امامزاده بابا احمد؛ نگین درخشان روستای بابا احمد

_{نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۷/۰۸/۰۳ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۰/۰۱/۰۷ به‌روزرسانی شده است.}

امامزاده بابا احمد یکی از آثار تاریخی روستای بابا احمد در شهرستان بهمئی است که یکی از جاهای دیدنی استان کهگیلویه و بویراحمد نیز محسوب می‌شود. چون شاخصه‌های معماری  این اثر تاریخی با معماری دوره سلجوقی هم‌خوانی دارد، این اثر را به دوره سلجوقیان نسبت داده‌اند. امامزاده بابا احمد در تاریخ دوم آبان ماه ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۱۰۵۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران شناخته شده و به ثبت رسید. روستای بابا احمد در میان دره‌ای گرم و خشک، در فاصله ۱۲ کیلومتری شمال غربی شهر لیکک قرار گرفته است. این روستا از شمال به رودخانه گدارتختی، از جنوب به آبادی «زورآزما»، از مغرب به روستای اسلام‌آباد و از مشرق به روستای تیرداری محدود می‌شود.

_{عکس از ایکنا}

امامزاده بابا احمد در روستای بابا احمد شهرستان بهمئی واقع شده است

 جمعیت روستای بابا احمد که در جوار امامزاده بابا احمد قرار دارد، بالغ بر ۲۵۸ نفر است. این روستا بر سر راه ارتباطی شرکت نفت (پارسی کلاستر) و همچنین راه ارتباطی به استان خوزستان قرار دارد. کشاورزی در این روستا خود‌ مصرفی و شغل اصلی مردم این روستا کار در شرکت‌های نفتی است. باغات و زمین‌های کشاورزی این روستا در فصل بهار زیبایی ویژه‌ای به روستا می‌دهد، به‌طوریکه مسافران زیادی را از استان‌های اطراف به این روستا می‌کشاند. در فاصله ۱۰ کیلومتری امامزاده بابا احمد، روستای کارند واقع شده است. این روستا در عصر نادرشاه محل نشو و نمای ایل افشاریه بوده است. هنوز آثاری از منازل متروکه و طاق‌نماهای گچی آن پابرجا و این مکان همچنان در حیطه و اقتدار شرکت ملی نفت ایران باقی مانده است.

در مورد شجره‌نامه امامزاده بابا احمد این نکته مشخص است که وی را با نام سید احمد کبیر نیز می‌شناسند. این در حالی است که بقعه سید احمد کبیر در ۴۰ کیلومتری جنوب ایذه است. بدیهی است که اسناد و اطلاعات محلیان به مراتب از اطلاعاتی که برخی باستان‌شناسان می‌دهند متنوع‌تر است، بنابر اعتقاد و روایات اهالی روستای بابا احمد، امامزاده مزبور از احفاد حضرت امام موسی بن جعفر می‌دانند. راویان محلی نقل می‌کنند: امامزاده سید احمد در منطقه ابوالفارس رامهرمز بوسیله «حارث» نامی کشته شد و توسط غلام باوفایش از آن منطقه منتقل و در مکان فعلی دفن شده است.

_{عکس از  مرور نیوز}

امامزاده بابا احمد دارای یک گنبدخانه است که ضریح در وسط آن قرار دارد

امامزاده بابا احمد(ع) که به‌عنوان نگین انگشتر این روستا می‌درخشد، در ضلع غربی این روستا قرار دارد. بنای این زیارتگاه تاریخی در محوطه ای باز در مجاور جاده ارتباطی شهر لیکک و منطقه ابوالفارس  و باغ ملک واقع شده که اطراف آن را دیوار نسبتاً بلندی محصور کرده است . درب ورودی بنا به دو جهت شرق و غرب برای وارد شدن به محوطه و ورودی ساختمان جدید که از آجر ساخته شده به‌سمت شمال باز می‌شود .

ساختمان امامزاده دارای یک گنبدخانه است که بقعه در وسط آن توسط ضریح آلومینیومی محافظت می‌شود و در بالای قسمت بیرونی ساختمان، گنبدی خوش ترکیب و پلکانی با ارتفاع بیش از ۱۲ متر از کف تا نوک آن استوار شده است. درب جلوی گنبدخانه اتاق شبستان است که به‌صورت یک ایوان در ابعاد ۶در۴ متر ایجاد شده که دو طرف آن با کاشی معمولی تزئین شده است .

از زیباترین قسمت‌های امامزاده گنبد زیبا و پلکانی آن است

 گنبد امامزاده در میان درخنتان نخل ظاهری  جذاب دارد روستای بابا احمد تعدادی چشمه زلال دارد و در اطراف آن نی‌ها و علف‌های بلند است.  با توجه به اهمیت معماری این بنای تاریخی تمام تلاش کارشناسان در اداره کل این سازمان و شهرستان بهمئمی حفظ و نگهداری این بنای تاریخی است.

_{عکس از ایکنا}

صاحب کتاب «خوزستان‌، کوه‌گیلویه، ممسنی» گنبد خوش ترکیب و عمارت قدیمی این بقعه را چنین توصیف می‌کند:« … گنبد مطبق پلکانی بقعه دارای ۱۳ مرتبه است و یک ایوان طویل در جبهه شمالی رو به حیاط گشوده است که طول تقریبی آن ۲۰ متر است . در رو‌به‌روی ناظر به ایوان یک کریاس کوچک و یک طاق ضربی پیش و پس بزرگ‌تر بعد از آن قرار گرفته که به مانند شبستان عمارت است و گوشواره گفش کن در مدخل آن است. ضریح چوبی نسبتاً نفیسی نیز از دوران قاجار در وسط مقبره قرار دارد. روی قبر، تزیینات گچ‌کاری و نقش گچی نصر من الله و فتح القریب به چشم می‌خورد … » در ضلع غربی این بنا دو اتاق بزرگ انباری شکل قرار دارد. در قسمت جلوی درب ورودی، محوطه‌ای باز وجود دارد که در ایام تاسوعا و عاشورا مورد استفاده قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد قدیمی‌ترین بخش این ساختمان، گنبدخانه است که در وسط آن ضریح امامزاده واقع شده است. دیوارهای قدیمی بیرون این مکان در سال ۱۳۵۷ هجری شمسی با آجرنما، نماکاری شده است.

_{عکس از  عصر جهان}

نقش امامزاده بابا احمد روی گلیم‌های روستای بابا احمد و شهرستان بهمئی بافته شده است

 به کار رفتن نقش امامزاده در آثار هنری این خطه نشان از این دارد که معماری امامزاده بابا احمد(ع) بهمئی برای اهالی روستا و شهرستان اهمیت خاصی دارد. این مورد را می‌توان در حاشیه‌های گلیم‌های دست بافت زنان بهمئی به وضوح مشاهده کرد. در سال‌های اخیر، هیئت امنای امامزاده بابا احمد (ع) در شهرستان بهمئی، در اقدامی غیرقانونی بنای تاریخی و مذهبی امامزاده که مربوط به دوره پهلوی بود را به بهانه تعمیر، تخریب کردند. این اثر تاریخی به‌جای مانده از دوره سلجوقی بود و هرگونه اقدام مرمتی در آن باید با نظر کارشناسان سازمان میراث فرهنگی کشور صورت می‌گرفت نه اینکه خودسرانه اقدام به تخریب آن می‌کردند. این در حالی است که طبق قانون هر اثری که ثبت ملی شده باشد غیرقابل تخریب است.پس از تخریب امامزاده، مرمت آن از سر گرفته و از نو ساخته شد. ساخت و مرمت این اثر تاریخی با حفظ گنبد اصلی آن در سال‌های اخیر صورت گرفته است. این مکان زیارتی و سیاحتی که در فضایی دلنشین واقع شده است همه ساله در روزهای تعطیل، هدف زیارت بسیاری از گردشگران قرار می‌گیرد.

_{عکس از ایرنا}

_{عکس کاور از ایکنا}