Factbox-Kosovo در پانزدهمین سالگرد استقلال

جمعیت: بر اساس آخرین سرشماری در سال 2011 که صرب های محلی آن را تحریم کردند، حدود 1.8 میلیون نفر. آلبانیایی‌های قومی بیش از 90 درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند، صرب‌ها حدود 5.3 درصد را تشکیل می‌دهند و گروه‌های قومی مانند بوسنیایی‌ها، ترک‌ها و روم‌ها بقیه را تشکیل می‌دهند. سرشماری جدید در سال جاری برنامه ریزی شده است.

مساحت: کوزوو 10908 کیلومتر مربع (4212 مایل مربع) است. از شمال و شرق با صربستان، از جنوب شرقی با مقدونیه، از جنوب غربی با آلبانی و از غرب با مونته نگرو همسایه است.

پایتخت: پریشتینا.

زبان: آلبانیایی و صربی زبان های رسمی هستند.

مذهب: حدود 90 درصد – عمدتاً آلبانیایی نژاد – مسلمان هستند. فرقه های مهم دیگر مسیحیان ارتدوکس – عمدتا صرب ها – و کاتولیک های رومی هستند.

دولت و دولت: یک دموکراسی پارلمانی با 120 کرسی قانونگذاری، شامل 10 کرسی برای صرب‌ها و 10 کرسی برای سایر اقلیت‌ها. ریاست دولت بر عهده نخست وزیر است و رئیس جمهور نقش تشریفاتی دارد.

اقتصاد: کوزوو که محصور در خشکی و فقیر است، امیدوار است که ثروت معدنی آن در نهایت سرمایه گذاری خارجی را که برای مقابله با بیکاری حدود 30 درصدی نیاز دارد، باز کند. اما بسیاری از سرمایه گذاران به دلیل تنش های قومی ناپایدار منصرف شده اند. فساد، قاچاق و جرایم سازمان یافته دیگر مشکلات جدی است که مانع توسعه و تضعیف آرزوی کوزوو برای عضویت در اتحادیه اروپا می شود.

تاریخ و مردم: کوزوو در اوایل قرن سیزدهم بخشی از پادشاهی صربستان شد، با جمعیتی مختلط از آلبانیایی‌ها، صرب‌ها و ولاخ‌ها. سلسله نمانجیچ کوزوو را به قلب معنوی صربستان تبدیل کرد و زمین هایی را به کلیسای ارتدکس داد و صومعه هایی ساخت که هنوز هم پابرجا هستند.

بسیاری از صرب‌ها طی پنج قرن پس از شکست امپراتوری عثمانی صرب‌ها به رهبری شاهزاده لازار در نبرد کوزوو در سال 1389 را ترک کردند، در حالی که تعداد آلبانیایی‌های قومی افزایش یافت. اخراج و مهاجرت متقابل به و از کشور همسایه آلبانی در اوایل قرن بیستم ساختار قومی کوزوو را تغییر داد.

خشونت و جنگ: تنش های قومی در دهه 1980 تشدید شد، زیرا یوگسلاوی فدرال، چند ملیتی شروع به فروپاشی کرد و شرایط اقتصادی بدتر شد. اسلوبودان میلوسویچ، نامدار پوپولیست، ناسیونالیسم صرب را به عنوان سکوی پرشی برای ریاست جمهوری صربستان در سال 1989 تقویت کرد و خودمختاری استانی کوزوو را لغو کرد. او آلبانیایی های کوزوو را به آزار و اذیت صرب های محلی متهم کرد و حقوق آنها را در آموزش و پرورش و حکومت محلی محدود کرد.

پس از سال‌ها مقاومت انفعالی کوزوو در برابر بلگراد، قیام مسلحانه در اواخر دهه 1990 به رهبری چریک‌های ارتش آزادی‌بخش کوزوو شعله‌ور شد و باعث سرکوب وحشیانه ارتش فدرال یوگسلاوی به رهبری صربستان و پلیس امنیتی صرب شد.

قدرت های غربی به میلوسویچ هشدار دادند که پس از جنگ در بوسنی و کرواسی، موج دیگری از “پاکسازی قومی” بالکان را تحمل نخواهند کرد. مذاکرات صلح در فرانسه شکست خورد و در مارس 1999 ناتو شروع به بمباران صربستان کرد تا آن را مجبور به خروج از کوزوو کند.

حدود 800000 آلبانیایی قبل از تسلیم شدن میلوسویچ، 78 روز بعد، به مقدونیه و آلبانی فرار یا اخراج شدند. با عقب نشینی نیروهای وی و تسلط ناتو، آژانس های سازمان ملل گفتند که تا 200000 صرب و سایر اقلیت های قومی نیز ترک کردند.

از برزخ تا استقلال: پس از تقریباً یک دهه تحت مدیریت انتقالی سازمان ملل، با حمایت ده‌ها هزار نیروی حافظ صلح ناتو، کوزوو در فوریه 2008 استقلال خود را اعلام کرد. بیش از 100 کشور عضو سازمان ملل متحد، از جمله ایالات متحده و 22 اتحادیه اروپا، دولتی بودن آن را به رسمیت شناخته‌اند. کشورها، اما نه صربستان، متحد قدرت بزرگ آن روسیه، یا چین.

صربستان متعهد شده است که هرگز استقلال کوزوو را به رسمیت نشناسد. این کشور از صرب‌های اقلیت ملی‌گرا در شمال کوزوو حمایت می‌کند که دولت را تحریم می‌کنند و عملاً یک تقسیم‌بندی ایجاد می‌کنند. نیمی از صرب های محلی، یا حدود 50000 نفر، در سایر بخش های کوزوو زندگی می کنند و در زندگی سیاسی و اقتصادی آن ادغام شده اند.

در ژوئیه 2010، دیوان بین المللی دادگستری در یک نظر مشورتی حکم داد که اعلام استقلال کوزوو قوانین عمومی بین المللی را نقض نکرده است.

بلگراد و کوزوو از آن زمان تاکنون درگیر سال‌ها گفتگوهای پراکنده و بی‌نتیجه در مورد عادی‌سازی با میانجیگری اتحادیه اروپا بوده‌اند، اما تا به امروز هیچ پیشرفتی نداشته‌اند. بن‌بست در شمال کوزوو با درگیری‌های خشونت‌آمیز مکرر در طول سال‌ها مشخص شده است و صرب‌ها سنگرها را برپا کردند و با پلیس پریشتینا درگیر شدند که تلاش بی‌ثمری برای تحمیل اقتدار دولتی داشتند.

(گزارش توسط فاتوس بیتیچی؛ ویرایش توسط مارک هاینریش)