تایید استقرار جامعه نیمه یکجانشین در حوضه آبگیر سد چم‌شیر

با توجه به بقایای معماری و الگوی استقرارهای کوچ‌نشینی در منطقه، مشخص شد بنای تاریخی کاوش شده در محوطه ۲۹ محدوده حوضه آبگیر سد چم‌شیر یک سکونتگاه متعلق به جامعه دام‌پرور نیمه یکجانشین است. این جامعه اواخر پاییز تا اوایل بهار را در این ناحیه برای چرای دام‌های خویش سپری و احتمالا در فصول دیگر به ارتفاعات بالاتر کوچ می‌کردند.

حسین سپیدنامه، سرپرست هیئت باستان‌شناسی، اعلام این خبر و با اشاره به اینکه محوطه ۲۹ در در فاصله ۵/۵ کیلومتری جنوب سد چم‌شیر و ۱۷۰۰ متری غرب دژ چم‌چرو به خط مستقیم قرار دارد گفت:

کاوش در محوطه ۲۹ در محدوده حوضه آبگیر سد چم‌شیر با ایجاد دو ترانشه با ابعاد ۱۱در ۱۱متر و یک ترانشه ۱۶ در ۶ متر آغاز شد.

او افزود:

دژ چم‌چرو یکی از دژهای مستحکم بوده، که جایگاه آن در شناخت حیات سیاسی- اجتماعی منطقه کهگیلویه و جنبش مذهبی اسماعیلیان طی سده‌های آغازین و میانه اسلامی مغفول مانده است.

این باستان‌شناس اظهارکرد:

بقایای استقرارگاه‌های پیرامونی این دژ از جمله محوطه ۲۹، می‌تواند به درک ما از حیات اجتماعی و شکل‌گیری استقرارهای مرتبط با این دژ در جنوب‌غربی ایران و کوره اَرجان کمک فراوانی کند.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی گفت:

بنابراین،کاوش محوطه ۲۹ به‌منظور شناخت کیفیت استقراری، پلان و فضاها و بقایای معماری، شناخت کارکرد و پیشینه ساخت بناهای محوطه ۲۹ با استناد به شواهد باستان‌شناختی با خواناسازی پلان کامل بنا و همچنین مستندنگاری یافته‌های غیرمنقول مانند معماری و یافته‌های منقول مانند سفال و هرگونه آثار دیگر انجام شد.

او خاطرنشان‌کرد:

با توجه به کاوش ترانشه‌ها، بنای محوطه ۲۹ شامل تعدادی فضا یا اتاق مسکونی حول یک حیاط مرکزی و دارای دیوارهایی با ارتفاع حدود ۱۳۰ سانتی‌متر در بیشترین قسمت بوده است.

سپیدنامه با بیان‌اینکه پیرامون بنای کاوش شده، بناهای دیگری وجود دارد که تا حدودی پلانی مشابه با بنای کاوش شده دارند تصریح‌کرد:

با توجه به بقایای معماری، الگوی استقرارهای کوچ‌نشینی در منطقه، مشخص شد بنای تاریخی کاوش شده در محوطه ۲۹ یک سکونتگاه متعلق به جامعه دام‌پرور نیمه یکجانشین است که اواخر پاییز تا اوایل بهار را در این ناحیه برای چرای دام‌های خویش سپری و احتمالا در فصول دیگر به ارتفاعات بالاتر کوچ می‌کردند.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی افزود:

با توجه به شواهد باستان‌شناختی احتمالا ناحیه دژ چم‌چرو در یک دوره‌ای با افزایش جمعیت روبه‌رو بوده است که شواهد این امر در مسدود شدن برخی ورودی‌ها و اضافه شدن فضاهای مسکونی جدید به فضاهای قبلی دیده می‌شود.

او با بیان‌اینکه یافته‌های منقول نشان می‌دهد بنای محوطه ۲۹ از لحاظ زمانی قابل انتساب به سده‌های نخستین اسلامی تا دوره سلجوقی است اظهارکرد:

سفال‌های یافت شده از کانتکست‌های مختلف بنا قابل‌مقایسه با سفال‌های یافت شده از قلعه چم‌چرو است، بنابراین می‌توان بر هم‌زمانی بنای ۲۹ با دژ چم چرو و اهمیت شکل‌گیری استقرارگاه‌های این ناحیه با دژ یاد شده تاکید داشت.