گرد و غبار فراموشی بر هنر سنتی گیوه‌دوزی آباده

به گزارش خبرنگار ایسنا، گیوه‌دوزی، یکی از صنایع‌دستی استان فارس است که در شهر آباده سابقه‌ای کهن و دیرینه دارد؛ اما این روزها دیگر کسی کمتر گیوه بر پا می‌کند.

این در حالی است که سمت‌وسوی استفاده از تولیدات ماشینی افزایش‌یافته است، حداقل بر اساس ادعای برخی از دوستداران هنرهای دیرین، تمایل مردم به بهره‌مندی از محصولات صنایع‌دستی به‌ویژه ” گیوه ” بسیار کم شده است و نسل‌های کنونی دیگر مایل به فعالیت در این حوزه نیستند.

البته نوسانات اقتصادی، نبود ثبات در بازار، گرانی مواد اولیه، کاهش قدرت خرید مردم و استقبال کم از محصولات صنایع‌دستی باعث شده است تا بسیاری رشته‌های صنایع‌دستی مانند “گیوه‌دوزی” با بی‌رونقی مواجه شود.

چند روز پیش هم این رسانه برای پیگیری و احیای این صنایع‌دستی محتوایی منتشر کرد اما همچنان پیگیری‌های این رسانه ادامه دارد.

تنها جوان گیوه‌دوزی آباده‌ای از دغدغه‌هایش می‌گوید

علی مستغنی، جوان ۲۶ ساله از جوانان شمال استان فارس است که کارشناسی پرستاری دارد؛ اما به دلیل علاقه‌ای که به شغل گیوه‌دوزی داشته این صنایع‌دستی را از ۱۵ سالگی شروع کرده است و نزدیک به ۱۱ سال است که در این عرصه مشغول به فعالیت است.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا گفت: گیوه‌دوزی شغلی بود که از پدربزرگم یاد گرفتم چرا که در قدیم گیوه‌دوزی یکی از شغل‌های پردرآمد این شهر به‌حساب می‌رفت.

مستغنی با بیان اینکه گیوه آباده در جنوب کشور معروف و مطرح بوده است، افزود: جوانان امروز دیگر به دنبال تولید مواد مورد نیاز “گیوه‌دوزی” نیستند و بیشتر آنان به دنبال کفش‌های ماشینی و صنعتی هستند.

این گیوه‌دوز آباده‌ای با بیان اینکه هم‌اکنون در آباده ۳ گیوه‌دوز بیشتر وجود ندارد و ما باید برای احیای این صنایع دستی تلاش کنیم، تصریح کرد: کمبود مواد اولیه در این شغل می‌تواند عامل اصلی و کاهش استقبال از این محصول شود که این شغل با بی رونقی رو به رو کرده است.

وی با اشاره به اینکه فقط عده‌ای از زن و مرد سالمند و سالخورده، تخت‌کشی و رویه بافی (رویه چینی) و چرم‌سازی برای تولید “گیوه” را انجام می‌دهند، یادآور شد: بیشترین مشتری‌های ما برای این صنایع‌دستی عشیره‌های قشقایی و بختیاری هستند که برای لباس‌های سنتی‌شان از این صنایع‌دستی استفاده می‌کنند.

مستغنی با بیان اینکه حمایت از این حرفه بسیار مهم است که متأسفانه در این شهر فرهنگ‌سازی گیوه‌دوزی انجام نشده است، افزود: از مسئولان درخواست داریم که در هنرستان‌ها، گیوه‌دوزی را به دانش‌آموزان علاقه‌مند آموزش دهند چرا که هنرجویان گیوه‌دوزی باید از سن ۱۵ الی ۱۶ سالگی شروع کنند و با گذشت چند سال استاد کار ماهر شوند.

این گیوه‌دوز آباده‌ای ادامه داد: ما برای شروع این صنایع‌دستی از وام و تسهیلاتی برخوردار شده‌ایم و با حمایت میراث‌فرهنگی و شهرداری در تیمچه صرافیان حجره‌ای به این امر اختصاص داده شد که توانست به ما کمک کند.

وی تصریح کرد: از مسئولان می‌خواهیم که از بنده که تنها گیوه‌دوز جوان شمال استان فارس هستم، حمایت مالی کنند. همچنین از شهرداری و میراث‌فرهنگی درخواست می‌کنیم که برای تبلیغات این هنر تلاش کنند و بستری را برای آموزش این هنر دستی فراهم کنند.

وی بیان کرد: جلسه‌ای در شورای شهر آباده با حضور هنرمندان این شهر برگزار شد که ما مشکلاتی را که در این عرصه صنایع‌دستی داشتیم بیان کردیم؛ اما شورای شهر در پاسخ به ما بیان کردند خودتان می‌دانید بروید در اینترنت بازار کسب راه بیندازید و مسئولان شهر نهایتاً تنها کاری که می‌کنند از مغازه‌ها بازدیدی می‌کنند و می‌گویند خسته نباشید و می‌روند.

مستغنی در پایان یادآور شد: از مسئولان شهر درخواست می‌کنیم با حمایت‌های رسانه‌ای و مالی برای احیای این صنایع‌دستی تلاش کنند.

محمدعلی جباری، مسئول اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان آباده نیز در این رابطه گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا گفت: در حوزه صنایع‌دستی در آباده، صدور کارت و تسهیلات پرداخت می‌شود و کسانی که برای این صنایع‌دستی درخواست تسهیلات تبصره ۱۶ و صدور کارت درخواست دهند جزو اولویت هستند و ما حمایتشان می‌کنیم.

وی با بیان اینکه در این عرصه کمبود متقاضی داریم؛ اما اگر بستر را در شهرستان فراهم کرده و مکانی را برای آموزش آماده کنیم قطعاً متقاضی آموزش این هنر پیدا می‌کند، افزود: اکنون در اداره میراث کارگاه‌های منبت راه‌اندازی شده است و می‌توانیم به همین شکل برای گیوه‌دوزی برنامه‌ریزی کنیم.

جباری در پاسخ به اینکه آیا تبلیغات برای صنایع‌دستی گیوه‌دوزی در شهر آباده صورت‌گرفته است؟ افزود: در خصوص منبت انجام شده است؛ اما برای هنر دستی گیوه‌دوزی چنین چیزی در شهر شاهد نیستیم.

وی در ادامه با بیان اینکه به دلیل اینکه شهرداری آباده دبیر شهر جهانی منبت است و وظیفه فعالیت در این عرصه را دارد؛ اما برای گیوه‌دوزی چنین چیزی مشاهده نکردیم، اضافه کرد: ما می‌توانیم پیشنهاد تبلیغ گیوه‌دوزی را بدهیم؛ اما شهرداری الزامی ندارد که این کار را انجام دهد چرا که تنها گیوه‌دوزی، صنایع‌دستی ما نیست؛ بلکه ما ۳۰۰ رشته صنایع دستی را داریم که بسیاری از رشته‌های آن منسوخ شده است.

مسئول اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان آباده تاکید کرد: میراث‌فرهنگی شهرستان آباده در حال برنامه‌ریزی برای این هنر دستی است و قطعاً اداره کل میراث همکاری خوبی دارد و ارتباط خوبی هم با شهرداری شهرستان آباده داریم و حتماً این کار را در دستور کار قرار می‌دهیم و برای تبلیغات در این عرصه تلاش خواهیم کرد.

وی همچنین در پاسخ به اینکه آیا میراث شهرستان آباده می‌تواند این پاپوش را صادر کند؟ افزود: تاکنون چنین برنامه‌ای نبوده است مگر اینکه نمایشگاه‌هایی در کشورهای دیگر برگزار شود که به این هنر اختصاص دهیم.

جباری در پایان بر این نکته تاکید کرد: وظیفه داریم در این حوزه فعالیت داشته باشیم و از آن حمایت کنیم.

به گزارش ایسنا، این رسانه در ادامه پیگیرهای خود به سراغ فرماندار شهرستان آباده خواهد رفت.

انتهای پیام