حمله «فرهیختگان» به حسن فتحی: ضعف قصه را با دیالوگ‌های جنسی جبران می‌کنید!

تا به حال ۱۴ قسمت از سریال «جیران» حسن فتحی پخش شده است. یکی از ویژگی‌های مشترک آثار حسن فتحی، در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی، نمایش روابط عاشقانه در بستر تاریخی است. گاهی این نسبت البته کم و زیاد می‌شود و گاهی هم مانند «شهرزاد» این روابط عاشقانه است که بستری برای روایت تاریخ می‌شود. فتحی در جدیدترین ساخته‌اش، متفاوت‌تر از قبل عمل کرده و سراغ بخش‌هایی رفته که پیش از این سابقه‌اش را نداشته و انگار سعی دارد تصویر دیگری از خودش را به نمایش بگذارد. هرچند نگاهی به آرشیو نشان می‌دهد دوره تاریخی قاجار و به‌طور خاص زمانه و زندگی ناصرالدین شاه جذابیت بیشتری برای کارگردانان و نویسندگان دارد، اما نگاه‌ها و دلایل مراجعه و پرداختن به این دوره متفاوت است. این تفاوت درباره حسن فتحی و دلیل پرداختنش به این دوره انگار آشکارتر و بیش از بقیه هنرمندان است.

نمایش روابط عاطفی، روابط عاشقانه و حتی روابط اروتیک در دربار ناصرالدین‌شاه تبدیل به اصلی‌ترین دغدغه فتحی در «جیران» شده است. پس از تماشای این ۱۴ قسمت، به‌جز این دو دغدغه، مساله خاص دیگری را در نگاه اصلی کارگردان این مجموعه یا نمی‌بینیم یا به‌شدت کمرنگ هستند. در سال‌های اخیر شاهد دیالوگ‌ها و حتی صحنه‌های شبه‌اروتیک در سینما و برخی سریال‌های شبکه نمایش خانگی خودمان بودیم. برخی از آنها بدون‌دلیل و منطق روایی و صرفا برای دیده شدن بیشتر وجود داشتند و بعضی از آنها به سیر داستان کمک می‌کردند. با وجود اینکه در تاریخ خوانده‌ایم فساد اخلاقی در دربار یک امر عادی بوده و در دوره‌های مختلف هم تکرار شده بود، اما در سریال «جیران» خبری از منطق روایی نیست و صرفا شاهد تعداد معتنابهی روابط مساله‌دار و خارج از عرف هستیم. اگر به سکانس‌ها و پلان‌هایی که در فضای مجازی هم وایرال شده‌اند، نگاه کنیم متوجه می‌شویم که بیش از دیالوگ‌ها، که نقطه قوت آثار فتحی بودند، این صحنه‌های جنسی و عاطفی هستند که تبدیل به ویژگی و حتی دلیل تماشای بخش‌های دیگر شده‌اند. نکته‌ای که برای یک کارگردان جوان و جویای نام، شاید ایراد نباشد، اما قطعا نقطه‌ضعف حسن فتحی‌ این است که کارنامه‌اش را پر از آثار جذاب و پرمخاطب دیده‌ایم. اینکه جیران بتواند مخاطبانش را تا انتها حفظ کند، مساله مهمی است، اما سوال اساسی‌تر این است که این دوره با چنین ویژگی‌هایی و به‌طور اصولی و با روش‌های صحیح دراماتیک، قابلیت ادامه دادن تا ۵۵ قسمت را دارد یا خیر؟ به‌نظر می‌رسد در ادامه احتمالا یا باید شاهد فصل‌بندی جیران باشیم یا همان بلایی که سر «قبله عالم» و «مردم معمولی» آمد قرار است سر تازه‌ترین سریال فتحی بیاید.

۲۵۹۲۵۹