کم توجهی به اقتصاد نمایشگاهی

براساس آخرین گزارش این اتحادیه، مجموع فضای نمایشگاهی در سراسر جهان در سال ۲۰۲۱ به حدود ۵/۴۰ میلیون متر مربع رسیده و تعداد نمایشگاه‌ها و تعداد آن نیز قابل توجه بوده است. اروپا، آسیا و اقیانوسیه به ویژه چین بیشترین سهم از فضای نمایشگاهی جهان را دارند، بیش از ۶۱ درصد نمایشگاه­های اروپا، ظرفیت کمتر از ۲۰ هزار متر مربع دارند. در آسیا و اقیانوسیه اغلب نمایشگاه ها (حدود ۵۴ درصد) متوسط و دارای ظرفیت بین ۲۰ تا ۱۰۰ هزار متر مربع هستند. در منطقه خاورمیانه و آفریقا، ۹ کشور دارای فضای نمایشگاهی با ظرفیت بالای ۵۰ هزار متر مربع هستند که ایران نیز با حدود ۱۹۶ هزار متر مربع فضای نمایشگاهی کشورهای مذکور، در جایگاه دوم پس از امارات قرار گرفته است.

اهمیت صنعت نمایشگاه:

· فرصتی برای نمایش فیزیکی جدیدترین کالاها و خدمات به همراه ارائه آخرین دستاوردها در حوزه تحقیق و توسعه و گزارشات جدید بازارها.

· پلتفرمی برای برقراری ملاقات رودرو فعالان اقتصادی و فرصتی برای ایجاد و توسعه روابط در حوزه کسب و کار .

· ضرورت بالای برگزاری نمایشگاه حتی در عصر دیجیتال به علت بالا بردن نسبی هزینه های بازاریابی آنلاین.

· سازماندهی و گردآوری منابع متنوع از جمله فعالان و متخصصان، تکنولوژی، سرمایه و اطلاعات.

· ترویج توسعه اقتصادی منطقه­ای از جوانب مختلف مانند تجدید ساختار صنعتی، بهینه سازی و بهبود وضعیت اشتغال.

· سرمایه گذاری بلندمدت در رابطه با توسعه فضای نمایشگاهی و افزایش ظرفیت های موجود با الزام انطباق با اهداف میان مدت و بلندمدت این صنعت.

آثار اقتصادی صنعت نمایشگاهی از سه منظر قابل توجه است:

· ستانده: شامل تمامی فروش کسب و کارها.

· تولید ناخالص داخلی: معادل فروش کسب و کارها منهای نهاد­های واسطه ای. 

· اشتغال

این آثار به صورت مستقیم و غیرمستقیم در اقتصاد ظاهر می شوند:

آثار مستقیم؛ شامل اشتغال و هزینه هایی که به طور مستقیم در برنامه ریزی و تولید این صنعت دخیل هستند. هزینه های مربوط به سفر بازدیدکنندگان و برگزارکنندگان نمایشگاه­ها و سایر هزینه های مرتبط با نمایشگاه در این گروه قرار می گیرد.

آثار غیرمستقیم؛ آثار مربوط به صنایع تامین کننده پایین دستی و به اثرات زنجیره تامین بر می گردد. از جمله تأمین غذا و انرژی که برای برگزاری این نمایشگاه­ها مورد نیاز است و نیاز به انعقاد قرارداد با مراکز ارائه خدمات تخصصی مانند بازاریابی، خدمات مالی، فنی، قانونی و حسابداری که همگی اثرات غیرمستقیم محسوب می شوند.

در واقع نمایشگاه­‌ها قسمت مهمی از پازل توسعه اقتصادی به شمار می­روند. توجه به رویدادهای تجاری را می توان یکی از علل توسعه اقتصادی کشورها قلمداد کرد. اگر کالای یک کشور در دنیا شناخته شده است، کانال شناخت آن محصول یا خدمات، برگزاری رویدادهای تجاری و اقتصادی چه در کشورهای مبدا (تولید کننده) و چه در کشوری که محصولات به آن صادر می شود بوده است. از دلایل رشد و توسعه سریع اقتصاد چین، توجه ویژه دولت این کشور به برگزاری رویدادهای تجاری و نمایشگاهی و حضور در رویدادهای بین المللی است و آلمان چهارمین اقتصاد دنیا بزرگترین مرکز نمایشگاهی را فعال کرده است. در اقتصاد، برگزاری رویداد تجاری بهترین ابزار بازاریابی و نمایش کالا و خدمات است. در ایران نیز هر فعال اقتصادی و صاحب صنعتی که حضور چشمگیری در نمایشگاه­ها داشته است در فروش محصولات خود و توسعه صنعت خود موفق عمل کرده است.

نمایشگاه ابزاری برای ذهنیت سازی در سطح داخلی و جهانی است. ابزاری که می­تواند مالکیت کالایی را از یک فرد بگیرد و به دیگری بسپارد. خیلی ها معتقدند نمایشگاه صرفا جایی برای خرید و فروش نیست بلکه فضایی است که برای بخش قابل توجهی از اقتصاد، سیاست­گذاری می­کند. صنعت نمایشگاهی، بدون استثنا محرک رشد همه بخش های اقتصاد است و در آینده و دوران پسا کرونا نیز محرک اولیه اقتصاد جهانی و سرعت بخشیدن به بهبود آن خواهد بود.از این رو سیاستگذاران باید تمام تلاش خود را برای بهبود آن بکار گرفته و مشوق های لازم و تسهیلات کافی برای حضور صاحبان صنعت و تولید در نمایشگاه­های داخلی و خارجی را فراهم نمایند. بدون شک باید گفت صنعت نمایشگاه و حضور فرماندهان عرصه تولید، صنعت و اقتصاد در نمایشگاه­ها باعث رونق، بازاریابی و ایجاد کسب و کار در دنیا شده و دست اندرکاران باید با تبیین اقتصاد نمایشگاه، این صنعت را از خطر فراموشی نجات دهند.

کشور ایران با موقعیت سوق الجیشی و تنوع آب و هوایی و کالایی می­تواند با برگزاری نمایشگاه­های متعدد و تشویق صاحبان صنایع و تولید برای حضور؛ بازار خوبی از طریق کشورهای همسایه ایجاد کند که علاوه بر حضور فعالان اقتصادی خارجی در این نمایشگاه­ها، زمینه لازم برای جذب سرمایه مهیا کرده و در بخش دیگر شرایط مناسب برای بازاریابی کالاهای تولیدی در کشور را برای همسایگان فراهم نماید. بنظر می رسد تعیین ردیف بودجه مخصوص در این خصوص بعنوان مشوق های صنعتی و تولید برای کشور الزام داشته باشد.

کارشناس و تحلیلگر اقتصادی

*

۲۲۳۲۲۷