کووید ۱۹ باعث ریزش مو می‌شود/ موهای از دست رفته‌ دوباره درمی‌آیند؟

نادیا زکالوند: در بررسی محققان روی ۱۷۰۰ بیماری که کوید۱۹ را شکست داده بودند، مشخص شد بیش از یک‌سوم آنها پس از درمان دچار ریزش مو شدند.

ریزش موی ناشی از بیماری کروناویروس جدید شبیه وضعیتی است که به آن «تلوژن افلوویوم (telogen effluvium) یا ریزش مو با تاخیر ناشی از استرس و به‌اختصار TE» می‌گویند. در مرحله تلوژن، رشد مو متوقف شده و وارد مرحله استراحت و در نهایت ریزش می‌شود. افرادی که مبتلا به این نوع ریزش مو هستند، خیلی ناگهانی بخش زیادی از موهای خود را در مدتی کوتاه هنگام شانه زدن یا حمام کردن از دست می‌دهند.

بررسی‌ها نشان داده معمولا وقتی فردی حادثه یا شرایط بغرنجی را از سر می‌گذراند، ۲ تا ۳ ماه بعد از آن دچار ریزش مو از نوع TE می‌شود. ریزش موی او، ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد و حتی احتمال دارد بیش از نیمی از موهایش بریزد.

مکانیسم TE

مو سه مرحله رشد دارد. مرحله اول، مرحله رشد مو یا آناژن (Anagen) است. در مرحله بعدی که میانی یا کاتاژن (Catagen) نام دارد، مو دیگر رشد نمی‌کند و خود را برای ریزش و دادن جای خود به موی دیگر آماده می‌کند. در مرحله سوم و آخری، تلوژن یا استراحت مو، موی تازه رشد کرده، موی قبلی را به بیرون رانده و جایگزین موی قبلی می‌شود. بدین ترتیب موهای جدید جای موهای قدیمی را می‌گیرند. 

در مرحله تلوژن، موها معمولا ۲ تا ۳ ماه در حالت استراحت قرار می‌گیرند، سپس می‌ریزند. اما ریزش ناگهانی مو (TE) زمانی رخ می‌دهد که یک موضوع استرس‌آور جلوی رشد حجم بسیاری از موها را گرفته و آنها را وارد مرحله استراحت (تلوژن‌) کند. بدین ترتیب در مدت زمان بسیار کوتاهی حجم زیادی از موها می‌ریزند.

به‌طور معمول ما در روز ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو از دست می‌دهیم و این طبیعی است. اما گاهی‌اوقات موی جدیدی رشد نمی‌کند تا جای موهای قبلی را بگیرد و در نهایت موهای فرد به‌ مرور کم‌پشت شده و در نهایت او دچار تاسی می‌شود.

البته این ریزش مو فقط به سر ربط ندارد و قسمت‌های دیگر بدن هم دچار چنین ریزشی می‌شود. در پزشکی به ریزش مو، آلوپسی می‌گویند.

تحقیقات انجام‌شده در مورد کوید۱۹ و ریزش مو

محققان در بررسی‌های علایم کوید۱۹ در مورد ریزش مو در بیماران مبتلا، بررسی‌های متعددی انجام داده‌اند.

آنها در یکی از بررسی‌های روی ۱۷۵ بیمار مبتلا به کوید۱۹ که در بیمارستان بستری شده بودند مشاهده کردند ۶۷درصد از بیماران به تاسی نوع الگوی مردانه مبتلا شده بودند.

در بررسی دیگر روی ۳۳۶ مرد مبتلا به کوید۱۹ و ۱۶۰۵ مرد که به دلیل دیگری در بیمارستان بستری بودند، معلوم شد آزمایش کوید۱۹ بیشتر مردهایی که دچار ریزش موی شدید بودند، بیش از باقی افراد مثبت بود.

و در تحقیقی دیگر روی ۴۳هزار و ۵۶۵ نفر که سالم یا مبتلا به کوید۱۹ یا درمان‌شده از آن بودند مشخص شد، آن افرادی که بیماری کوید۱۹‌شان شدید بود، ریزش موی شدید هم داشتند.

با وجود این بررسی‌ها هنوز محققان معتقدند که باید بررسی‌های دقیق‌تری در این زمینه انجام شود تا علت اصلی این ریزش مو درک شود

استرس ناشی از کوید۱۹

یکی از دلایل ریزش موی ناشی از کوید۱۹ می‌تواند بیماری شدیدی باشد که با تب همراه است. افرادی مبتلا به کوید۱۹ بیشتر مواقع گرفتار تب شدید می‌شوند.

استرس هم دلیل دیگری است که در ابتلای فرد به TE موثر است. مسلما وقتی فردی به بیماری شدیدی مانند کوید۱۹ مبتلا شود، از نظر جسمی و عاطفی تحت فشار و استرس قرار می‌گیرد. حتی این نوع ریزش مو در افرادی که مجبور به ماندن در قرنطینه بودند هم مشاهده شد.

در واقع پزشکان معتقدند ریزش مو در افراد مبتلا به کوید۱۹ ناشی از استرس و درد جسمانی‌شان است. آنها می‌گویند بارها مشاهده شده که موی افراد در اثر ناراحتی‌های عاطفی، جراحی‌های سنگین یا تب بسیار بالا دچار ریزش شده است. این شرایط باعث می‌شود که در چرخه رشد مو اختلال ایجاد شده و فرد با ریزش موی خود مواجه شود.

دکتر سوزان ماسیک از مرکز پزشکی دانشگاه ایالتی اوهایو می‌گوید، «هر زمان بدن شوکی را تجربه کند، وارد حالت سکون می‌شود و فقط به ارگان‌های اصلی بدن اجازه فعالیت می‌دهد و بعد از اینکه شوک برطرف شد، تمام عملکردهای بدن شروع به کار می‌کنند. از آنجایی‌که رشد مو عملکرد اصلی و مهم تلقی نمی‌شود، در مواقع حساس و شوک‌برانگیز، آن از فعالیت باز می‌ماند و فرد دچار ریزش مو می‌شود.»

چه باید کرد؟

خوشبختانه ریزش مو (تلوژن افلوویوم، TE)، وضعیتی کاملا موقتی است و موهایی که از دست رفته‌اند، پس از مدتی، رویش خود را از سر می‌گیرند. البته برای اینکه بیمار به آن حجم موی از دست‌رفته ‌خود برسد باید مدتی صبر کند.

ماسیک می‌گوید، «رشد مو بسیار کند صورت می‌گیرد، بنابراین در چند ماه اول پس از بهبودی، حجم موهای بیمار به روزهای قبل از ریزش برنمی‌گردد و فرد باید یک دوره زمانی ۶ تا ۱ سال صبر کند.»

در اینگونه مواقع بیشتر افراد به مصرف مکمل‌های رشد مو روی می‌آورند که باید گفت این مکمل‌ها بیشتر مواقع فایده‌ای برای سرعت رویش موها ندارند. این افراد به جای مصرف این مکمل‌ها باید سبک زندگی سالم را در پیش گیرند و با پیروی از رژیم غذایی مفید، پرهیز از سیگار و کنترل اضطراب، به رویش مجدد موهای خود کمک کنند.

منابع: هلف‌لاین۱، هلف‌لاین‌۲

۲۳۵۲۳۷