دیدنی های سمیرم؛ شهر هزار چشمه

_{نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۷/۰۴/۲۷ منتشر شده و در تاریخ ۱۳۹۹/۰۹/۱۱ به‌روزرسانی شده است.}

سمیرم، شهر هزار چشمه و نگین گردشگری استان اصفهان، شهری است که در ۱۶۵ کیلومتری جنوب اصفهان واقع شده است. این شهر کوهستانی معماری منحصر‌به‌فردی هم دارد و با جاذبه‌های طبیعی زیبای خود در شهر و اطراف آن، یک مقصد کاملا ایدئال و محبوب برای سفرهای تابستانی در استان اصفهان است. این شهر از نظر طبیعی واقعا غنی است و هر آنچه را که باید داشته باشد، دارد؛ از چشمه‌های پرآب و رودخانه‌های خروشان گرفته تا آبشارهای بکر و باغ‌های پربار، همه‌وهمه در این شهر یافت می‌شوند. در ادامه به معرفی دیدنی‌‌های سمیرم می‌پردازیم. بهترین فصل سفر به این شهر  از اواسط بهار تا آخر تابستان است.

آبشار سمیرم

آبشار سمیرم که آن را عروس زاگرس نیز می‌نامند، یکی از  پرطرفدارترین جاذبه‌های طبیعی سمیرم محسوب می‌شود. این آبشار که در چهار کیلومتری شرق سمیرم و ۱۶۰ کیلومتری جنوب اصفهان واقع شده است. در یک دره واقع شده و با شکوه تمام از میان دو دیواره سنگی به پایین فرو می‌ریزد. آبشار سمیرم یکی از بهترین مکان‌های طبیعی سمیرم برای شب‌مانی است.

_{منبع: مسافر سلام}

صخره‌های اطراف آبشار که در زیر فرشی مخلمین از خزه‌ها پنهان شده‌اند، صلابت و زیبایی آن را به کمال رسانده‌اند. آب این آبشار که ارتفاع آن ۳۵ متر است، پس از فرو ریختن از بالای دره، حرکت خود را به صورت یک چشمه پلکانی در میان تفرجگاه ادامه می‌دهد و در اطراف آن سکوهایی ایجاد شده که برای نشستن و استراحت کاملا مناسب هستند.

در اطراف این آبشار تمام امکانات رفاهی لازم از جمله رستوران، مغازه‌های اغذیه‌فروشی، نمازخانه، سرویس بهداشتی و حتی باربیکیو فراهم شده است. در ضمن، در فصل زمستان نیز بازدید از این آبشار نسبتا راحت است و قندیل‌های یخی در اطراف آن که با انعکاس نور خورشید همچون جواهری درخشان به نظر می‌رسند، زیبایی بی‌نظیری دارند.

_{منبع:ایرنا}

پارک دریاچه

پارک دریاچه سمیرم مکانی آرام با دریاچه‌ای نیلگون در میان درختان قد برفراشته و منظره‌ای تماشایی از کوه با صلابت دنا است. در این دریاچه می‌توانید از قایق‌سواری هم لذت ببرید. این پارک در جنوب شهر سمیرم و در خیابان شورا واقع شده است.

چشمه ناز

_{منبع: آرا تور}

چشمه ناز ونک که در حقیقت از چند چشمه تشکیل شده، چشمه‌ای پرآب با طبیعی زیبا در اطراف خود است. این چشمه پر آب که مانند یک رودخانه به نظر می‌رسد، در ۱۹ کیلومتری جنوب شرقی روستای ونک قرار دارد. در اطراف این چشمه آب خنک و گوارا در نقاط مختلف دل صخره‌ها و سنگ‌ها را شکافته و منظره‌های جالبی خلق کرده است.

آبشار آب ملخ  

اگر می‌خواهید شاهد شاهکاری بزرگ از طبیعت اصفهان باشید، بازدید از آبشار آب ملخ را از دست ندهید. این آبشار که دو طرفه است و از هر دو طرف آن آب جریان دارد، با سقوط یک سنگ بزرگ در مسیر رودخانه به وجود آمده است.

_{عکاس: مهدی صاحبانی}

صدها سال قبل تکه سنگ بزرگی در مسیر رودخانه افتاد و جریان آب را مسدود کرده است؛ اما آب با قدرت فرسایش خود به تدریج مسیری تونل‌مانند به طول ۸۰ متر در میان سنگ ایجاد کرده است و امروزه آب چشمه‌های موجود در کوه‌ها و صخره‌های اطراف این تونل طبیعی، از دو طرف دیواره‌های شمالی آن به پایین می‌ریزد. خزه‌ها فرش مخملی سبزی بر دیواره‌های تونل‌ها گسترانیده‌اند و رقص خزه‌ها بر اثر حرکت آب روی آن‌ها، منظره‌ای خلق می‌کند که هیچ وقت از دیدن آن سیر نمی‌شوید. جالب است آب این آبشار دشمن ملخ‌ها و آفات است و به همین دلیل آن را آب ملخ نامیده‌اند. در ضمن این آبشار به آبشار تخت سلیمان هم شهرت دارد. 

_{منبع: بیتوته}

یکی دیگر از حقایق جالب در مورد این روستا این است که به دلیل برخورداری از موقعیت جغرافیایی خاص آفتاب تنها سه ساعت در روز در این روستا می‌تابد و پس از آن غروب می‌کند؛ بنابراین شما می‌توانید در این روستا تنها ظرف سه ساعت شاهد طلوع و غروب آفتاب باشید؛ به همین دلیل این روستا را روستای نیم‌روز نیز‌ می‌گویند.

_{دورنمایی از خود روستای آب ملخ؛ عکاس: میثم شهیدانی}

برای رسیدن به این آبشار و روستای شگفت‌انگیز ابتدا باید خود را به سمیرم برسانید و جاده سمیرم یاسوج را در پیش بگیرید. پس از طی مسافتی به روستایی به چهارراه می‌رسید که باید از آن عبور کنید و  پس از پشت سر گذاشتن آن، وارد جاده‌ای خاکی می‌شوید که دو، دوراهی دارد که باید در هر دو مسیر به سمت چپ بپیچید و در انتها به روستای آب ملخ می‌رسید؛ پس از رسیدن به روستا و یک ساعت پیاده‌روی به آبشار آب ملخ می‌‌رسید. البته لازم به ذکر است که مسیر پیاده‌روی، مسیر خطرناکی است و برای عبور از آن باید آمادگی جسمانی کافی داشته باشید.

آبشار بی بی‌ سیدان

_{منبع: دالاهو}

در ۳۰ کیلومتری سمیرم روستایی به نام بی بی سیدان قرار دارد که رودخانه‌‌ای مصفا به نام کاسگان با آب زلال در نزدیکی آن جریان گرفته است و در کنار این رودخانه، در دره‌ای بکر به نام تنگه نازی، آبشاری به نام آبشار بی‌بی سیدان با قدرت می‌ خروشد. می‌توانید با پیاده‌روی و آب‌تنی در قسمت‌های کم‌عمق رودخانه که آب آن چندان هم سرد نیست، خستگی را از تن خود بیرون کنید. در ضمن باید در هنگام پیاده‌روی در رودخانه کفش مناسبی نیز بپوشید.

_{منبع:Iran Deserts}

یکی دیگر از جاذبه‌های این منطقه، رودخانه درازه محسوب می شود که تماشای آن از بالای تپه مشرف بر آن حقیقتا لذت‌بخش است. در مسیر این رودخانه چشمه‌های متعدد دیگری هم به آن می‌‌ریزد و وجود چند آبشارک در کنار آن‌ها که می‌توانید زیر آن‌ها دوش آب سرد بگیرید، نیز زیبایی رودخانه را دو چندان کرده است. همچنین رویش گیاهان خودرو در کنار آبشارک‌ها نیز زیبایی آن‌ها را وصف‌ناپذیر کرده‌ است.

برای رسیدن به این آبشار از روستای آب ملخ، ابتدا باید وارد جاده سمیرم-جاده شوید و پس از طی کردن مسافتی در حدود ۱۶٫۷ با گردش به سمت چپ وارد جاده بی‌بی‌ سیدان شوید. با طی کردن مسافتی در حدود ۲ کیلومتر در این خاکی، باغات سرسبز روستا را مقابل خود می‌بینیم.

 روستای خفر

_{عکاس: مجتی معراجی}

روستای خفر با طبیعت بسیار زیبا در جنوبی‌ترین نقطه استان اصفهان و در مرز بین این استان و استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است. هر گوشه از طبیعت این روستا که رودخانه‌ای خروشان در میان درختان انبوه آن جریان دارد، هدیه‌ای زیبا به چشمان شما می‌دهد.

_{عکاس: مجتبی معراجی}

زمستان‌های روستای خفر به قدری سرد و پربرف است که باعث شده لقب جهنم سفید را به این روستا نسبت دهند. وجود آبشارهای متعدد، یخچال‌های طبیعی و رودخانه‌های حاصل از این یخچال‌ها و از همه مهم‌تر باغات سیب متعدد، خفر را به روستایی بی‌بدیل تبدیل کرده است. در ضمن در این روستا امامزاده‌ای واقع شده که معماری آن در نوع خود منحصر‌به‌فرد است. در سفر به این روستا می‌توانید با عشایر غیور و مهمان‌نواز نیز آشنا شوید.

یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر این روستا، آبشار خفر در ۵ کیلومتری روستای خفر در دره قاش مستان است که با ارتفاع ۳۵ متر همچون یال سفید اسب در دل کوه، هر گردشگری را شیفته خود می‌کند. برای رسیدن به این آبشار باید سختی دو ساعت پیاده‌روی در رودخانه پرآب روستا و دره دنی‌ پی را تحمل کنید.

_{منبع: Mobarakeh.net}

با یک ساعت پیاده‌روی از آبشار خفر می‌توانید به آبشار دنی پی هم برسید. در بهار یا اوایل تابستان تونل‌های برفی زیاد و البته زیادی وجود دارد که هوای اطراف رودخانه را خنک می‌کند. وجود چند آبشار کوچک در مسیر نیز خستگی را تن شما بیرون می‌کند. در ضمن کمی بالاتر از آبشار دنی‌ پی چند آبشار پلکانی دیگر وجود دارد.

_{منبع: سیری در ایران}

یکی دیگر از جاذبه‌های زیبا و البته مرموز این روستا غار یخی خفر است که شما را به معنای واقعی کلمه شکفت‌زده می‌کند. وقتی وارد این غار می‌شوید، ستون‌ها و آبشارهای یخی شما را احاطه می‌کنند. در ضمن در قسمت انتهایی این غار دریاچه‌ای وجود دارند که قطعات یخ در آن شناور هستند. این غار در تمام ایام سال پوشیده از برف و یخ است؛ اما بهترین زمان بازدید از این غار اواسط اردیبهشت تا اوایل تیر ماه است و آسان‌ترین مسیر دسترسی به آن حرکت به سمت باغات جنوب شرقی خفر و گذر از منطقه تنگ کیخسرو است. از دیگر جاهای دیدنی سمیرم در این روستا، می‌توان به تنگه دناآسا، غار کیسخسرو و چشمه سید محمد اشاره کرد.

غار دنگزلو

_{عکاس: امین عابدینی}

غار دنگزاو در روستای دَنگِزلو در منطقه پادنای سمیرم واقع شده است. این غار چندین تالاب را در خود جای داده که برای عبور از آن‌ها باید از قایق‌های بادی استفاده کنید. قندیل‌ها و ستون‌های زیبا و ریزش آب از سقف به کف، دل کندن از غار را دشوار می‌‌کند. خود روستای دنگزلو هم از طبیعت بسیار زیبایی برخوردار است.

غار چهل‌ستون یکی از مهم‌ترین پدیده‌های زمین‌شناختی اصفهان محسوب می شود

غار چهل ستون

غار چهل ستون یکی دیگر از غارهای شگفت‌انگیز اطراف سمیرم بوده که در منطقه تنگ خشک واقع شده است. در این غار ۲۰ استلاگمیت و ۲۰ استلاکتیت وجود دارد و به همین دلیل به آن چهل ستون گفته می‌شود. 

چشمه خوانسار

در ورودی سمیرم از سمت شهرضا، چشمه‌ای به اسم چشمه خوانسار وجود دارد که از ارتفاع ۸۰۰ متری کوه بوهوز می‌جوشد و به دلیل عبور از لایه‌ها و صافی‌های طبیعی، آبی زلال، گوارا و بسیار سردی دارد.

چشمه بابا زرنگ کمه

_{منبع: راددانا}

در ۶۵ کیلومتری جنوب سمیرم چشمه بابا زرنگ شهرستان کُمِه نظر هر گردشگری را به خود جلب می‌کند. در اطراف این چشمه، چندین چشمه کوچک و بزرگ دیگر نیز جاری است و درختان چنار قطور چند صد ساله نیز بر زیبایی آن افزوده‌اند. این چشمه از امکاناتی نظیر سرویس بهداشتی نیز برخوردار است.

دره حنا علیشاه

_{دشت حناعلیشاه}

در نواحی اطراف ونک و در ۱۲ کیلومتری سمیرم کوه‌های با صلابتی به نام کوه‌های علیشاه استوار بر زمین قد علم کرده‌اند. در میان این کوه‌ها دشتی پرگل به نام دشت علیشاه وجود دارد که با گل‌های خودرو و پوشش گیاهی خود، هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. دیواره‌های عظیم و منحصر‌به‌فرد، عطر خوش برخی از گیاهان که بعضا دارویی یا خوراکی هستند و هوایی دلپذیر، دشت حنا علیشاه را به مکانی بهشتی برای دوست‌داران طبیعت تبدیل کرده است و به هر گوشه از این دشت که نگاه می‌کنید. طبیعت قدرت خود را به رخ شما می‌کشد. برای رسیدن به این دشت باید نیم‌ساعت پیاده‌روی کنید.

مزرعه کتی گربین

مزرعه گتی گربین که در اطراف روستای قلعه قدم از توابع شهرستان ونک واقع شده است، در فصل بهار مملو از گل‌های خودرو می‌شود و هر طبیعت‌گردی را شیفته خود می‌کند.

روستای نقل

روستای نُقُل نیز با طبیعتی جذاب، قله‌هایی که در بیشتر ایام سال پوشیده از برف هستند و رودخانه‌ای خروشان با آب سرد و گوارا، یکی دیگر از روستای زیبای اطراف سمیرم است که در فاصله ۱۱۳ کیلومتری جنوب این شهر واقع شده است. یکی از دیدنی‌های این روستا چشمه نول است که در ارتفاع نسبتا بالایی واقع شده است.

روستای خینه

یکی دیگر از روستاهای زیبای منطقه پادنا، روستای خینِه است که از نعمت طبیعت بکر و آب‌و هوایی مطبوع و دلپذیر برخوردار است. چشمه و آبشار کجو و چشمه کلوخ‌شنی از جاذبه‌های این روستا هستند.

روستا و سد قره قاچ

_{منبع: صاحب نیوز}

روستای قره‌‌قاچ یکی دیگر از روستای اطراف سمیرم است که طبیعت دل‌نشینی دارد و وجود باغات و مزارع فراوان، این روستا را به روستایی سرسبز تبدیل کرده است. این روستا سد قره قاچ را نیز در خود جای است که در بهار و پاییز میزبان پرندگان مهاجر زیادی است. البته هم روستا و هم سد در سال‌های اخیر تا حد زیادی قربانی خشکسالی شده‌اند.

چشمه قازقازک

در ارتفاعات کوه‌های بهرز سمیرم، چشمه‌ای به نام چشمه قازقازک قرار دارد که در فصل بهار در میان درختان سرسبز بید احاطه می‌شود و زیبایی خاصی پیدا می‌کند. دلیل نامگذاری این چشمه به قازقازک این است که در گذشته حشره‌ای به نام قازقازک در اطراف آن به وفور وجود داشته است.

دریاچه سد حنا

در ۳۰ کیلومتری جنوب شرق سمیرم سدی احداث شده که دریاچه‌ای زیبا که مامن چند گونه ماهی است، در پشت آن خودنمایی می‌کند. در اطراف دریاچه سد حنّا، تفرجگاهی زیبا با پوشش گیاهی متنوع ایجاد شده که از نظر تنوع گونه‌های جانوری هم غنی است. در ضمن می‌توانید از سد حنا با طول تاج ۲۵۴ متر، عرض ۱۰ متر و ارتفاع ۳۰ متر هم بازدید کنید.

منطقه شکار ممنوع حنا

_{منبع: تیشینه}

منطقه حنا دارای طبیعتی بکر و حسات وحشی غنی است

منطقه‌ شکار ممنوع حنا منطقه‌ای حفاظت‌شده در ۳۰ کیلومتری جنوب شرق سمیرم و هشت کیلومتری شمال شهر حنا است. در این منطقه که سد دریاچه حنا در میان آن واقع شده است، رودخانه‌ها و چشمه‌های متعددی وجود دارد که آب همه آن‌ها به دریاچه سد حنا می‌ریزد. وجود دره‌های عمیق و زیبا در کنار دریاچه و همچنین پرندگانی که جذب این دریاچه شده‌اند، زیبایی این منطقه را افزون کرده است.

برای رسیدن به دریاچه حنّا و مناطق کوهستانی حاشیه آن دو مسیر وجود دارد:

• جاده سمیرم به حنا: در سمت جنوب شهر سمیرم جاده شوسه باریکی به طول ۳۵ کیلومتر به سمت شهر حنّا منشعب می‌شود که راه اصلی دریاچه در کیلومتر ۳۰ آن به طول یک کیلومتر به سمت شرق از آن جدا می‌شود و پس از دور زدن، برای رسیدن به دریاچه باید مسیر خود را به سمت شهرستان آباده ادامه دهید.
• جاده سمیرم-اسلام‌آباد: این جاده از شمال منطقه می‌گذرد و شهر حنّا را به روستای اسلام‌آباد مرتبط ‌می‌کند.

آبشار تنگ رود قر

منبع: تیشینه

در روستای ماندگان منطقه پادنای سفالی آبشاری وجود دارد که با ۲۰ متر در محل ریزش رود قر به تنگه رود قر، تشکیل شده است. آبشار تنگ رود قر که در دل صخره‌ای تنگ به آرامی می‌خرامد، در مسیر صعود به دو قله مشهور دنا یعنی کل قدویس و قله قلات بزی واقع شده است. خود روستای ماندگان نیز  از طبیعت زیبایی برخوردار است.

آبشار تقرچه

عکاس: علیرضا بهرامیان

در شمال شهر سمیرم آبشار و در محوطه تاریخی مدرسه اتابکی، آبشار زیبایی به نام آبشار تَقَرچِه در میان صخره‌ها جا خوش کرده که یکی از تفرجگاه‌های محبوب سمیرمی‌ها و از جاهای دیدنی استان اصفهان محسوب می‌شود. پارکی به همین نام نیز در کنار این آبشار باشکوه ساخته شده است. در قدیم در کنار این آبشار شبستان و بازاری نیز وجود داشته است؛ اما بعدها مدفون شده است.

در ضلع شرقی این پارک و آبشار هم آبشار دیگری به تنگ سیل وجود دارد که به‌صورت پلکانی فرو می‌ریزد و عصرها با درخشش ذرات آب در زیر انوار طلایی شاهد مناظر زیبایی هستیم. هر دو آبشار در فصل بهار در اوج زیبایی خود قرار دارند؛ اما در تابستان هم سرسبزی درختان چنار  و بید زیبایی خاصی به آن‌ها می‌بخشد. در زمستان هم سفیدی برف و قندیل‌های بلورین یخ هم باعث می‌شود شاهد پرده‌ای دیگر از زیبایی‌های این دو آبشار باشید. برای رسیدن به آبشار و پارک تقرچه، ابتدا باید خود را به محله قدیمی تقرچه برسانید و پس از  آن باید کوچه و پس کوچه‌های تنگ این محله و مسیر خاکی نه چندان مناسبی را پشت سر بگذارید.

چالقفا

چالقفا کوهی در جنوب غربی سمیرم است که دشتی سرسبز با گل‌های زیبا، چشمه‌سارهای متعدد، دیواره‌های سنگی و صخره‌های بلند و کوهستانی وجود دارد. وجود سیاه‌چادرهای عشایر و پرندگانی همچون کبک، تیهو و پرندگان مهاجر در برخی از مواقع سال، زیبایی این دشت را دوچندان می‌کند. در ضمن این دشت نیمه دوم فرودین و اوایل اردیبهشت میزبان گل‌های لاله واژگون نیز است.

شبستان مسجد جامع سمیرم

شبستان مسجد جامع سمیرم بنایی متعلق به دوران قاجار بوده که در عمق ۴ متری زمین و در فضایی به مساحت ۲۰۰ مترمربع به‌صورت چهار طاق با سقف‌های گنبدی شکل و قوس‌های متفاوت ساخته شده است. در بالای این شبستان نیز مسجد جامع شهر سمیرم ساخته شده است.

مسجد و حمام خان‌علی

یکی دیگر از آثار تاریخی سمیرم مسجد و حمام خانعلی بوده که متعلق به دوران قاجار هستند. یکی از شگفتی‌های مسجد خان این است که چشمه‌ای دائمی از میان می‌جوشد که مامنی برای مرغابی‌ها است.

حمام تاریخی خانعلی هم به همت سازمان میراث فرهنگی سمیرم به موزه مردم‌شناسی سمیرم تبدیل شده است. در اطراف این دو آثار تاریخی شاخص، چندین آسیاب مخروبه نیز وجود دارد که چیز زیادی از آن‌ها باقی نمانده است.

_{منبع تصاویر: رسانه مجازی نگاه}

یکی دیگر از آثار تاریخی کم‌نظیر در  سمیرم، خانه‌های صخره‌ای دست‌کند این شهر است که در  قلعه سمیرم و دامنه‌‌های آن ایجاد شده‌اند. این خانه‌ها که کم‌نظیر هم هستند، بعضا همانند خانه‌های چند طبقه ساخته شده‌اند و مجهز به سیستم گرمایشی و آبرسانی هستند؛ البته این خانه‌ها به دلیل بی‌توجهی مسئولین در حال تخریب هستند. متاسفانه تصویر باکیفیتی از این خانه‌ها در دست نیست. از دیگر آثار تاریخی سمیرم می‌توان به غار پلنگی، میل‌های سنگی، قبرستان و سنگ قبرهای دوران اوایل اسلام در ایران و کتیبه‌های ناخوانا در غار اشگفت دراز در اطراف شهر اشاره کرد. تجربیات بازدید خود از سمیرم و جاهای دیدنی آن را با ما و سایر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.

 عکس کاور: سید مصطفی رزاقی