کشف تاریخی زیر یک مسجد

به گزارش ایسنا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌ فرهنگی و گردشگری، رضا نوری شادمهانی ـ‌ سرپرست هیأت گمانه‌زنی باستان‌شناختی در مسجد جامع نوش‌آباد در شهرستان آران و بیدگل (اصفهان) ـ، درباره این کشف تازه گفت: با استناد به کتاب تاریخ قم که حسن بن محمد قمی آن را در سده چهارم هجری قمری نوشته، شهر نوش‌آباد را یکی از اکاسره (خسروهای) ساسانی ساخته، ضمن آن‌که ابن‌رسته در کتاب خود «الاعلاق النفیسه» از نوش‌آباد به عنوان یکی از منزلگاه‌های میان ری و اصفهان در سده سوم هجری قمری نام برده، اما کهن‌ترین بنای نوش‌آباد، مسجد جامع این شهر است که به دوره سلجوقی تعلق دارد.

او با این یادآوری که آگاهی درباره سده‌های نخست اسلامی این شهر بسیار اندک است، افزود: به همین منظور برای آگاهی از تاریخ مسجد جامع، روند شکل‌گیری و توسعه تاریخی آن و تأسیس تاریخ استقرار در این شهر، پیشنهاد گمانه‌زنی باستان‌شناختی در کف ایوان شمالی، کف رواق غربی و جوار مناره سلجوقی ارایه شد که پس از موافقت پژوهشکده باستان‌شناسی و صدور مجوز توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، عملیات گمانه‌زنی آغاز شد.

این باستان‌شناس افزود: خوشبختانه پس از ایجاد و حفر گمانه‌ها در مکان‌های پیش‌گفته، به آثار درخور توجهی که عبارتند از کشف دیوار چینه‌ای و آجری در گمانه یک، پدیدار شدن جرز خشتی، تنور و دیوار اندود شده با گچ در گمانه سه و به دست آمدن چاه تاریخی در گمانه دو، دست یافتیم.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی همچنین این احتمال را مطرح کرد که وجود این بقایای معماری و شواهد باستان‌شناختی چون قطعات سفال، شیشه و فلز حاکی از این است که در زیر مسجد کنونی بنا یا بناهای پیشاسلجوقی وجود دارند و در ادامه گفت: قطعه‌سفال‌ها که برای گاه‌نگاری این مسجد بسیار ارزشمند هستند می‌توان به قطعات سفال از نوع اسگرافیاتو (متعلق به قرن چهارم)، قطعات سفال متعلق به سده‌های نخست اسلامی، دو قطعه سفال‌نوشته (استراکا) و یک قطعه سفال ساسانی اشاره کرد.

نوری شادمهانی با بیان این نکته که سفال‌نوشته‌ها عمدتا از محوطه‌های ساسانی و اشکانی به دست می‌آیند و کشف این دو قطعه سفال‌نوشته در گمانه سه مسجد جامع نوش‌آباد بسیار حائز اهمیت است افزود: امیدوارم بزودی با یاری دوستان کتیبه‌خوان بتوانیم مضمون این سفال‌نوشته‌ها را رمزگشایی کنیم.

این باستان‌شناس گفت: پس از به پایان رسیدن عملیات میدانی گمانه‌زنی هیأت کاوش، مستندنگاری یافته، ترسیم فنی بقایای معماری، تحلیل و تفسیر شواهد باستان‌شناختی و در نهایت تدوین گزارش را آغاز خواهد کرد.

انتهای پیام