چرا تعزیه را به حال خودش رها کردیم؟

نخستین شب سوگواره آیینی «زخم عتیق» با حضور سید محمد نادری رئیس بنیاد فرهنگی روایت فتح، حسین مسافر آستانه دبیر و مدیرکل اسبق مرکز هنرهای نمایشی، محمد دشت گلی، محمد حبیبی مدیر انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس، وحید فخر موسوی دبیر جشنواره بین المللی تئاتر مقاومت، حمید نیلی مدیر تماشاخانه ایرانشهر و برخی از مدیران و پیشکسوتان بنیاد فرهنگی روایت فتح در محوطه باز این بنیاد برگزار شد.

در این مراسم حسین مسافر آستانه با اشاره به ظرفیت‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد تعزیه و پیوند عموم جامعه با فرهنگ عاشورایی گفت: «تعزیه از جمله هنرهای خاص ایرانی است که نظیرش در هیچ کجای دنیا وجود نداشته هرچند خیلی از کشورها به تقلید از ایران گروه‌های تعزیه تشکیل دادند، ولی متأسفانه در کشور ما همچنان به‌عنوان هنر خودجوش باقی‌مانده است. از تعزیه می‌توان به‌عنوان عامل اصلی پیوند مفاهیم عاشورایی با جامعه نام برد یعنی قشرهای ما از هر نوع تفکری در تعزیه یک وجه مشترک دارند و آن پیوندشان بافرهنگ عاشورای است که آن را تأثیرگذار و ماندگار کرده است. تأثیرگذاری تعزیه از انواع گونه‌های نمایشی دیگر به‌مراتب بیشتر است ولی ما تعزیه را در مناسبت‌های محدود و به حال خودش رها کردیم و متأسفانه این هنر پویا را به دست فراموشی سپرده‌ایم درحالی‌که می‌توان در طول سال با محتواهای منحصربه‌فردی چون فکاهی و اجتماعی که از قدیم در تعزیه بوده و از آموزه‌های اجتماعی با تأثیرگذاری بسیار بالا حتی در قشر کود و نوجوان وجود دارد استفاده کنیم و به نظرم بسیار حیف است چنین ظرفیت عظیمی را تنها به‌عنوان هنر مناسبتی بهره‌برداری کنیم.»

مدیرعامل اسبق انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس هم‌چنین با اشاره به فرایند برپایی ده دوره تعزیه در این انجمن در سال‌ها گذشته نیز اظهار کرد: «از منظر اعتقادی بنده معتقدم که هر شخصی که در هر برنامه مرتبط با عاشورا و اباعبدالله در هر مقامی شرکت کند بدون تردید سهم و نصیبی برایش مشخص‌شده است، یعنی نمی‌شود برای فرهنگ عاشورایی قدم برداشت بدون اینکه از قبل این سهم برایش در نظر نگرفته شده باشد اما از منظر کارشناسی وقتی ویژگی‌های مختلف یک هنر و تأثیرگذاری آن را بفهمیم و درک کنیم می‌بایست راه‌های بهره‌برداری آن را هم بدانیم، بنده در دوران مدیریت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس طرح اجرای تعزیه را به رئیس وقت بنیاد فرهنگی روایت فتح ارائه کردم که ایشان نیز با حمایت و پشتیبانی بسیار خوبی انگیزه ما را برای اجرای آن دوچندان کردند درواقع عامل اصلی برپایی یک دهه تعزیه در انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس سردار اثباتی بودند که خودشان به‌عنوان یک پژوهشگر تعزیه باعث انگیزه و پشتیبان ما در برپایی تعزیه در روایت فتح شدند اکنون نیز بسیار خرسندم که جناب آقای دکتر نادری رئیس محترم بنیاد فرهنگی روایت فتح و دوستانشان در انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس با شناخت خوبی که از تعزیه و ظرفیت این هنر گران‌بها دارند باعث استمرار آن شدند و شک نداشته باشید اسم این عزیزان در لیست اباعبدالله قرارگرفته است که امروز شاهد برپایی این مراسم تعزیه هستیم.»

این کارگردان و کارشناس هنرهای نمایشی همچنین در خصوص قابلیت‌های تعزیه برای اجرا در تمام سال نیز اظهار داشت: «تعزیه به‌عنوان یک هنرنمایشی صرف‌نظر از محتوای غنی، ارزشمند و تأثیرگذار در حوزه فرهنگ عاشورایی می‌تواند به‌عنوان یک هنرنمایشی خاص و منحصربه‌فرد ایرانی در تمام طول سال در همه‌ی موضوعات کار کند و امیدوارم نگاه مناسبتی از روی آن برداشته شود، باور داشته باشید که ما هر آموزه‌ای که در جامعه نیاز داشته باشیم می‌توانیم از طریق تعزیه بیان کنیم زیرا این هنر به گواه بسیاری از محققان، پژوهشگران و تئوریسین‌های معتبر داخلی و خارجی ویژگی‌هایی دارد که هیچ‌گونه نمایشی در دنیا از آن برخوردار نیست.»

نخستین شب سوگواره آیینی زخم عتیق که به نام شهید فلاحت پور از شهدای روایت فتح و مرحوم مریم کاظم‌زاده عکاس انقلاب و دفاع مقدس نام‌گذاری شده بود توسط مجید خسروان با اجرای مجلس حضرت مسلم برپا شد. این مراسم به همت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس بنیاد فرهنگی روایت فتح به مدت هفت شب ساعت ۲۰:۳۰ در محوطه باز ساختمان مرکزی بنیاد فرهنگی روایت فتح واقع در میدان فردوسی، ابتدای خیابان شهید سپهبد قرنی نبش کوچه شهید فلاحت پور برگزار و ورود برای عموم آزاد است.

۵۷۲۴۴