فیاپف) و پیوستن به پانزده جشنواره برتر رقابتی دنیا خبر داد، رخدادی که به گفته وی، به جهانی شدن آن و قرار گرفتن در رخدادهای جهانی کمک می‌کند؛ و در نتیجه هرگونه تغییر در زمان برگزاری به منزله خروج این رخداد هنری از بین این پانزده جشنواره است.

بیشتر بخوانید:

کارهای عجیب فیلمسازان/ از حمله داعش در پردیس کوروش تا بازسازی صحنه جرم وسط یک پاساژ

چند دوستم را بخاطر اعتیاد از دست دادم/ ساترا برای این سریال ما را اذیت کرد/ بچه جنوب شهریم

مسئولین حزب‌اللهی مواظب باشند در زمین دشمن بازی نکنند/ مجریان کاربلد وارد عرصه شوند!

ادغام جشنواره‌های ناکارآمد

اما با تغییر دولت، همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد این طفل جدامانده از مادر به آغوش اصلی خود بازگشت. محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی در آبان ماه سال گذشته با اشاره به بررسی «کارگروه مطالعه و ارزیابی جشنواره‌ها» و مطالبه‌های صنوف و سینماگران کشوراعلام کرد که سازمان سینمایی به این جمع‌بندی رسیده است که ۲ جشنواره ملی و جهانی فجر را به صورت یکپارچه تحت عنوان «جشنواره بین‌المللی فیلم فجر» برگزار کند.

جشنواره‌ای که سال گذشته به صورت ادغام شده برگزار شد و البته آن‌گونه که حاضران در جشنواره شاهد آن بودند برش چندانی نداشت و قطعا یکی از دلایل آن اوضاع نابسامان اجتماعی بود اما اتفاقی که در همان جشنوار رخ داد چه بود؟ اینکه از میان ۲۰ و چند فیلم ارسال شده به جشنواره موضوع ۹ فیلم سینمایی مربوط به دفاع مقدس بود، در صورتی که سالانه میلیاردها تومان هزینه صرف برگزاری جشنواره «مقاومت» می‌شود درصورتی که این جشنواره امکان این را دارد تا زیر مجموعه جشنواره فیلم فجر قرار بگیرد و آثار، با کیفیت بهتری مورد استقبال قرار گیرند و هزینه کتری هم صرف شود.

بخش خصوصی و بودجه‌ای که از دست می‌رود

جشنواره‌های دولتی خوبی هم داریم که هم با قدمتند هم توانسته‌اند موفقیت‌های خوبی به دست بیاورند و استعدادهای منحصر به فردی را به جامعه معرفی کنند و این دستاوردها مربوط به چندسال گذشته نیست و یک برآیند کلی از ماحصل فعالیت چندین ساله آن‌هاست، جشنواره‌هایی مثل سینما حقیقت، جشنواره بین‌المللی فیم کوتاه، جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان، این جشنواره بودجه دولتی در اختیار داشتند و گاه توانسته‌اند پای سرمایه‌گذار خصوصی را هم به این بخش باز کنند، البته در کنار این موارد هم رویدادهایی برگزار شدند که محوریت آن‌ها مشخص بوده، مثل زنان، مثل محیط زیست و این موارد اما بخش خصوصی بودجه آن‌ها تامین کرده است و نکته اصلی ماجرا هم این است که مسئولان سینمایی می‌توانند با یک رایزنی درست و برنامه‌ریزی صحیح از تعدد عجیب و بی‌شمار جشنواره‌ها بکاهند تا هم کیفیت برگزاری جشنواره فیلم فجر را همچمون رویدادهایی مثل کن و ونیز افزایش دهند هم با سیاست درستی که در پیش گرفته‌اند بخش خصوصی را هم به بازی بیاورند تا سهم بیشتری به جشنواره‌ها تعلق گیرد، در واقع تعدد زیاد ملاک وضعیت مساعد سینمای یک کشور نیست، این کیفیت و تاثیرگذاری است که توانایی جذب فعالان عرصه سینما از سراسر جهان را دارد.

۲۴۵۲۴۵