آمریکایی ها برای منطقه ما چه خوابی دیده اند؟

برای تبیین بیشتر موضوع می توان گفت همزمان با آمدن بایدن و تیم دمکرات ها به کاخ سفید همگان بر این باور بودند که تحولات احتمالی زیر در منطقه ما بروز و ظهور خواهد داشت:

– تهدیدات عربستان و رژیم صهیونیستی علیه کشورها و گروههای مختلف رو به کاهش می گذارد

– آرایش نظامی واشنگتن با چشم انداز جدید برنامه ریزی شده و شاهد برخی جابجایی ها و کاهش ها خواهیم بود

– روند های سیاسی در بحران های منطقه ای همچون سوریه، یمن و فلسطین و لبنان با رویکرد جدید مطرح خواهد شد

– فروش سلاح ، برگزاری مانورهای مشترک و ارتقا توان تجهیز و تسلیح کشورهای عربی تا حدودی کاهش خواهد یافت

– سلاح تحریم علیه ایران و برخی کشورهای دیگر ناکارآمد شده و از دستور کاخ سفید خارج خواهد شد و …………….

علت اساسی چنین انتظاری برنامه های انتخاباتی و شعارهای بایدن در مناسبت های مختلف قبل و بعد از روی کار آمدن بوده است که در برخی موضوعات مثل یمن ، عربستان، اسراییل و حتی ایران مواضعی صریح و در برخی مسائل دیگر مثل سوریه، لبنان، گروههای مقاومت و محورهای مهمی چون نفت و انرژی و تروریسم سخنانی ملایم و دیپلماتیک داشته است.

ولی آنچه در این بین خیلی مهم است اینکه همه کشورها در پس اعلام نظر بایدن سعی در بروز کردن حوزه سیاسیت خارجی خود بر اساس منافع ملی داشته و تلاش می کنند تا تغییرات و تحولات لازم را برای حصول نتیجه اعمال نمایند و لذا بنظر می رسد اقدامات و فعل و انفعالات زیر را در ماههای آینده در منطقه خود شاهد باشیم :

– ایران با اعلام چارچوب های سیاست خارجی خود در دوره بایدن در تلاش است تا از تحریم های حداکثری فاصله گرفته و از فرصت تغییر در کاخ سفید چشم انداز جدیدی در منتطقه را دنبال نماید.

– با روشن شدن تکلیف انتخابات در رژیم صهیونیستی رویکرد روابط دوجانبه واشنگتن – تل آویو بیشتر عیان می شود ولی در هر صورت فلسطینی ها می دانند که دوران ترامپ و نتانیاهو تمام شده است.

– عربستان اگر چه مغضوب فاز فعلی سیاست خارجی آمریکاست ولی برخی تحولات مثل پایان پرونده یمن یا آزادی های داخلی به مخالفین می تواند اوضاع دو طرف را کمی تلطیف نماید.

– ترکیه با توجه به موقعیت سازی فرصت طلبانه در سیاست خارجی بدنبال ارتقای ارتباطات با واشنگتن بوده و می کوشد از فرصت جدید برای کاهش فشارهای مداوم اروپا بهره گیری نماید.

– کشورهای حوزه خلیج فارس با توجه به روابط سینوسی خود در گذشته و وضعیت تحولات داخلی می کوشند تا برای حفظ موقعیت خود با دیپلماسی فعال خود را به سیاست های کاخ سفید برسانند

حال با این شرایط به نظر می رسد رفتار عقلایی می طلبد که کشورها از فرصت پیش روی بگونه ای بهره برداری کنند که ضمن حل مشکلات خود به امتیازاتی دست یابند تا خاطرات سخت دوران ترامپ از فضای منطقه رخت بر بسته و در ادامه اقداماتی انجام دهند که در سالهای بعد موجبات هدر رفت منابع از منطقه نشده و به اعتلای این جغرافیای پرتنش بیانجامد.   

حال باید نشست و دید کدام کشور یا واحد سیاسی ظرفیت لازم در بهره گیری بهینه از شرایط جدید و تغییر آن را دارد تا در سایه هنر خود بتواند منطقه را از تهدیدات برهاند، به نظرم تهران در خط مقدم است.