وقفه در رابطه یا جدایی موقت چه زمانی سودمند است؟ + بایدها و نبایدها

جدایی موقت در نگاه اول بی‌معنی به نظر می‌رسد و بسیاری از افراد تصور می‌کنند نوعی خیانت به رابطه است. نظرهای مختلفی درباره جدایی از شریک عاطفی وجود دارد که بعضی از آنها بر مبنای علم روانشناسی هستند و بعضی دیگر حرف‌های زردی هستند که فقط مطرح می‌شوند تا احساسات شما را تحریک کنند. ایجاد وقفه در رابطه گاهی به انتخاب زوج‌ها انجام می‌شود و گاهی به‌سبب شرایطی اجتناب‌ناپذیر. این وقفه‌های کوتاه‌مدت به‌معنی پایان رابطه عاطفی نیستند. در این مقاله بررسی می‌کنیم چه زمانی شرکای عاطفی به استراحت نیاز دارند و باید کمی از رابطه‌ دور شوند تا بتوانند بقا و سلامت آن را حفظ کنند.

وقفه در رابطه یا جدایی موقت چیست؟

بیایید ۲ سناریو برای وقفه در رابطه تعریف کنیم. در سناریوی اول، زوجین بدون اینکه مشکل خاصی داشته باشند، تصمیم می‌گیرند برای مدتی از رابطه عاطفی فاصله بگیرند. این فاصله ممکن است به انتخاب هر دو نفر باشد یا شرایط آنها را وادار به دوری کوتاه‌مدت کند. مثلا ممکن است یکی از شرکای عاطفی به‌خاطر شغل یا مسائل خانوادگی، مدتی نتواند به‌اندازه کافی برای همسرش زمان بگذارد. در این حالت، زوج‌ها به هم اعتماد دارند و می‌دانند بعد از پایان زمان تعیین‌شده، دوباره نزد هم برمی‌گردند و رابطه‌شان را از سر می‌گیرند. به همین دلیل هیچ‌کدامشان آسیب نمی‌بینند و احساس امنیت دارند.

در سناریوی دوم، رابطه عاطفی دچار مشکل شده است و زوجین اختلاف‌نظرهای بسیاری دارند و حتی نمی‌دانند که آیا می‌توانند زندگی با هم را ادامه بدهند یا نه. در این حالت، ممکن است یکی از آنها یا جفتشان به‌خاطر مسائلی مثل خیانت، رابطه سمی یا آسیب عاطفی از هم دور شوند. این دورشدن ممکن است وقفه‌ای موقت در رابطه باشد، اما اگر ادامه‌دار شود، به جدایی کامل منتهی خواهد شد.

اگر هنگام وقفه در رابطه، طرفین کارهای لازم برای اصلاح و بازگشتن به رابطه سالم را انجام ندهند، جدایی دائمی می‌شود.

وقفه در رابطه چه زمانی خوب است؟

در قسمت قبلی پاسخی کلی به این سؤال دادیم، اما احتمالا هنوز نمی‌دانید باید از همسرتان فاصله بگیرید یا نه. پس بیایید کمی بیشتر در این باره صحبت کنیم. تمام رابطه‌‌های بلندمدت پرفرازونشیب‌اند. رابطه‌های رؤیایی و بدون مشکل فقط در قصه‌های پریان وجود دارند و رابطه‌های واقعی هیچ‌وقت این‌قدر ساده نیستند. در دنیای واقعی، سیندرلای روستایی که تمام عمرش را خدمتکار بوده است، نمی‌تواند برای پسر دنیادیده پادشاه همسر خوبی باشد. پس اگر در رابطه‌ عاطفی هستید، باید از رؤیاهای شیرین بیدار شوید و بررسی کنید که آیا می‌توانید با وجود فرازونشیب‌های مسیر، در کنار هم زندگی کنید یا خیر. گاهی اوقات برای پیداکردن پاسخ این سؤال به جدایی موقت نیاز خواهید داشت.

جدایی موقت برای بررسی تفاهم‌ها و تفاوت‌ها

شنیده‌اید که می‌گویند «ازدواج (یا رابطه عاطفی) مانند هندوانه دربسته است»؟ هیچ‌کس از روزهای اول تشخیص نمی‌دهد رابطه‌ای که به آن وارد شده است موفق و بلندمدت خواهد بود یا نه. به عبارت دیگر، هیچ‌کس به‌قصد جدایی وارد رابطه نمی‌شود. اگر هر دو نفر بتوانند برای دیگری فضایی با امنیت نسبی فراهم کنند، احتمال موفقیت رابطه وجود دارد.

گاهی اوقات هشدارهایی درباره این امنیت نسبی وجود دارد. ممکن است الان با هم خوشحال باشید و از معاشرت با یکدیگر لذت ببرید، اما با گذر زمان بودنتان در کنار هم عادی می‌شود و تفاوت‌ها پررنگ‌تر از قبل به نظر می‌رسد. تفاوت‌های بزرگ در گذر زمان سلامت رابطه را به خطر می‌اندازند. چند نمونه از این اختلاف‌ها عبارت‌اند از:

• تفاوت سنی زیاد؛
• اختلاف درآمد زیاد؛
• اهداف متفاوت از رابطه؛
• تفاوت حدومرزها و خط قرمزها؛
• تفاوت زیاد فرهنگ و سبک زندگی.

در رابطه‌هایی که این اختلافات جدی وجود دارند، جدایی موقت به طرفین فرصت می‌دهد تا خود و طرف مقابلشان را بهتر بشناسند و تصمیم درست‌تری درباره ادامه رابطه بگیرند. حتی ممکن است کارهایی برای کاهش میزان اختلافات انجام بدهند، مثلا یکی از طرفین با ارتقای شغلی اختلاف درآمدش با شریک عاطفی خود را کم کند.

وقفه در روابط سمی

گاهی اوقات رابطه عاطفی بیشتر از آنکه برای دو طرف مزیت داشته باشد، به آنها ضرر می‌رساند. اگر در چنین رابطه‌ای هستید، ممکن است به‌خاطر وابستگی جدا نشوید و در چرخه آسیب همیشگی باقی بمانید. در این حالت، بهتر است قبل از اینکه ارتباطتان به نقطه‌ای برسد که راهی برای جبران نداشته باشید، به جدایی موقت فکر کنید.

اگر تصور می‌کنید مشکلات رابطه یا نیازهای برآورده‌نشده شما روی احساستان به همسرتان اثر گذاشته‌‌اند، بهتر است به جدایی موقت فکر کنید. در این حالت، می‌توانید ریشه مشکلات و روش‌ حل آنها را پیدا کنید. اگر مشکلات حل شدند، به رابطه‌ای برمی‌گردید که دیگر سمی نیست و نیازهایتان را برآورده می‌کند. اگر هم متوجه شدید امکان حل مشکلات وجود ندارد، وقفه در رابطه را به جدایی دائمی تبدیل می‌کنید و از آسیب‌های رابطه سمی رها می‌شوید.

رابطه بلاتکلیف برای زوج‌ها برزخ است. جدایی موقت می‌تواند تکلیف رابطه را مشخص کند و راه خروج از این برزخ باشد.

سایر موقعیت‌های نیازمند جدایی موقت

در این شرایط نیز وقفه در رابطه می‌تواند به شما کمک کند:

• احساس می‌کنید باید زمان بیشتری را به نیازهایتان اختصاص دهید و باید به خودتان رسیدگی کنید.
• با وجود فرزند، قصد طلاق دارید.
• قصد جدایی دارید، اما تصور می‌کنید همسرتان شایسته فرصتی دوباره است.

چه زمانی جدایی موقت خطرناک است؟

تصمیمی اشتباه درباره وقفه در رابطه می‌تواند منجر به جدایی همیشگی شود. جدایی موقت گاهی مزیت‌هایی دارد و می‌تواند رابطه را به تکامل برساند، اما این بدان معنا نیست که می‌توان خطرهایش را نادیده گرفت. در زمان جدایی موقت، شما هیچ قراردادی با همسرتان نمی‌بندید و هیچ ضمانتی برای تعهد نمی‌دهید. بنابراین اگر شرایط رابطه خوب نباشد، احتمالا جدایی موقت مقدمه‌ای بر جدایی دائم خواهد بود.

در ادامه، موقعیت‌هایی را مطرح می‌کنیم که اگر رابطه عاطفی شما مشابه آنهاست، بهتر است به وقفه فکر نکنید و روش‌ دیگری برای حل مشکلات پیدا کنید.

۱‌. وقتی اعتماد بین طرفین خدشه‌دار شده است

اعتماد کردن یکی از مهم‌ترین ستون‌های هر رابطه‌ای است که اگر فرو بریزد، احتمال بقای آن رابطه به کمترین حد ممکن می‌رسد. اعتماد خدشه‌دارشده قابل‌ترمیم است، اما هم به زمان زیادی نیاز دارد و هم با کوچک‌ترین ضربه‌ای دوباره می‌شکند. اگر همسرتان اعتماد شما را از بین برده، بهتر است دلیل کارش را بررسی کنید. اگر تصور می‌کنید برای اعتماد دوباره نیاز دارید مدتی فاصله بگیرید، باید خطر آن را هم در نظر داشته باشید. ممکن است این فاصله آن‌قدر زیاد شود که به جدایی همیشگی برسد.

۲. وقتی نیازهایتان برآورده نمی‌شود

اشتیاق و احساس به یکدیگر هم به‌اندازه اعتماد اهمیت دارند. وقتی طرفین یکدیگر را دوست دارند و به هم مشتاق‌اند، رابطه زنده می‌ماند. اما وقتی چنین اشتیاقی وجود ندارد، نیازهای زوج‌ها برآورده نمی‌شود و به همین دلیل ممکن است عوامل خارجی آنها را از رابطه دلسرد کنند. اگر از رابطه دلسرد شده‌اید و تصور می‌کنید شریکتان نمی‌تواند آن‌طور که باید نیازهایتان را برآورده کند، جدایی موقت چاره‌ساز نیست، زیرا ممکن است در طول جدایی، تحت‌تأثیر شخص دیگری قرار بگیرید.

۳. وقتی می‌خواهید برای همیشه جدا شوید

در ذهن ما ایرانی‌ها، جدایی عملی ناپسند است. تفکر سنتی به ما یاد داده است که خودت را قربانی کن، اما طلاق نگیر! این یک اشتباه بزرگ است. گاهی اوقات خواسته واقعی شما جدایی است، اما به‌خاطر باورهای غلط یا دلسوزی نابجا برای طرف مقابل، رابطه را تمام نمی‌کنید. در این صورت، ممکن است برای اینکه یک گام به هدف نهایی نزدیک‌تر شوید، به جدایی موقت فکر کنید.

احتمالا پیش از جدایی موقت، به شریکتان می‌گویید: «مدتی از هم دور شویم تا خودمان را پیدا کنیم و دوباره پیش هم برمی‌گردیم». این در حالی است که خودتان می‌دانید برگشتی وجود ندارد. در نهایت وقتی خواسته واقعی‌تان را بیان می‌کنید، شخصیتی می‌شوید که وفادار نبوده است و به‌رغم قول برگشت بعد از جدایی موقت، همسرش را ترک کرده است.

اگر تصمیم گرفته‌اید برای همیشه از شریک عاطفی خود جدا شوید، جدایی موقت فقط گذاشتن استخوان لای زخم است.

۴. سایر موقعیت‌هایی که جدایی موقت چاره‌ساز نیست

اگر رابطه شما در شرایطی قرار دارد که در ادامه توضیح می‌دهیم، وقفه در رابطه نمی‌تواند مشکلات‌تان را از بین ببرد.

• قصد دارید برای تنبیه همسرتان از او فاصله بگیرید.
• می‌خواهید شرایط رابطه عاطفی با افراد دیگر را بسنجید.
• می‌خواهید از شرایط و مشکلات کنونی رابطه، حتی مدتی کوتاه، فرار کنید.

۹ اصل جدایی موقت

وقفه در رابطه بدین معنی نیست که ناگهان تصمیم بگیرید به‌مدتی نامعلوم از یکدیگر دور شوید و دوباره پیش هم برگردید. شما و همسرتان باید چارچوب و اصولی را تعیین کنید و به آنها متعهد باشید، مثلا:

1. جدایی موقت چقدر طول می‌کشد؟
2. آیا در طول این دوره، طرفین اجازه ملاقات با افراد تازه را دارند؟
3. زوج‌ها در طول جدایی چه انتظاراتی از یکدیگر دارند؟ (حدومرزها و بایدها و نبایدهایی که باید رعایت شوند.)
4. دلیل جدایی موقت چیست؟
5. در رابطه چه مشکلاتی وجود دارد که در این دوره باید برطرف شوند؟
6. قبل از جدایی، تکلیف مسائل و مشکلات نامعلوم را روشن کنید. با دلخوری، کینه و زخم‌های التیام‌نیافته وارد دوره جدایی موقت نشوید.
7. آیا قرار است دیگران (فرزندان یا خانواده‌ها) از این جدایی موقت اطلاع داشته باشند؟
8. آیا در طول این مدت با هم ملاقات خواهید کرد؟ (مثلا در جلسات زوج‌ درمانی یا ملاقات‌های دوستانه)
9. در طول جدایی موقت نباید از زیر بار مسئولیت‌هایی که بر عهده دارید، شانه خالی کنید.

به‌طور کلی شما و همسرتان باید هدفمند از یکدیگر فاصله بگیرید و هر دو برای مدتی که جدا از هم هستید، برنامه‌ها و مرزهای مشخصی داشته باشید.

وقفه در رابطه نباید به‌معنی جدایی کامل باشد

جدایی موقت در رابطه می‌تواند کمک‌کننده باشد و سلامت را به رابطه شما برگرداند، اما ریسک بزرگی است. ممکن است تصور کنید فاصله‌گرفتن از همسرتان نشانه بی‌میلی و بی‌محبتی به اوست و از این بابت عذاب وجدان داشته باشید، اما واقعیت این است که فاصله‌گرفتن و رعایت حدومرزها، نقش مهمی در پویایی روابط ایفا می‌کند. اگر برای جدایی موقت زمان و هدف و حدومرز مشخصی در نظر بگیرید، می‌توانید از بیرون به شرایط نگاه کنید، خودتان را پیدا کنید و بفهمید که از رابطه چه می‌خواهید. بنابراین یا عاشق‌تر و پویاتر از قبل به رابطه برمی‌گردید و می‌توانید به زندگی ادامه دهید یا با تصمیمی منطقی،‌ راهتان را از شریک عاطفی خود جدا می‌کنید و دنبال چیزی می‌روید که واقعا می‌خواهید.

اگر می‌خواهید دلیل بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه متوجه شوید، حتما این کتاب را بخوانید.