اسناد و مدارک ایجاد یک میلیون شغل در دولت سیزدهم کجاست؟

زهرا علی‌اکبری– سخنان صولت مرتضوی تاییدیه‌ای بود بر آنچه رییس‌جمهور در جلسه مجلس شورای اسلامی اعلام کرد. وی که برای دفاع از بودجه در صحن علنی حضور یافته بود، میزان اشتغال ایجاد شده را در محدوده یک میلیون شغل اعلام کرد.

رییسی نرخ بیکاری را برابر با ۸.۹ درصد اعلام کرده است. بررسی گزارش‌های اعلامی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در پایان تابستان سال جاری برابر با ۸.۹ درصد بوده است. استناد به این آمار نشان می‌دهد سایر آمارهای اعلامی نیز باید از منابع رسمی استخراج شده باشد اما نکته اینجاست که میزان اشتغال ایجاد شده در گزارش‌های رسمی با میزان اشتغال عنوان شده از سوی رییس‌جمهوری و وزیر تعاون، کار، رفاه اجتماعی فاصله‌ای زیاد را داراست.نکته اینجاست که برخی دیگر از آمارهای اعلامی از سوی مقامات دولت سیزدهم از سوی کارشناسان محل سئوال بوده است. تشکیک بر سر ادعای کاهش ١٩ درصدی تورم از جمله است.

بیشتر بخوانید:

آدرس غلط درباره بحران اصلی صنعت گاز در ایران / زنگنه درباره مافیای نفتی چه گفته بود؟

گرانی ارز، حتی اگر برای دولت سود نداشته باشد، برای ملت، زیان‌بار است/ عامل ایجاد تورم در ایران چیست؟

بر اساس این گزارش نرخ بیکاری در پایان تابستان سال گذشته برابر با ۹.۶ درصد بوده است. این بدان معنی است که نرخ بیکاری کاهشی برابر با هفت دهم درصد را تجربه کرده است.

با این حال نگاهی به رقم اشتغال موجود در کشور نشان می‌دهد تعداد اشتغال ایجاد شده در فاصله تابستان سال گذشته تا تابستان سال جاری برابر با ۳۷۳ هزار و ۷۳۴ نفر بوده است. گذشته از شغل ایجاد شده کیفیت اشتغال ایجاد شده نیز از سوی کارشناسان محل بحث و نظر است. آن‌گونه که در گزارش مرکز آمار مشخص است میزان اشتغال ایجاد شده در بخش کشاورزی در فاصله تابستان سال گذشته تا کنون کاهش داشته است.

تعداد شاغلان بخش کشاورزی در تابستان سال گذشته برابر با چهار میلیون و ۶۳ هزار نفر بوده است که در تابستان سال جاری به سه میلیون و ۷۶۳ هزار تومان کاهش یافته است.

به این ترتیب سیصد هزار شغل در بخش کشاورزی در این دوره زمانی از دست رفته است. از سوی دیگر اشتغال در بخش صنعت با افزایش ۱۲۱ هزار نفری از هفت میلیون و نهصد هزار نفر به هشت میلیون و بیست و نه هزار نفر رسیده است.

اشتغال خدمات اما با رشد ۵۴۶ هزار نفری روبرو بود. در بخش خدمات در تابستان سال ۱۴۰۰ یازده میلیون و ۴۲۹ هزار نفر مشغول به کار بودند اما این رقم در تابستان سال ۱۴۰۱ به ۱۱ میلیون و ۹۷۶ هزار نفر افزایش یافته است. به این ترتیب خالص اشتغال ۳۷۳ هزار نفر است.

افزایش قابل توجه اشتغال در بخش خدمات بدان معناست که بخش مهمی از شغل‌های جدید ایجاد شده ممکن است مرتبط با تاکسی‌های اینترنتی، مشاغلی چون پیک‌های موتوری و … باشد که شغل پایدار تلقی نمی‌شوند.

روشن نیست منبع آماری مورد استناد رییس‌جمهوری و وزیر تعاون، کار ور فاه اجتماعی در خصوص یک میلیون شغل کجاست.

مناقشه بر سر تخصیص منابع اشتغال‌زا

ابان ماه سال جاری بود که مناقشه‌ای بزرگ بر سر تخصیص کنابع اشتغال‌زا میان دولت و مجلس به راه افتاد.

هفدهم آبان ماه سال جاری بود که رئیس مجلس خطاب به وزیر اقتصاد و رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: مجلس روی اشتغال و معیشت مردم حساس است. ما در سال ۱۴۰۰ از بند ۲۸ تبصره ۱۴، ۳۲ همت برای بحث مربوط به اشتغال در نظر گرفتیم. از سوی دیگر کل منابع تبصره ۱۴ تحقق یافته است و منابع معیشت به صورت صددرصد تخصیص یافته، اما چرا منابع را به اشتغال ندادید؟ متأسفانه به جای تخصیص ۳۲ هزار میلیارد تومان برای تحقق اشتغالزایی، ۱۹هزار میلیارد تومان اختصاص یافته و ۱۳هزار میلیارد تومان دیگر هنوز اختصاص داده نشده است. سازمان برنامه و بودجه مکلف است این ۱۳هزار میلیارد تومان را در ادامه سال به وزارت اقتصاد و سایر وزارتخانه‌های ذی‌ربط برای اشتغال تخصیص دهد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور پس از انتقاد رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: خواهش می‌کنیم در مجلس منابع درآمدهای غیر واقعی بودجه را افزایش ندهید، زیرا تحقق نمی‌یابد، عملکرد سال گذشته تبصره ۱۴ حدود ۳۴۰ همت بوده است. در سال ۱۴۰۱ هیچ افزایش قیمتی در حامل‌های انرژی و حجم تولید نداشته‌ایم، چطور شما این درآمد را از ۳۳۰ به ۶۴۰ همت افزایش دادید؟

به این ترتیب به نظر می‌رسد ماجرای یک میلیون شغل ایجاد شده بیش از پیش نیاز به شفاف‌سازی دارد همان‌گونه که سایر امارهای اعلام از سوی مقامات دولت سیزدهم محلی برای بررسی است.

۲۲۳۲۲۳