چرا مذاکرات وین متوقف شد؟

در شرایطی که انتظار می رفت بحران اوکراین و در نتیجه افزایش قیمت نفت به فرصتی برای پیشرفت در مذاکرات احیای برجام و رسیدن به توافق تبدیل شود اما ناگهان درخواست تضمین روسیه از آمریکا جهت معافیت تجارت خود با ایران از تحریم های مرتبط با بحران اوکراین، مشکل جدیدی در روند مذاکرات ایجاد کرد و باعث گردید علی رغم خوش بینی به این دور از مذاکرات مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که متن توافق توافق برای بازگشت آمریکا به توافق هسته ای آماده شده اما عوامل بیرونی باعث توقف مذاکرات شده است.

هر چند برخلاف معمول این بار سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در یک موضع گیری سنجیده اعلام کرد که هیچ عامل بیرونی اراده مشترک ما را برای پیشرفت و رسیدن به توافق جمعی متوقف نمی کند؛ لذا جا دارد در رابطه با نقش عوامل بیرونی تامل بیشتری صورت گیرد تا در اسرع وقت راهی برای برون رفت از این وضعیت پیدا شود.

پس از اعلام توقف مذاکرات برخی از کارشناسان داخل کشور بر روی نقش مخرب روسیه متمرکز شده اند و عده ای هم به نقش آمریکا و درخواست ها و همچنین اقدامات آن کشور از جمله در توقیف دو نفتکش ایرانی پرداخته اند و جالب آن است که تحرکات اخیر رژیم صهیونیستی نادیده گرفته شده است.

در ارتباط با نقش آمریکا اگرچه اقدام آن کشور در توقیف دو نفت کش ایرانی قابل قبول نیست و محکوم است اما باید به این واقعیت توجه داشت که این حرکت را نمی توان نشانه کارشکنی آن کشور بر سر راه احیای برجام ارزیابی کرد. به نظر می رسد که آمریکایی ها از آن بیم دارند که افزایش صادرات نقت ایران در اوضاع فعلی باعث شود آنان دیگر عجله ای برای رسیدن به توافق نداشته باشند و در نتیجه فرصت فعلی از دست برود. در واقع آمریکا از به تعویق افتادن مذاکرات نفع چندانی نمی برد.

در مورد روسیه می توان گفت که اقدام این کشور جهت اخذ تضمین مانعی جدی بر سر راه موفقیت مذاکرات وین بوجود آورده اما باید توجه کنیم که دولتمردان روسیه چنین تصمیمی را با هماهنگی رژیم صهیونیستی اتخاذ کرده اند. در واقع پس از سفر اخیر نخست وزیر رژیم صهیونیستی به روسیه بود که وزیر خارجه روسیه درخواست تضمین را مطرح ساخت.

رژیم صهیونیستی هدفش این است که ایران و دولت دموکرات آمریکا نتواند از فرصت بحران اوکراین و در حالی که مخالفان برجام در محافل قدرت آمریکا در حاشیه قرار گرفته اند؛ برای نهایی سازی توافق استفاده کنند. یعنی در واقع در پس پرده این رژیم صهیونیستی است که طراح اصلی و عامل خارجی کارشکنی در مذاکرات و تاخیر آن است.

اقدام روسیه در هماهنگی و همراهی با رژیم صهیونیستی علیه منافع ملی ایران قابل گذشت نیست و آثار و تبعات آن در افکار عمومی مانعی جدی بر سر راه گسترش روابط با روسیه در آینده خواهد بود مگر اینکه دولتمردان این کشور در این روزهای آتی به تجدید نظر جدی در راهبرد فعلی خود در استفاده  ابزاری از مذاکرات وین روی آورند.

انتظار این است که در صورت ادامه بحران اوکراین و اصرار روسیه بر ادامه مواضع خود تصمیم گیران کشور آن طور که سخنگوی وزارت خارجه هم اعلام کرده نشان دهند که عامل یا موانع خارجی در توافق نهایی اثر نخواهد گذاشت و مذاکرات مطابق با منافع ملی کشور رقم خواهد خورد.

*نماینده سابق مجلس شورای اسلامی

۳۱۱۳۱۱