در مذمت گل به خودی/در آستانه انتخابات ریاست جمهوری و نمدی که برای ملت ایران بافته نمی‌شود!

 مضافاً اینکه در دنیایی با این حجم از اطلاعات و اتفاقات، اگر اعتیاد به اخبار داشته باشیم و بخواهیم از هر اتفاقی که در هر گوشه از دنیا رخ می‌دهد باخبر باشیم، راهی نداریم جز اعتماد به رسانه‌هایی که به عوض ما به همه جا سرک می‌کشند و حاصل سرک کشیدن‌هایشان را در قالب‌های مختلف به ما عرضه می‌کنند.

لازم به ذکر نیست که این شکل از تأثیر رسانه، همیشه هم اثر مثبت ندارد؛ به این دلیل که ممکن است رسانه‌ها در مواردی خیلی هم صادق نباشند و قرائت‌های شخصی خودشان از اتفاقات را به مخاطب ارائه کنند. از آن بدتر این است که نه تنها قرائت شخصی، که بعضاً مخاصمات شخصی را با محتوایی که به مخاطب عرضه می‌شود، مخلوط کنند. در همه جای دنیا سریال‌های تلویزیونی یکی از قالب‌های پرطرفدار رسانه‌ای هستند؛ از این جهت هم می‌توانند ابزار قدرتمندی برای القای دیدگاه باشند. به عنوان مثال مینی‌سریال موفق چرنوبیل که در سال 2019 منتشر شد و از همه جای دنیا هم تماشاگر داشت، نگاه‌ها را درباره‌ی فاجعه‌ی انفجار رآکتورهای چرنوبیل به سمتی برد که مد نظر سازندگان امریکایی آن بود و قرائت آنها را ارائه می‌کرد، همین باعث شد که مقامات سیاسی روسیه این سریال را کاریکاتور بخوانند. با تمام این اوصاف این سریال جای خود را در بین تماشاگرانش در همه جای دنیا باز کرد، به شکلی که جمله‌ی «بهای دروغ چقدر است؟» بارها در فضای مجازی به انحای مختلف بازنشر شد. 

در روزهای اخیر، یکی از همین سریال‌های تلویزیونی، در کشور ما به سوژه‌ی روز بدل شده؛ سریال گاندو 2 که دنباله‌ای است بر فصل قبلی آن که در سال گذشته از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شد. این سریال که در زمان پخش فصل اول هم با حواشی بسیاری همراه بود، در فصل دوم پا را فراتر گذاشته و آشکارا به مخاصمه با دستگاه دیپلماسی کشور برخاسته است. به عنوان نمونه، کاراکتری در این فیلم حضور دارد به نام صابونچی، که اسمش یادآور اعضای بلندپایه‌ی تیم مذاکراتی ایران است و وظیفه‌ی بی‌دست و پا و ساده‌لوح نشان دادن دیپلمات‌های کشور را بر عهده دارد. این کار تخریب چهره‌ی یک شخصیت خاص نیست، بلکه تخریب عالی‌ترین نهاد حکومتی در حوزه‌ی سیاست خارجی است.

شاید بتوان گفت یکی از علت‌های این تخاصم آشکار، نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست جمهوری و تلاش برای از میدان خارج کردن رقبای سیاسی باشد. البته علل و انگیزه‌های مختلفی در پس این کار می‌تواند نهفته باشد و طرفه اینکه از هیچ‌کدام از این انگیزه‌ها نمدی به سود ملت ایران بافته نمی‌شود، چرا که القای تصویری که گاندو در پی آن است، در نهایت به ضرر کلیت مردم و نظام است. هر عقل سلیمی این گزاره را تأیید می‌کند که اقتدار یک کشور، برآیند همدلی تک‌تک عضوهای موثر آن است. نگارنده باور دارد که این رویکرد در نهایت به ضرر نظام است، شاهد مدعای خود را هم با یک بیت شعر بیان می‌کند: 

یکی بر سر شاخ بن می‌برید/ خداوند بستان نگه کرد و دید 

بگفتا گر این مرد بد می‌کند/ نه با من که با نفس خود می‌کند

*کارشناس سیاسی و دیپلماسی عمومی

310311