عوامل سردی در روابط واشنگتن و ریاض/ چرا سعودی‌ها به دولت بایدن «نه» گفتند؟

به گزارش هوشمند نیوز، محمد مسجدجامعی در خصوص سردی روابط بین آمریکا و عربستان نوشت: آمدن بایدن و سخنانی که قبل و به هنگام مبارزات انتخاباتی خصوصاً در مورد قتل قاشقچی گفته بود، موجبات نگرانی بود. امّا در اینجا امکان مانور وجود داشت. شرائط عمومی جهان، پیدایش و کشتار کرونا و رشد غیرقابل انتظار چین و نارضایتی‌های روسیه از سیاست‌های‌ ناتو که آن را صریحاً بیان می‌کرد، وضعیت جدیدی پدیدآورده بود که عملاً از اهمیت امریکا می‌کاست و این به نوبه خود به رشد ناسیونالیسم سعودی و امکان انتخاب شرکا و متحدان جدید، کمک می‌کردند. این به نوبه خود به سردی رابطه دو جانبه انجامید که آشکارا قابل ملاحظه بود.

وی افزود: در این میان جنگ اوکراین اتفاق افتاد که کمتر کسی انتظارش را داشت. این جنگ به کلی متفاوت بود از جنگ‌های رخ داده پس از جنگ دوم جهانی. یک طرف مجموعه غرب و متحدان نزدیکش همچون ژاپن و کره جنوبی بودند و طرف دیگر روسیه. ولی در نهایت این جنگی بین چین و آنگلوساکسون‌ها بود. جنگی «تمدنی» و جنگی بر سر «آینده» و اینکه آینده از آن امریکا و غرب باشد و یا از آن چین. چین خود را از صحنه جنگ دور نگاه داشت، امّا امریکایی‌ها به درستی احساس می‌کردند که رقیب آینده آنان چین است و نه روسیه. از نظر آنها شکست روسیه زمینه مناسبی برای شکست چین فراهم می‌آورد، چنانکه عکس آن هم صحیح بود.

وی ادامه داد: جنگ اوکراین کم و بیش شرائطی را به وجود آورد که تحریم نفتی ۱۹۷۳. صدور گاز روسیه کاهش یافت و بالاخره قطع شد. در کنار آن بحران گندم و دانه‌های روغنی که روسیه و اوکراین از تولیدکنندگان بزرگ آن بودند، بوجود آمد. بیشترین فشار بر روی اروپا بود و در این آشفته بازار به ناگهان تولیدکنندگان نفت و خصوصا عربستان و شیخ‌نشین‌ها موقعیت یافتند. در طیّ دهه‌های اخیر هیچ‌گاه اینان تا بدین حد مطلوب نشده بودند. نمونه خوب آن داستان درگذشت خلیفه بن زاید، امیر امارات است. او فردی منزوی بود و کمتر کسی حتی در بین اعراب او را می‌شناخت، امّا برای تسلیت به اماراتیان به ناگهان رهبران اروپایی و حتی معاون رئیس جمهور آمریکا و شخص اردوغان به سرعت رهسپار این کشور شدند و گویی در این مورد مسابقه گذاشته بودند.

وی خاطرنشان کرد: در اثنای کنفرانس رهبران کشورهای بزرگ صنعتی، ماکرون به امیر امارات تلفن می‌کند و درباره امکان افزایش صادرات نفت سوال می‌کند و همانجا به بایدن گزارش می‌دهد که هم اکنون امیر در پشت خط است و چنین و چنان می‌گوید.همین امیر مدتی قبل به روسیه رفت و پوتین با صمیمانه‌ترین صورت از او استقبال و حتی او را بدرقه کرد.او حتی در رویا هم نمی‌دید که چنین منزلتی یابد که به هنگام ترک روسیه به دلیل سردی هوا پوتین پالتوی شخصی خود را به او بدهد.

مسجدجامعی افزود: این موقعیت را بحران اوکراین ایجاد کرد، چه برای امارات و چه به گونه‌ای فراتر برای عربستان. و در این هنگامه عربستان احساس می‌کند که می‌تواند «نه» بگوید. چنانکه اخیراً در مورد کاهش تولید نفت اتفاق افتاد و امریکا زبان تهدید به کار گرفت که دیگر به او سلاح نخواهد فروخت و علیرغم این همه عربستان مقاومت کرد، اگرچه از زبان سفیرشان در واشنگتن و ترکی بن فیصل به نوعی استمالت کرد و عملا آمریکا هم پذیرفت.

>>> مشروح این مقاله را در لینک زیر بخوانید:

عربستان و ناسیونالیسم سعودی؛ دین، سیاست و ملیت

311311