رویترز نوشت: بانک مرکزی افغانستان با تشدید بحران، ریزش ارز را متوقف می کند

نوشته جیمز مکنزی و محمد یونس یاور

کابل (رویترز) – بانک مرکزی افغانستان روز سه‌شنبه، یک روز پس از از دست دادن 12 درصد ارزش خود در برابر دلار در بحبوحه تشدید بحران اقتصادی و افزایش تورم، اعلام کرد که برای تضمین ثبات افغانی تلاش می‌کند. .

عقب نشینی ناگهانی کمک های خارجی پس از پیروزی طالبان در ماه اوت، اقتصاد شکننده افغانستان را در آستانه فروپاشی قرار داده است، به طوری که قیمت مواد غذایی، سوخت و سایر کالاهای اساسی به سرعت در حال افزایش است.

بانک مرکزی با صدور بیانیه ای گفته است که برای جلوگیری از سقوط افغانستان، جلسات متعددی را با دلالان ارز، نمایندگان بانک های تجارتی و بخش تجارت برگزار کرده است.

در این بیانیه آمده است: «دافغانستان بانک بر اساس پالیسی های برنامه ریزی استراتژیک خود همواره تلاش کرده است تا از نوساناتی که می تواند برای قدرت خرید مردم مضر باشد، جلوگیری کند».

ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان در بیانیه ای گفت که نشست شورای وزیران همچنین به کمیسیون اقتصادی دولت دستور داده است تا “برای تضمین ثبات افغانی گام های فوری بردارد.”

این بحران در روزهای اخیر به شدت شتاب گرفته است. روز دوشنبه، افغانی که قبل از سقوط کابل در حدود 77 دالر و یک هفته پیش در 97 معامله می شد، از 112 به دالر در صبح در بازار پول سرای شازده کابل تا بعد از ظهر به 125 کاهش یافت.

در روز سه‌شنبه کمی بهبود یافته بود و به دنبال حرکت بانک مرکزی در حدود ۱۱۴-۱۱۵ اعلام شد.

یکی از دلالان سرای شهزاده با استفاده از نام دولت جدید طالبان گفت: «امارت اسلامی گفت که دلار را پایین می آورد و دلار را در بازار منتشر می کند و اکنون در حال تغییر است.

افزایش قیمت ها

با این حال، فشار بر افغان‌ها تأثیر شدیدی بر قیمت‌های مایحتاج روزانه در اقتصادی داشته است که در آن بیکاری گسترده است و حتی بسیاری از افراد شاغل در آن ماه‌ها حقوق دریافت نکرده‌اند.

در عرض یک هفته، عمده فروشان گفتند که قیمت یک گونی آرد 50 کیلویی (110 پوندی) بین 20 تا 40 درصد افزایش یافته و از 2300 افغانی در هفته گذشته به 2800 تا 3200 افغانی رسیده است و قیمت شکر نیز افزایش یافته است. یک سوم و برنج بیش از 15 درصد افزایش یافته است.

بررسی های برنامه جهانی غذا نشان داد که حدود 98 درصد از افغان ها به اندازه کافی غذا نمی خورند و از هر 10 خانواده هفت خانواده به قرض گرفتن غذا متوسل می شوند.

گرسنگی از دلارهایی که قبلاً به طور فیزیکی به افغانستان ارسال می شد و به دلیل ترس از تحریم های ایالات متحده از سیستم مالی جهانی قطع شده بود، سیستم بانکی تنها تا حدی کار می کند و حدود 9 میلیارد دلار از ذخایر بانک مرکزی در خارج از کشور مسدود شده است.

هفته گذشته، وزارت خزانه داری ایالات متحده رهنمودهایی را که اجازه می دهد حواله های شخصی به افغانستان و محافظت از فرستندگان و مؤسسات مالی در برابر تحریم های ایالات متحده را رسمی کند، به کسانی که خویشاوندان خود را در خارج از کشور دارند، امیدوار کرد.

اما تلاش‌ها برای آوردن پول نقد به دلیل بی‌میلی بین‌المللی برای تأمین بودجه به دولت طالبان، که هنوز رسماً توسط هیچ کشور دیگری به رسمیت شناخته نشده است، با مشکل مواجه شده است.

در درازمدت، بازرگانان گفتند که دورنماها به دلیل ضعف ساختاری در اقتصادی که صادرات اصلی آن – به غیر از مواد مخدر غیرقانونی – میوه خشک و فرش دستباف است و فقدان یک برنامه اقتصادی مشخص از سوی دولت جدید، با مشکل مواجه شده است.