درباره هنر اسلامی بیشتر بدانید

به گزارش ایسنا، الجزیره در گزارشی درباره هنر اسلامی نوشته است: «گسترش و نفوذ اسلام در کشورهای مختلف جهان سبب شد تا هنرهای جدیدی از جمله هنر سرامیک‌سازی، چراغ‌سازی و هنر نقاشی و خطاطی روی شیشه ظهور کنند.

«إن الله جمیل و یحب الجمال»، حدیثی از پیامبر اکرم (ص) است که بیانگر یکی از صفات خداوند متعال است. این حدیث در طول این ۱۴۰۰ سال الهام‌بخش بسیاری از هنرمندان جهان اسلام بوده است. این الهام آن‌طور که در تمدن‌های پیش از اسلام به شکل ساختن بت و مجسمه‌های سنگی بروز یافت نبود، بلکه بُعد جدیدی از هنر را به دنیا معرفی کرد.

فرهنگ اسلامی که همان زهد و پارسایی در این دنیا برای توشه آخرت انسان است، هنرمندان را به سمت و سوی هنرهایی فراتر از این زمین خاکی کشاند. هنرهایی مثل سرامیک سازی، معماری، خطاطی، نقاشی روی شیشه و بسیاری دیگر از هنرها، تحت تاثیر فرهنگ اسلامی رشد یافتند.

اسلام، ابتدا در شبه جزیره عربستان گسترش یافت و پس از تا آسیای مرکزی، قسمت‌هایی از آفریقا، اسپانیا و حومه فرانسه هم رسید و همه این‌ها تنها در قرن اول بعثت پیامبر اسلام(ص) به وقوع پیوست. این نفوذ و گسترش جهانی سبب شد تا چندین و چند قوم مختلف با فرهنگ و آداب و رسوم گوناگون در کنار هم گرد آیند و آنچه را که در جهان تحت عنوان هنرهای اسلامی خوانده می‌شود را پدید آورند.

با وجود فرهنگ‌ها و قومیت‌های گوناگون اسلامی، انتظار می‌رفت که هنرهایی بومی و غیرمرتبط با یکدیگر شکل بگیرد، حال آنکه چنین نشد و میراث هنری منسجم و منحصر به فرد در جهان اسلام شکل گرفت. این انسجام و بهم پیوستگی دلیلی هم دارد و آن دلیل چیزی نیست جز قرآن کریم.  

مسلمانان در ابتدا تلاش کردند تا با جمع‌آوری آیات قرآن از سینه حافظانش، نسخه‌های خطی از این کتاب آسمانی، پدید آورند. این امر شروع یکی از شناخته‌شده‌ترین هنرهای اسلامی یعنی خوشنویسی بود که پس از آن در انواع مختلفی مثل خط کوفی و ثلث گسترش یافت.

البته هنر اسلامی فقط محدود به خط نبود و معماری اسلامی نیز به تدریج در میان سرزمین‌های اسلامی جایش را باز کرد و یک میراث معماری متفاوت و برجسته بر جای گذاشت. معماری اسلامی شکلی متفاوت از امپراتوری‌های بزرگ تاریخ روم و یونان دارد. در طی قرن‌ها هنر معماری اسلامی، خلافت‌ها و فرهنگ‌های مختلف اسلامی را بهم پیوند داده است.

از طرفی ثروتمندان در کشورهای اسلامی علاقه خاصی به تزیین خانه‌های خود با انواع فرش‌ها، پرده‌های باشکوه و وسایل زینتی داشتند. از این رو بافندگی و صنایع دست‌بافت نیز در میان سرزمین‌های اسلامی جایگاه ویژه‌ای داشت. در این میان فرش‌های ایرانی از بهترین فرش‌های جهان بودند و در دوران صفوی تجارتی سودآور را شکل داده و جایگاه بین‌المللی پیدا کردند. در فرش‌های ایرانی نقش‌های گل و اشکال هندسی با الهام از طبیعت بافته می‌شد.

ظروف سفالی، سرامیک و نقاشی روی شیشه نیز در سرزمین‌های اسلامی محبوبیت داشتند. به گفته یک پژوهشگر مصری در دوره ممالیک علاقه و توجه به این ظروف رنگارنگ به اوج خود رسید و در مصر و شام به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفت.»

انتهای پیام