کشف جدید باستان‌شناسان در مسجد جامع نوش‌آباد

باستان‌شناسان احتمال دادند بنا یا بناهای پیشاسلجوقی زیر مسجد جامع نوش آباد وجود داشته باشد؛ همچنین دو قطعه سفال‌نوشته (استراکا) در مسجد جامع نوش‌آباد کشف شد.

رضا نوری شادمهانی، سرپرست هیئت گمانه‌زنی باستان‌شناختی در مسجد جامع نوش‌آباد در شهرستان آران و بیدگل، با اشاره به کشف دو قطعه سفال‌نوشته (استراکا) در گمانه سه مسجد جامع نوش‌آباد تصریح‌کرد:

سفال‌نوشته‌ها عمدتا از محوطه‌های ساسانی و اشکانی به دست می‌آیند و کشف این دو قطعه سفال‌نوشته در این مکان بسیار حائز اهمیت است که امیدواریم به‌زودی با همکاری کتیبه‌خوان‌ها، مضمون این سفال‌نوشته‌ها را رمزگشایی کنیم.

سرپرست هیئت گمانه‌زنی باستان‌شناختی در مسجد جامع نوش‌آباد در شهرستان آران و بیدگل، با اعلام این خبر گفت:

با استناد به کتاب تاریخ قم که حسن بن محمد قمی آن را در سده چهارم هجری قمری نوشته، شهر نوش‌آباد را یکی از اکاسره (خسروهای) ساسانی ساخته، ضمن آنکه ابن‌رسته در کتاب خود «الاعلاق النفیسه» از نوش‌آباد به‌عنوان یکی از منزلگاه‌های میان ری و اصفهان در سده سوم هجری قمری نام برده، اما کهن‌ترین بنای نوش‌آباد مسجد جامع این شهر است که به دوره سلجوقی تعلق دارد.

او با بیان‌اینکه با این توصیف، آگاهی ما در خصوص سده‌های نخست اسلامی این شهر بسیار اندک است تصریح‌کرد:

بدین منظور برای آگاهی از تاریخ مسجد جامع، روند شکل‌گیری و توسعه تاریخی آن و تاسیس تاریخ استقرار در این شهر، پیشنهاد گمانه‌زنی باستان‌شناختی در کف ایوان شمالی، کف رواق غربی و جوار مناره سلجوقی از طرف نگارنده ارائه شد که پس از موافقت پژوهشکده باستان‌شناسی و صدور مجوز توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، عملیات گمانه‌زنی آغاز شد.

این باستان‌شناس افزود:

خوشبختانه پس از ایجاد و حفر گمانه‌ها در مکان‌های پیشگفته، به آثار درخورتوجهی که عبارت‌اند از کشف دیوار چینه‌ای و آجری در عمق ۱۹۰- در گمانه یک، پدیدار شدن جرز خشتی، تنور و دیوار اندود شده با گچ در عمق ۹۵- گمانه سه و به دست آمدن چاه تاریخی در گمانه دو، دست یافتیم.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی با اشاره به اینکه وجود این بقایای معماری و شواهد باستان‌شناختی چون قطعات سفال، شیشه و فلز حاکی از این است که در زیر مسجد کنونی بنا یا بناهای پیشاسلجوقی وجود دارند اظهارکرد:

از جمله قطعه‌سفال‌ها که برای گاه‌نگاری این مسجد بسیار ارزشمند هستند می‌توان به قطعات سفال از نوع اسگرافیاتو (متعلق به قرن چهارم)، قطعات سفال متعلق به سده‌های نخست اسلامی، دو قطعه سفال‌نوشته (استراکا) و یک قطعه سفال ساسانی اشاره کرد.

نوری شادمهانی با اشاره به این نکته که سفال‌نوشته‌ها عمدتا از محوطه‌های ساسانی و اشکانی به دست می‌آیند و کشف این دو قطعه سفال‌نوشته در گمانه سه مسجد جامع نوش‌آباد بسیار حائز اهمیت است ابراز امیدواری کرد:

به‌زودی با یاری دوستان کتیبه‌خوان بتوانیم مضمون این سفال‌نوشته‌ها را رمزگشایی کنیم.

او در پایان خاطرنشان‌کرد:

پس از به پایان رسیدن عملیات میدانی گمانه‌زنی هیئت کاوش، مستندنگاری یافته، ترسیم فنی بقایای معماری، تحلیل و تفسیر شواهد باستان‌شناختی و در نهایت تدوین گزارش را آغاز خواهد کرد.