دارو‌هایی که می‌توانند برای سالمندان خطرناک باشند

برترین‌ها: دارو‌های تجویزی بر هر کسی تاثیر متفاوتی دارند. واکنشی که یک دارو در بدن یک فرد جوان ایجاد می‌شود می‌تواند برای یک فرد بالای ۵۰ سال، متفاوت و حتی خطرناک باشد. اما پزشکان معمولا، علائم را درمان می‌کنند نه بیمار را.

لیستی از دارو‌ها به نام Beer criteria وجود دارند که نسبت به خیلی از دارو‌هایی که معمولا برای افراد سنین بالاتر تجویز می‌شوند هشدار می‌دهد. دارو‌هایی که در ادامه از آن‌ها نام می‌بریم می‌توانند برای افراد سالمند بی‌نهایت خطرناک باشند.

زوپیکلون (Lunesta)

خیلی از دارو‌ها هستند که بیخوابی را درمان کرده و به افراد کمک می‌کنند بهتر و بیشتر بخوابند. اما شواهد کمی وجود دارد که نشان بدهد افراد سنین بالا از دارو‌هایی مانند زوپیکلون سود می‌برند. این دسته از دارو‌ها خاصیت اعتیاد آور بر بدن دارند و می‌توانند سبب سرگیجه و اختلال حواس شوند. دارو‌هایی مانند زوپیکلون اگر همراه با سایر دارو‌های تجویزی مصرف شوند می‌توانند خطرناک‌تر هم باشند.

نکسیوم (Nexium)

خیلی از افراد با سوزش معده و ریفلاکس اسید معده به مری دست و پنجه نرم می‌کنند و آمار مبتلایان به این بیماری با توجه به رژیم‌های غذایی نادرست و ناسالمی که رواج دارند رو به افزایش نیز هست.

نکسویم و سایر دارو‌های مهار کننده‌ی پروتون پمپ می‌توانند سبب کمبود مواد مغذی، اسهال شدید و آسیب کلیوی شوند. با پیر شدن ارگان‌های بدن، از کارآمدی آن‌ها کاسته خواهد شد؛ بنابراین هر دارویی که می‌تواند به کلیه‌ها آسیب بزند، باید با احتیاط مصرف شود، حتی اگر بدون نیاز به نسخه‌ی پزشک فروخته شود.

سلبرکس (Celebrex)

اطلاعات ضد و نقیضی درباره سلبرکس (برای درمان ورم مفاصل) وجود دارد. این دارو سالیانه برای ۱۱ میلیون نفر تجویز می‌شود. سلبرکس دارویی است که پزشکان آن را برای آرتروز و درد‌های حاد تجویز می‌کنند و از عوارض جانبی جدی آن می‌توان به خطر بسیار زیاد حمله قلبی اشاره کرد.

حتی انجمن قلب آمریکا هشدار داده افراد با مصرف داروی سلبرکس، در معرض حمله قلبی خواهند بود. بیشتر بیماران مبتلا به آرتروز، در سنین بالا هستند که همین نیز عاملی برای مستعد بودن جهت حمله قلبی است.

لیبریوم (Librium)

یکی از عوارض جانبی داروی لیبریوم مانند سایر دارو‌های ضد اضطراب مثل والیوم و کلونوپین، شامل لرزش و عدم تعادل می‌شود.

افراد بالای ۵۰ سال، بیشتر از بقیه در معرض شکستگی‌های استخوان در اثر افتادن و زمین خوردن هستند که اغلب به دلیل احساس سرگیجه و لرزش روی می‌دهد.

برای افراد سالمند، یک شکستگی استخوان می‌تواند شروع مشکلات و درد سر‌های جدی‌تر مانند نیاز به بستری شدن در بیمارستان، آسیب و یا حتی ناتوانی جسمی باشد.

انالاپریل (Vasotec)

انالاپریل که برای فشار خون بالا تجویز می‌شود، در صورتی که فشار خون‌تان خیلی بالا برود می‌تواند زندگی‌تان را نجات بدهد. اما این دارو می‌تواند برای افراد بالای ۵۰ سال خطرناک باشد.

عوارض جانبی داروی انالاپریل شامل فشار خون پایین، نقص عملکرد کبد و تورم لب‌ها، صورت و زبان می‌شود. افراد سالمند به دلیل بالا بودن سن، در معرض مشکلات کبد هستند، بنابراین پزشکان باید داروی دیگری برای این افراد تجویز کنند.

لیپیتور (Lipitor)

یکی از دارو‌هایی که معمولا برای سلامت قلب تجویز می‌شود لیپیتور است که برای کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب کاربرد دارد. اما این دارو می‌تواند مشکلات عصبی، عضلانی و تعادلی ایجاد کند که تا مدت‌های طولانی باقی بمانند. لیپیتور به مرور زمان می‌تواند سبب مشکلاتی در حافظه شده و همین، مصرف لیپیتور را برای افراد سالمند خطرناک می‌کند.

آواندیا/ آکتوس (Avandia/Actos)

افراد مبتلا به دیابت نیاز حیاتی دارند که قند خون‌شان کنترل و مدیریت شود. آن‌ها تقریبا همیشه به دارو نیاز دارند، اما برخی از این دارو‌ها می‌توانند در واقع بیشتر مضر باشند تا مفید. آواندیا و آکتوس، ریسک نارسایی قلبی و سرطان مثانه را در افراد مبتلا به دیابت افزایش می‌دهند.

با افزایش سن، سلامت قلب و احتمال سرطان، نگران کننده‌تر می‌شود. ضمنا افرادی که دیابت دارند، بواسطه‌ی این بیماری خود به خود در معرض هر دو بیماری، یعنی بیماری قلبی و سرطان مثانه، هستند.

Ambien

با بالا رفتن سن، خوابیدن مطمئنا راحت‌تر و بی‌دردسرتر نمی‌شود. اما افراد سنین بالاتر در استفاده از دارو‌های آرامبخش باید بیشتر احتیاط کنند. این دارو‌ها می‌توانند سبب صدمات ذهنی، از دست دادن تعادل، راه رفتن در خواب، اپیزود‌هایی از سایکوز (روانپریشی) و از دست دادن حافظه شوند. دارو‌های آرامبخش می‌توانند به سلامت افراد بالای ۵۰ سال آسیب بزنند.

میراپکس (Mirapex)

میلیون‌ها نفر با بیماری پارکینسون زندگی می‌کنند و میراپکس (پرامیپکسول) یکی از داور‌هایی است که معمولا برای درمان رعشه تجویز شده و به بیماران کمک می‌کند راحت‌تر حرکت کنند. متاسفانه این دارو می‌تواند سبب توهم، افت ناگهانی فشار خون و خواب آلودگی ناگهانی شود. همین عوارض می‌توانند خطر بر زمین افتادن و اختلال حواس را ایجاد نمایند.

دارو‌های ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)

افراد معمولا از دارو‌های ضد التهاب غیراستروئیدی به طور نادرست و بیش از اندازه استفاده می‌کنند. این دسته از دارو‌ها که به دلیل عدم نیاز به نسخه‌ی پزشک به راحتی به فروش می‌رسند و در تمام داروخانه‌ها موجودند، شامل ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین می‌شوند.

شاید گهگاه استفاده کردن از دارو‌های ضد التهاب غیراستروئیدی (بدون تداخل با دارو‌های دیگر) ضرری نداشته باشد، اما نباید با کورتیکواستروئیدها، دارو‌های ضد انعقاد خون و یا دارو‌های آنتی پلاکت مصرف شوند.

مسئله این است که بیشتر افراد سالمند، دارو‌هایی مصرف می‌کنند. استفاده‌ی نادرست از دارو‌های ضد التهاب غیراستروئیدی می‌توانند سبب خونریزی گوارشی، زخم معده و سوراخ شدن معده شوند.

کلونوپین (Klonopin)

کلونوپین که به نام کلونازپام نیز شناخته می‌شود به تنظیم سیگنال‌های عصبی در مغز کمک می‌کند. این دارو معمولا برای کمک به افرادی که دچار حملات پانیک یا تشنج هستند کاربرد دارد.

این دارو می‌تواند سبب سرگیجه شود. هنوز معلوم نیست که آیا کلونوپین اصلا برای افراد سالمند تاثیری دارد یا نه. اما چیزی که مشخص است، تاثیرات آرامبخشی این داروست که می‌تواند برای افراد بالای ۵۰ سال خطرناک باشد.

انسولین (استفاده با مقیاس متغیر)

دیابت می‌تواند منجر به عوارضی مانند نابینایی، نارسایی ارگانی، قطع عضو و حتی مرگ شود. مدیریت دیابت با انسولین، اغلب ضروری و نجات دهنده از مرگ است.

متاسفانه، برخی از پزشکان انسولین با مقایس متغیر در دوز برای بیمار تجویز می‌کنند. یعنی شما بر اساس دوز‌هایی از پیش تعیین شده برای طیف‌های قند خون، به خودتان انسولین می‌دهید که می‌تواند سبب بالا و پایین شدن دوز انسولین در بدن شود. در افراد مبتلا به دیابت که در سنین بالاتر هستند، به هیچ عنوان نباید از انسولین با مقیاس متغیر استفاده شود.

هورمون‌های رشد

بعضی از افراد به امید اینکه احساس جوانی و شادابی کنند سراغ هورمون‌های رشد می‌روند. اما این کار می‌تواند عوارض جانبی خطرناکی برای افراد در سنین بالا داشته باشد.

واکنش‌های منفی شامل اِدم (ورم)، درد مفاصل، سندرم تونل کارپال، ژینکوماستی و اختلال در قند خون ناشتا می‌شود. هورمون رشد فقط در صورتی برای افراد سالمند تجویز می‌شود که غده هیپوفیزشان برداشته شده است.

فلکسریل (Flexeril)

خیلی از افراد سالمند به دلیل درد‌های عضلانی ناشی از افزایش سن، از دارو‌های شُل کننده‌ی عضلات استفاده می‌کنند. اما با بالا رفتن سن، تاثیرات این دارو تغییر می‌کند.

افراد سالمند به دلیل عوارض جانبی آنتی کولینرژیک، نمی‌توانند شل کننده‌های عضلات را به خوبی تحمل کنند. فلکسریل به دلیل تضعیف عضلات می‌تواند خطر شکستگی استخوان را افزایش بدهد. از دیگر عوارض جانبی این دارو، آرامبخشی است که می‌تواند سبب سرگیجه و افتادن شود.

بنادریل (Benadryl)

بنادریل که یک داروی موجود در پیشخوان داروخانه‌هاست، یکی از اولین آنتی هیستامین‌هایی است که ساخته شد. در بیشتر موارد بنادریل خطری ندارد. اما عوارض جانبی آن، اختلال حواس، سرگیجه، خشکی دهان و یبوست است که می‌تواند با افزایش سن، شدت بگیرد، مخصوصا اگر به عنوان یک آرامبخش مصرف شود.

مقاومت نسبت به بنادریل خیلی زود اتفاق می‌افتد که می‌تواند باعث شود فرد، دوز مصرفی خود را بیشتر و بیشتر کند (اما همچنان در موارد واکنش‌های شدید آلرژیک، بنادریل تجویز می‌شود).

منبع: cheatsheet