ظهور ملکه‌ها، الهه‌ها و زنان قدرتمند مصر در فیس‌بوک

سمیه تاج الدین: موزه آثار باستانی مصر از نمایش آثار منحصر به فرد در این موزه خبر داد که قطعاتی از مجسمه‌های الهه‌ی ایزوس، هاتور، ملکه حتشپسوت هستند.

مدیریت موزه‌ی آثار باستانی مصر در صفحه رسمی خود در شبکه اجتماعی فیس بوک تصاویری از این آثار را منتشر کرد و گفت: مصر قدیم بر مساوات میان زن و مرد تأکید داشت. تمدن مصر اولین قوانین را برای نقش زن و مهم‌ترین قوانین را برای ازدواج وضع کرد. این پیوند مقدس مبتنی بر احترام متقابل بین زن و شوهر بود؛ زیرا او معشوقه‌ی خانه و اولین فرمانروای آن به شمار می‌رفت و مصری‌های باستان همیشه مشتاق بودند که همسر را به عنوان شریک زندگی خود در این زندگی و پس از رستاخیز با او در گورستان دفن کنند.

زنان و الهه‌های قدرتمند مصر در تاریخ باستانی این کشور

در تاریخ مصر باستان، زنان مصری از این مقام فراتر رفتند تا اینکه به درجه تقدس رسیدند و خدایان زن در کنار خدایان مرد ظاهر شدند. الهه‌ی ایزیس نماد وفاداری و صداقت بود. الهه‌ی ایزیس در میان خدایان مصر به قدری شهرت داشت که از شهر پرهبت واقع در شمال شهر بوریس حمایت می‌کرد. در این شهر برای ایزیس معبدی بنا شده بود. ایزیس به همسری اوزیریس خداوند شهری که نزدیک معبد ایزیس واقع بود، انتخاب شد. از آنان پسری پدید آمد به نام هروس. این فرزند سومین عضو تثلیث بزرگ خدایان مصری است. ایزیس در مصر وقتی شهرت بیشتر پیدا کرد که افسانه شوهر وی اوزیریس و پسر وی هروس دهان به دهان می‌گشت.

ایزیس خدای مهر، مادری بود که به همه عشق می‌ورزید. گفته می‌شود بیماران را شفا می‌داد و از کودکان حفاظت می‌کرد. مصریان او را به عنوان محافظ و مادر فرعون می‌شناختند. تصویر او به همراه خواهرش نفتیس، در بسیاری از تابوت‌های باستانی مصر ترسیم شده‌است. تصور می‌شد که این نقاشی‌ها از مردگان در برابر ارواح شیطانی محافظت می‌کنند. چهار مجسمه ایزیس از مقبره توت عنخ آمون محافظت می‌کردند.

در این موزه قطعاتی از مجسمه‌ی الهه عشق «حاثور» نیز نمایش داده می‌شود. الهه‌ی حاثور یا حتحور یا هاتور یکی از مهم‌ترین ایزدبانوان مصر باستان است که خدای عشق، زیبایی، موسیقی نام برده می‌شود. حاثور همچنین به شکل فردی تصویر شده‌است که به مردگان برای حیات جدید در دنیای دیگر خوشامد می‌گوید. او همچنین ایزدبانوی عشق، زیبایی و تبرک‌بخشنده آوازخوانان، رقصندگان و هنرمندان نیز بود. در افسانه‌ها آمده است که او به زنان کمک می‌کرد تا بچه‌های خود را به دنیا بیاورند و با آسمان یکی پنداشته می‌شد. به این ترتیب حاثور، این بزرگ مادر کیهانی ایزدی بود که ریشه در عصر کهن‌سنگی داشت. حاثور را «بانوی چنار» نیز می‌خواندند. پرستش‌گاه اصلی او شهر دندره جنوب ابیدوس بود. در تصاویر وی معمولا یا گاو یا زنی با شاخ‌های گاو تصور می‌شد.

حتشپسوت به معنای سر آمد بانوان آزاده پنجمین فرعون از دودمان هجدهم پادشاهی مصر باستان بود که برای ۲۲ سال مقام فرعون مصر را برعهده داشت و آن سرزمین را به یک کشور مقتدر تبدیل کرد. دوره حکومت حتشپسوت اوج قدرت و شکوفایی مصر در هر زمان دیگری بود که بیشتر به عنوان عصر طلایی تاریخ مصر نیز شناخته می‌شود.

حتشپسوت به عنوان قدرت پشت تخت به‌جای شوهرش تحوتموس دوم بر مصر فرمان راند و میان سال‌های ۱۴۵۸ – ۱۴۷۹ پیش از میلاد بر سر کار حکومت به صورت رسمی و مطلق بود. گمان می‌رود که هفت سال از این تاریخ را در کنار و همراه با پسرخوانده‌اش تحوتموس سوم به فرمانروایی می‌پرداخت.

این زن توانست وارد عرصه‌های مختلف کاری شود؛ جایی که زن مصری در معابد به شغل مذهبی مانند کاهن اعظم دست یابد و در مجالس حکومتی شرکت کند.

حتشپسوت در واقع تنها زنی بود که در مصر باستان به تنهایی نقش ملکه و پادشاه را بازی می‌کرد و نزدیک به ۳۵۰۰ سال پیش، چندین سال به حکمرانی در این منطقه پرداخت و یکی از قدرتمندترین و بزرگترین فرعون‌های تاریخ مصر بود.

۵۷۲۴۹