کتاب های معرفی شده توسط مجتبی شکوری در کتاب باز

کتاب باز یکی از محبوب‌ترین برنامه‌های ساخته‌شده در تلوزیون است که موضوعش کتاب و کتاب‌خوانی است. هر قسمت از این برنامه علاوه‌بر مهمان ویژه‌، یک کارشناس هم دارد که کتاب‌ها را در حوزه خاصی بررسی می‌کند. معرفی کتاب امروز به کتاب های معرفی شده توسط مجتبی شکوری یکی از کارشناسان محبوب این برنامه اختصاص دارد. اگر از طرف‌داران برنامه کتاب‌ باز و دکتر شکوری هستید، این معرفی برای شماست.

۱. یافتن معنا در نیمه دوم عمر

احساس رضایت از خود همان معیاری است که هر لحظه از زندگی و انتخاب‌های ما به آن برمی‌گردد. دستیابی به رضایت درونی و نگه‌داشتن آن مانند نگه‌داشتن یک ماهی لیز نیاز به تلاش مداوم دارد. جمیز هالیس محتوای این کتاب را کاملا به این احساس و اثراتش اختصاص داده است.

نویسنده می‌گوید ما در نیمه اول عمرمان، یعنی تا حدود ۳۰سالگی، به این احساس مانند یک هدف و مقصد نگاه می‌کنیم و از جایی به‌بعد فشارها و نرسیدن‌ها ما را از پا درمی‌آورند. اینجاست که نیاز به بازنگری در نوع نگاهمان به زندگی داریم. اگر از تلاش‌ها و دستاوردهایتان رضایت ندارید و از این نظر دچار بحران شده‌اید، این کتاب به شما کمک می‌کند راه خروج از بحران را پیدا کنید. توضیحات کامل دکتر شکوری درباره این کتاب در پادکست رادیو راه موجود است؛ برای شنیدن آن به فصل دوم کتاب‌ باز، قسمت چهارم مراجعه کنید.

هیچ‌یک از ما صبح‌هنگام در حالی از خواب بیدار نمی‌شود که بگوید «بله، امروز فکر کنم تمام کارهای احمقانه‌ای را که در گذشته انجام داده‌ام تکرار خواهم کرد.» اما این دقیقا همان کاری است که ما انجام می‌دهیم، چراکه بخش زیادی از زندگی ما بر اساس هدایت خودکار است.

۲. مدرسه کیفی

ویلیام گلسر روان‌پزشک آمریکایی و صاحب نظریه «انتخاب» است. او در این کتاب سراغ مدرسه‌ها رفته است و مدرسه‌ای با معیارهای کِیفی تعریف می‌کند. گلسر دلیل ناکارآمدی نظام‌های آموزشی سنتی را ریشه‌ای بررسی و سپس روش پیشنهادی خود را ارائه می‌کند. مطالب کتاب بسیار تأمل‌برانگیزند و برای کسانی که در حوزه آموزش فعالیت می‌کنند مفید و آموزنده است. برای شنیدن توضیحات دکتر شکوری درباره این کتاب می‌توانید به قسمت ۵ از فصل ۲ کتاب باز در پادکست رادیو راه مراجعه کنید.

نمرات خوب پاداشی برای عملکرد کیفی محسوب می‌شوند و برای رفع نیاز احساس قدرت دانش‌آموزان بسیار رضایت‌بخش است. اما در مدارس کیفی دادن نمره پایین آن هم به‌طور مداوم حذف می‌شود.

۳. عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست

سوگ و فقدان از سخت‌ترین و تلخ‌ترین گذرگاه‌های زندگی هستند که در طول زندگی به‌ناچار باید از آنها عبور کنیم. اینکه چگونه با غم‌های جانکاه کنار بیاییم یا چگونه به عزیزانمان که دچار سوگ هستند کمک کنیم، مهارت‌هایی هستند که برای عبور از سوگ بهشان نیاز داریم.

مگان دیواین در کتاب عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست به ما یاد می‌دهد که افکار و احساساتمان را در مواجهه با سوگ مدیریت کنیم. اگر خودتان یا یکی از اطرافیانتان سوگ و فقدان را تجربه می‌کنید، این کتاب به شما در این دوره بسیار کمک‌ می‌کند. برای شنیدن معرفی این کتاب از زبان دکتر شکوری به قسمت ۱۵ از فصل ۴ کتاب باز در پادکست رادیو راه مراجعه کنید.

شجاع‌بودن یعنی بیدارشدن از خواب در روزی که ترجیح می‌دهید از خواب بیدار نشوید.

۴. همه دروغ می‌گویند

یکی دیگر از کتاب های معرفی شده توسط مجتبی شکوری، کتاب «همه دروغ می‌گویند» درباره شکل رابطه ما و اینترنت است. نویسنده این کتاب با مثال‌های مختلف ثابت می‌کند که ما با مرورگر گوگل صادق‌تر از نزدیک‌ترین افراد زندگی‌مان و حتی خودمان هستیم. ما هرآنچه ذهنمان را به خود درگیر کرده است بدون هیچ ترس و نگرانی در گوگل جست‌وجو می‌کنیم در حالی که به‌خاطر ترس از قضاوت یا حتی مسخره‌شدن، با نزدیکانمان در میانشان نمی‌گذاریم. اینجاست که اهمیت گوگل در جایگاه موتور جست‌وجو مشخص می‌شود، چراکه اطلاعات زیادی از کاربران دریافت می‌کند.

نویسنده این مسئله و سایر ابعاد جامعه‌شناسی و روان‌شناختی آن را در این کتاب بررسی می‌کند. دکتر شکوری از این کتاب در قسمت چهارم ویژه برنامه ماه رمضان در برنامه کتاب‌باز صحبت می‌کند که در پادکست رادیو راه در دسترس مخاطبان قرار دارد.

مردم به دوستانشان، همسرشان، دکترشان، به نظرسنجی‌ها و به خودشان دروغ می‌گویند، اما ممکن است اطلاعاتی را که از آنها خجالت می‌کشند در اختیار گوگل بگذارند، اطلاعاتی مانند زناشوییِ بدون رابطه جنسی، مشکلات روانی، ترس‌ها، کمبود اعتمادبه‌نفس و دشمنی با سیاه‌پوستان.

۵. نقشه راه

یکی دیگر از کتاب های معرفی شده توسط مجتبی شکوری در کتاب‌باز، کتاب «نقشه راه» است. بخشی از آنچه امروز هستیم به زمان حال و محیط زندگی‌مان برمی‌گردد و بخش زیادی از آن از نیاکانمان به ما رسیده است. بسیاری از واکنش‌ها و رفتارهای به‌ظاهر مدرن ما ریشه در رفتارهای انسان‌های اولیه دارند؛ این نظریه کهن الگو نام دارد و یونگ برای اولین‌ بار مطرحش کرد. محتوای این کتاب بر اساس این نظریه مهم و جالب نوشته شده است. اگر دنبال کتابی روان‌شناختی درباره کهن‌الگوها هستید، این کتاب پیشنهاد ما به شماست. می‌توانید اطلاعات و جزئیات بیشتر درباره کهن‌الگوها و کتاب «نقشه راه» را در قسمت ۸ از فصل ۳ کتاب‌باز در پادکست رادیو راه گوش کنید.

ما در فرهنگمان تا حد زیادی به کار افراد توجه می‌کنیم، زیرا کار یا (تحصیلات) حیطه‌ای از زندگی ماست که ما در آن ارزش خودمان را ثابت می‌کنیم. ما اغلب نمی‌توانیم دست از کارکردن برداریم، زیرا وقتی مولد نباشیم، احساس می‌کنیم هیچ ارزشی نداریم.

۶. تولستوی و مبل بنفش

کتاب تولستوی و مبل بنفش حاصل تجربه شخصی نویسنده در مواجهه با سوگ از دست‌دادن خواهرش است. او پس از امتحان‌کردن راه‌های مختلف برای پشت‌سر‌گذاشتن این دوره سخت، به کتاب‌درمانی روی آورد. این کتاب درباره حال‌وهوای او و چگونگی طی‌کردن دوره کتاب‌خوانی‌اش است. اگر کتاب‌خوان حرفه‌ای هستید، بی‌شک از این کتاب خوشتان خواهد آمد. اگر هم با غمی دست‌وپنجه نرم می‌کنید و دنبال پناهگاهی در میان کتاب‌ها هستید، این کتاب بسیار به شما کمک می‌کند. برای شنیدن صحبت‌های دکتر شکوری درباره این کتاب می‌توانید به قسمت ۱۸ از فصل ۵ کتاب‌ ‌باز مراجعه کنید.

همه‌جا به جست‌وجوی آرامش برآمدم و آن را نیافتم، مگر نشسته در کنجی تک‌وتنها با کتابی کوچک.

۷. فلسفه تنهایی

بی‌شک تنهایی بخش انکارناپذیری از وجود ماست. شکل مواجهه انسان‌ها با تنهایی با هم تفاوت دارد، برخی با آغوش باز می‌پذیرند برخی در آن غرق می‌شوند و عده‌ای از آن فراری هستند. مواجهه درست با تنهایی چگونه است؟ کتاب فلسفه تنهایی از مجموعه کتاب‌های خرد و زندگی نشر گمان است. این مجموعه فلسفه در زندگی امروز را ساده و روان توضیح می‌دهد. موضوع محوری این کتاب تنهایی است. با مطالعه این کتاب می‌توانید تنهایی را از ابعاد مختلفی ببینید و دیدگاهتان به تنهایی را بازآفرینی کنید. اگر به فلسفه و درک تنهایی علاقه دارید، این کتاب برای شماست. قسمت ۱۵ از فصل ۵ کتاب‌باز در پادکست رادیو راه مربوط به معرفی این کتاب توسط دکتر شکوری است. این معرفی در پادکست رسمی برنامه کتاب‌باز هم موجود است.

خیلی از آدم‌ها وقتی حواس‌پرتی‌ها و آشفتگی‌های بیرونی از زندگی‌شان حذف می‌شوند، نمی‌توانند زندگی‌شان را با «خودشان» پر کنند.

۸. صدای غذاخوردن یک حلزون وحشی

زندگی عادی الیزابت تووا با ورود ویروسی ناشناخته به بدنش تغییر می‌کند و به بیماری با کمترین فعالیت بدنی تبدیل می‌شود. این وضعیت پیش‌بینی‌نشده باعث می‌شود با حلزونی همنشین شود که از دوستش هدیه گرفته است.

ماجرای این کتاب هم درباره همین همنشینی است. الیزابت با گذشت زمان به حضور حلزون و دنیای ساکت و آرام آن عادت می‌کند و تصمیم می‌گیرد بیشتر درباره این موجود شکم‌پا مطالعه کند، بنابراین کتاب پر از اطلاعات جالب علمی درباره حلزون‌هاست. ترکیب ماجرایی واقعی با اطلاعات شگفت‌انگیز درباره حلزون‌ها محتوای جالبی ایجاد کرده است. معرفی این کتاب از زبان دکتر شکوری را در فصل ۵ پادکست کتاب‌باز یا قسمت ۶ فصل ۵ کتاب باز در پادکست رادیو راه بشنوید.

زنده‌ماندن اغلب بستگی به تمرکز بر یک چیز خاص دارد: یک رابطه، یک باور یا یک امید که تعادل خویش را بر لبه امکان حفظ کرده است. یا چیزی زودگذرتر: آن‌طور که آفتاب از شیشه سخت و به‌ظاهر نفوذناپذیر پنجره‌ای می‌گذرد و پتو را گرم می‌کند.

۹. انسان‌ها

کتاب «انسان‌ها» داستانی فانتزی و تخیلی را درباره حضور یک موجود فضایی در زمین روایت می‌کند و زمین و انسان‌ها را از نگاه او می‌بینیم. شاید به نظر برسد که فقط با داستانی سرگرم‌کننده روبه‌رو هستیم، اما این کتاب هم مانند سایر آثار مت هیگ پس‌زمینه‌ای فلسفی دارد. اگر به کتاب‌های فلسفی در قالب داستان علاقه دارید، این کتاب برای شماست. قسمت ۲ از فصل ۵ کتاب باز در پادکست رادیو راه به معرفی این کتاب اختصاص دارد. این معرفی را از پادکست رسمی برنامه کتاب‌باز هم می‌توانید بشنوید.

مقداری کتاب توی ویترین یکی از این مغازه‌ها دیدم که به یادم آورد انسان‌ها مجبورند کتاب‌ها را بخوانند. آنها واقعا مجبورند بنشینند و پشت‌سر هم به صفحات نگاه کنند. این کار وقت می‌برد. وقت خیلی زیاد. یک انسان نمی‌تواند همه کتاب‌های موجود را به‌راحتی فرو بدهد.

۱۰. مینیمالیسم دیجیتال

تأثیر فضای مجازی و اینترنت بر زندگی روزمره ما انکارناپذیر است. می‌توان گفت بدون حضور در فضای مجازی و استفاده از دنیای وسیع اینترنت بسیاری از کارهای ما پیش نمی‌روند. کال نیوپورت در کتاب مینیمالیسم دیجیتال می‌گوید باید آگاهانه از این فضا استفاده کنیم، چراکه استفاده بدون آگاهی و داشتن برنامه مشخص سلامت جسمی و روحی ما را تهدید می‌کند. او با برسی جوانب این مسئله راهکارهایی برای استفاده سالم‌تر ارائه می‌کند که بسیار جالب‌توجه هستند.

اگر فکر می‌کنید در فضای مجازی و اینترنت گرفتار عادت‌های ناسالم شده‌اید یا برای پیشگیری دنبال راهکار هستید، مطالعه این کتاب پیشنهاد ما به شماست. دکتر شکوری در برنامه کتاب‌باز مفصل درباره این مسئله و این کتاب صحبت کرده‌‌اند. برای شنیدن این برنامه می‌توانید به قسمت ۶ از فصل ۴ کتاب باز در پادکست رادیو راه یا فصل ۴ از پادکست کتاب‌باز مراجعه کنید.

محرومیت از خلوت: حالتی‌ است که در آن تقریبا هیچ زمانی با افکارتان تنها و هیچ زمانی از افکارِ دیگران رها نیستید.

شما بگویید

شما کدام یک از برنامه‌های دکتر شکوری در کتاب‌باز را دوست دارید؟ کدام یک از کتاب‌هایی که در این برنامه معرفی کرده‌اند در خاطرتان مانده است؟ تا حالا کتابی را که دکتر شکوری معرفی کرده‌اند تهیه و مطالعه کرده‌اید؟ لطفا پیشنهادها و نظرهایتان درباره کتاب های معرفی شده توسط مجتبی شکوری در برنامه کتاب‌ باز را برایمان بنویسید.