پاسخی به دبیر ستاد امر به معروف اصفهان/ در نامه علی(ع)، چیزی از مسئولیت حجاب زنان بر گردن مالک اشتر دیدید؟

در پی اظهارات حجت الاسلام عبدالهی‌نژاد، دبیر ستاد احیا امر به معروف و نهی از منکر اصفهان، محمد مهاجری، فعال سیاسی، یاداشتی با عنوان ما اصولگراها و سخنی با رئیس ستاد امر به معروف اصفهان منتشر کرد که بازتاب های بسیاری داشت.

علی زمانیان، پژوهشگر فرهنگ و مسائل اجتماعی و عضو گروه نخبگان خبرآنلاین، پاسخی به یادداشت محمد مهاجری نوشته که در زیر می خوانید:

درود بر جناب آقای مهاجری

فرسته‌ی اخیر کانال‌تان را که پاسخ جناب آقای عبدالهی‌نژاد (دبیر ستاد احیا امر به معروف و نهی از منکر اصفهان)، به یکی از نوشته‌های شماست، مطالعه کردم.  قصد ندارم به نقد هر آنچه در این نوشته آمده است، بپردازنم، اما بیان دو نکته را ضروری دیدم.

آقای عبدالهی‌نژاد به درستی این جمله را آورده است که: “همه ما نسبت به اجتماع خود مسئولیم”. اما احیانا فکر کرده‌اند معنای مسئولیت در قبال اجتماع کاملا روشن است. در حالی که محل نزاع، معنای “مسئولیت” است.

مسئله‌ی اصلی و بنیادین از جایی آغاز می‌شود که بخواهیم مفهوم ‌”مسئولیت در قبال اجتماع” را معنا کنیم.

پرسش این است که هریک از ما در مقام انسان‌های بی‌قدرت (شهروندان) و هریک از آنان که بر کرسی قدرت تکیه زده‌اند، چه مسئولیتی در قبال دیگران داریم؟

به نظر می رسد دو پاسخ کلی نظرا و عملاً به این پرسش داده شده است:

۱. ما در قبال اجتماع مسئولیم، به این معنا که در برابر رنج ها و مشقات، دردها و در قبال فقر استخوان‌سوز، گرفتاریها، گرسنگی‌ها و مصائب دیگران مسئولیت اخلاقی و دینی داریم.

اینجا مسئولیت به آن معناست که باید در جهت کاهش آلام و دردهای و رنج‌های اجتماعی و مصائب مردم بکوشیم.

۲. ما در قبال اجتماع مسئولیم به این معنا که در برابر گناهان دیگران مسئولیم، ما مسئول به بهشت بردن دیگران هستیم .در برابر رستگاری دیگران مسئولیت داریم. به نحوی که نباید بگذاریم گناهی از کسی سر بزند. و مبادا کسی از کاروان بهشتیان خارج شود.

کسانی که به معنای دوم از مسئولیت باور دارند، نیز خودشان به دو گروه تقسیم می‌شوند:

الف) گروه اول، کسانی که حد و مرز مسئولیت‌شان را به ارشاد و هدایت و دعوت کلی جامعه محدود می‌کنند.

ب) و گروه دوم کسانی هستند که پا را از دعوت و هدایت بیرون می‌گذارند و بر این باورند که حتی می‌توان به زور چماق و اسید هم شده، در برابر گناه دیگران بایستند و باید مردم را رستگار کنند.

ظاهراً جناب آقای عبداللهی در اردوگاه دوم قرار دارند. یعنی مسئولیت را در رستگاری مردم می‌دانند و البته و انشاالله که در گروه اول از این رویکرد دوم قرار داشته باشند.

اما بگذارید با در میان آوردن نامه‌ی درخشان امام علی به فرمانروای مصر، مالک اشتر، توجه جناب آقای عبداللهی‌نژاد را به آن جلب کنم و بپرسم:

در کجای این نامه به مالک به عنوان فرمانروای مصر گفته شده است که تو مسئول دین و دیانت و حجاب و نماز و زکات روزه مردم هستی؟ کجا آمده است تو مسئول آخرت مردمی؟ کجای این نامه آمده است که تو مسئول حجاب زنان مصر هستی؟ و این تو هستی که نباید بگذاری مردم روزه شان را بخورند و باید زکات‌شان را بپردازند.

اتفاقاً امام علی در این نامه روشن و دربندهای متفاوت، تماماً به رفتار صلح‌جویانه، مهربانانه و خیرخواهانه با مردم سفارش کرده است.

در ابتدای نامه سه وظیفه‌ی کلی مالک را این گونه به او گوشزد می‌کند:

۱. پیکار با دشمنان مصر

۲. اصلاح کار مردمان

۳. آباد ساختن شهرها

در متن نامه به کرات نسبت به رفتار درست و اخلاقی با مردم سفارش می‌کند و در جایی به بخشش خطاها و لغزش‌هایشان، حتی آنان که به صورت عمدی انجام دادند، نیز فرمان می‌دهد.

جناب آقای عبداللهی‌نژاد

ما در قبال جامعه مسئولیم، اما بنا بر آنچه امام در نامه آورده است، مسئولیت ما در برابر ستم‌هایی است که به جامعه می‌رود. مسئولیت ما در برابر فقر و درد و رنج مردم است.

و شما که از بیت‌المال ارتزاق می‌کنید و از بودجه‌ای بهره می‌برید که همین مردم، صاحبش هستند، بیشتر مسئولید.

و در آخر از جناب عبداللهی این پرسش را دارم، شما که خود را در برابر اجتماع، مسئول می‌دانید، بفرمایید: در قبال اسیدپاشی‌های اصفهان، فقر جامعه، دردها و رنج‌های ناشی از بیکاری، کمبود دارو، اضطرابات اجتماعی و بسیاری از دردها و رنج‌های دیگر و برخوردهای ناشایست با بانوان، چه کرده‌اید؟ چه واکنشی نشان داده‌اید؟ برای کاهش آلام اجتماعی و آبادانی جامعه، چه اقداماتی انجام داده‌اید؟

در پایان،از شما که اولا روحانی هستید و ثانیا دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر، مصرا می‌خواهم، برای آن که دقیقا بدانید در قبال اجتماع چه مسئولیتی دارید، به نامه‌ی امام علی به مالک اشتر مراجعه کنید. بارها آن را بخوانید و نسبت به آن تامل کنید. اگر در آن نامه، چیزی از مسئولیت حجاب زنان بر گردن مالک اشتر دیدید، ما را در فهم آن یاری نمایید.