کار عمیق چیست؟ مزایا و روش دستیابی به آن

حتما برای شما هم پیش آمده است که در پایان روز یا هفته کاری ببینید با اینکه تمام‌وقت مشغول کار بوده‌اید، به‌ نظر می‌رسد کارهایتان پیش نرفته و هیچ‌یک از پروژه‌هایتان به اتمام نرسیده است. مشکل چیست؟ کجای راه را اشتباه رفته‌اید که به نتیجه نرسیده‌اید؟ به‌اعتقاد کال نیوپورت، راه‌حل این مشکل کار عمیق است. در این مقاله، خواهیم گفت کار عمیق چیست، چه مزایایی دارد و چطور می‌توانیم آن را وارد زندگی خود کنیم.

کار عمیق چیست؟

اولین بار کال نیوپورت در کتاب «کار عمیق» این مفهوم را مطرح کرد. بر اساس تعریف کال نیوپورت، کار عمیق یعنی:

فعالیت‌های حرفه‌ای که در حالت تمرکز بدون حواس‌پرتی انجام می‌شوند و توانایی‌های ادراکی شما را تا آخرین حد به چالش می‌کشند. این تلاش‌ها ارزش جدیدی به وجود می‌آورند، مهارت شما را بهبود می‌دهند و به‌سختی قابل‌تکرار هستند.

معرفی کتاب کار عمیق

نویسنده: کال نیوپورت
مترجم: ناهید ملکی
انتشارات: نوین
تعداد صفحه: ۲۵۶

کتاب «کار عمیق؛ قوانینی برای تمرکز در دنیایی آشفته» درباره تمرکز و نتایج حاصل از کارکردن متمرکز است. این کتاب از زمان انتشار تابه‌حال جزو پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک‌تایمز، وال‌استریت ژورنال و آمازون بوده و در ایران نیز یکی از کتاب‌های مطرح و پرمخاطب است.

کال نیوپورت در این کتاب درباره اهمیت تمرکز و تأثیر آن بر موفقیت سخن می‌گوید. این در حالی است که در عصر دیجیتال، تمرکزکردن به کاری سخت و گاهی ناممکن تبدیل شده است. غرق‌شدن در دنیای مجازی و حواس‌پرتی‌های ناشی از فناوری، پیوسته از بهره‌وری و تمرکز ما حین کارکردن می‌کاهند. کتاب کار عمیق با ارائه راهکارهای عملی به ما کمک می‌کند از حجم و تأثیر این حواس‌پرتی‌ها کم کنیم و خود را با به‌طور عمیق درگیر کار درگیر کنیم تا به موفقیت برسیم.

برای تولید در بالاترین سطح خودتان، نیاز دارید که مدت طولانی با تمرکز کامل و بدون حواس‌پرتی روی یک وظیفه کار کنید. به بیان دیگر، نوع کاری که عملکرد شما را بهینه می‌کند، کار عمیق است. اگر عمیق‌بودن به‌مدت طولانی برایتان راحت نباشد، دشوار خواهد بود که عملکردتان را به سطح بالایی از کیفیت و کمیت برسانید که به‌طور فزاینده‌ای برای پیشرفت حرفه‌ای ضروری است.

خلاصه کتاب کار عمیق

کار عمیق به‌معنای انجام‌ باکیفیت کارهای سخت و مهم به‌شیوه‌ای مؤثر است. کار عمیق ابزار قدرتمندی است، به‌خصوص در دنیای امروز که سبقت‌گرفتن از رقبا از طریق خروجی با کیفیت بیشتر در مدت‌زمان کمتر امکان‌پذیر است. کال نیوپورت این مفهوم را در مقابل کار کم‌عمق و سطحی قرار می‌دهد. کار کم‌عمق به‌معنای کار و وظیفه‌ای است که نیاز به ادراک خاصی نداشته باشد و در حالت حواس‌پرتی و عدم تمرکز انجام شود.

کار کم‌عمق: کارهای غیرشناختی و غیرمهارتی که اغلب نیاز به تمرکز کامل و حذف حواس‌پرت‌کن‌ها ندارند. این تلاش‌ها اثر خلاقانه‌ای در جهان ایجاد نمی‌کنند و تکرار آنها آسان است.

چک‌کردن ایمیل‌ها و پاسخ‌دادن به آنها از کارهای کم‌عمق به حساب می‌آیند. بنابراین اگر مدام از کار اصلی خود دست بکشید و زمان خود را صرف کارهای کم‌عمق کنید، نمی‌توانید از نهایت توانایی خود بهره ببرید و بازدهی شما و کیفیت کارتان افت می‌کند.

نتایج حاصل از کار کم‌عمق و سطحی به‌راحتی قابل‌تکرار است. این در حالی است که نتایج کار عمیق را به‌سختی می‌توان تکرار کرد. برای انجام کار عمیقی مثل نوشتن پروپوزال یا تجزیه‌وتحلیل داده‌های پیچیده برای بهینه‌سازی کسب‌وکارتان، به میزان مشخصی تمرکز بدون هیچ‌گونه وقفه و مزاحمتی نیاز دارید.

کار عمیق چه مزایایی دارد؟

۱. در مدت‌زمان کم خروجی باکیفیت دارد

کار به‌طور عمیق عملکرد شما را بهبود چشمگیری می‌بخشد و باعث می‌شود در مدت‌زمانی کمتر، نتیجه‌ای بسیار بهتر حاصل شود. این اتفاق علاوه بر تأثیر مثبت بر کار، به شما احساس رضایت می‌دهد چون تمام توانتان را به کار گرفته‌اید.

۲. تمرکز شما را بهبود می‌بخشد

وقتی مدام بین کارهای مختلف جابه‌جا می‌شوید، بخشی از توجهتان به کار قبلی معطوف می‌شود. مثلا وقتی حین تهیه گزارش پروژه، به تلفن همراه خود نگاهی می‌اندازید، حتی پس از اینکه دوباره به تهیه گزارش مشغول می‌شوید، ذهنتان هنوز مشغول پیام‌هایی است که به‌تازگی در تلفن همراه خود دیده‌اید. این پدیده که «پسماند توجه» نامیده می‌شود، آسیبی جدی به دنبال دارد.

کار عمیق تمام قدرت ذهنی‌تان را در یک نقطه جمع می‌کند تا بتوانید روی کاری متمرکز شوید که در دست دارید و به چیز دیگری توجه نکنید. این‌طوری بدون اینکه اجازه دهید وقفه‌ای مانع انجام کاری عالی شود، پروژه خود را به نتیجه مطلوب می‌رسانید.

حواس‌پرتی همیشه نابودکننده عمق است.

۳. به شما احساس انرژی و قدرت می‌دهد

انجام کاری باکیفیت و کارآمد، احساس رضایت و موفقیت شما را افزایش زیادی می‌دهد. صرف وقت برای انجام کارهای سطحی، انرژی و زمانی را که باید صرف انجام کارهای عمیق کنید از بین می‌برد و ارزش چندانی به‌ همراه نخواهد داشت. اما وقتی تمرکز و انرژی و زمان خود را صرف کاری عمیق می‌کنید که به مقدار زیادی درک و توجه نیاز دارد، احساس قدرت می‌کنید که آن کار را به بهترین شکل ممکن به پایان رسانده‌اید.

۴. مغز شما را دوباره سیم‌کشی می‌کند

کار عمیق بهترین راه برای یادگیری سریع مهارت‌های جدید است. وقتی عمیقا روی مهارتی خاص تمرکز می‌کنید، به‌معنی واقعی کلمه مغز خود را دوباره سیم‌کشی می‌کنید تا به شما کمک کند آن مهارت را بهتر یاد بگیرید. همچنین طبق تحقیقات، این سیم‌کشی مجدد تنها زمانی اتفاق می‌افتد که شما در زمانی مشخص، بدون مزاحمت و حواس‌پرتی روی کاری واحد تمرکز کنید.

برای یادگیری سریع چیزهای سخت، باید به‌شدت و بدون حواس‌پرتی تمرکز کنید.

چطور کار عمیق را تمرین کنیم؟

عمیق کارکردن صرفا مهارتی مختص افراد بسیار باهوش نیست و می‌توان با تمرین مداوم این مهارت را کسب کرد. طبق مطالب کتاب کار عمیق، با انجام این اقدامات می‌توانید در کار عمیق مهارت پیدا کنید.

۱. استراتژی مناسبی انتخاب کنید

کال نیوپورت در کتابش، ۴ رویکرد و فلسفه را برای برنامه‌ریزی کار عمیق پیشنهاد می‌دهد: رهبانی، دووجهی یا دوحالته، موزون یا ریتمیک، روزنامه‌نگاری یا مطبوعاتی.

۱. فلسفه رهبانی

در این حالت، فرد هفته‌ها یا ماه‌ها تا حد امکان تمام تمرکز خود را به یک پروژه یا هدف معطوف می‌کند و باقی امور را کنار می‌گذارد. بسیاری از دانشمندان و نویسندگان از این فلسفه بهره می‌گیرند؛ آنها چندین ماه مداوم روی یک پروژه تمرکز می‌کنند و کارهای کم‌عمقی مثل پاسخ‌دادن به ایمیل‌ها را به پس از پایان پروژه موکول می‌کنند.

۲. فلسفه دووجهی

در این حالت، فرد برای انجام کارهای عمیق و کارهای سطحی بازه‌های زمانی خاصی را در نظر می‌گیرد و بین این بازه‌ها جابه‌جا می‌شود. این بازه‌های زمانی ممکن است روزها یا هفته‌ها طول بکشند اما هرگز کمتر از ۱ روز نیستند. مثلا روزهای هفته را برای انجام کار عمیق و آخر هفته را برای رسیدگی به کارهای سطحی در نظر بگیرید. این رویکرد انعطاف بیشتری دارد.

۳. فلسفه موزون

استراتژی موزون یعنی انجام کار عمیق همچون عادت روزانه. در این حالت، کار هرگز بیشتر از ۱ روز طول نمی‌کشد، بلکه بخشی از روز را صرف کار عمیق خواهید کرد. مثلا ساعت ۱۱ صبح تا ۴ بعدازظهر را در نظر می‌گیرید و در این مدت، تمام فعالیت‌های سطحی را کنار می‌گذارید. انعطاف‌پذیری این استراتژی بسیار زیاد است، اما لازم است حتما به برنامه‌ای که برای خود تعیین می‌کنید، پایبند باشید.

۴. فلسفه روزنامه‌نگاری

طبق این استراتژی، شما می‌توانید هر زمانی که برنامه‌تان اجازه می‌دهد برای این هدف تلاش کنید. این استراتژی عالی به نظر می‌رسد، اما انجامش بسیار دشوار است، چراکه جابه‌جایی مدام بین کار عمیق و کار کم‌عمق سخت است. این رویکرد به افراد مبتدی توصیه نمی‌شود و فقط مناسب کسانی است که به‌قدر کافی تجربه دارند و می‌توانند بدون وقت‌کشی و به‌سرعت مشغول کار عمیق شوند.

۲. روال کاری مشخصی را در نظر بگیرید

برای اینکه بتوانید کار عمیق را به عادت خود تبدیل کنید، باید روال کاری مخصوص خود را ایجاد کنید. برای ایجاد روال کاری باید ۴ عامل را در نظر بگیرید: مکان، مدت‌زمان، ساختار و الزامات.

۱. مکان

شما باید فضایی آرام و بدون حواس‌پرتی را برای کارکردن در نظر بگیرید. در واقع باید فضایی ازپیش‌تعیین‌شده داشته باشید تا هر بار که قصد کارکردن دارید، مجبور نشوید مدتی را صرف پیداکردن محلی مناسب برای کارکردن کنید. باید مکانی داشته باشید که بتوانید همیشه روی آن حساب کنید. کافی است دفتر یا اتاقی در خانه را به‌عنوان فضای کار آماده کنید. اتاقی که از سروصداهای بلند بیرون در امان باشد و هنگام کار، فرزندانتان وارد آن نشوند.

۲. مدت‌زمان

همچنین باید مدت انجام کار عمیق را تعیین کنید. هنگامی که می‌خواهید مشغول کار عمیق شوید، باید مطمئن شوید که به‌قدر کافی زمان در اختیار دارید. برای انجام کار عمیق دست‌کم ۱ ساعت زمان لازم است. در کمتر از ۱ ساعت، مزایا خود را نشان نخواهند داد.

۳. ساختار

لازم است مسیر کاری خود را تعیین کنید. کار خود را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید تا انجام آن و تیک‌زدن اهدافتان راحت‌تر شود. مثلا اگر قصد نوشتن یک کتاب را دارید، ساختار می‌تواند این باشد که باید چه فصل‌هایی را بنویسید و به چه نکاتی اشاره کنید. این کار به شما کمک می‌کند که به‌جای هدردادن زمان برای اینکه بفهمید چه کاری باید انجام دهید، سریع‌تر مشغول کار شوید.

۴. الزامات

باید قبل از شروع کار عمیق، تمام وسایل و چیزهایی را که ممکن است حین کار به آنها نیاز پیدا کنید، فراهم کنید و در کنار خودتان بگذارید. از یک لیوان نوشیدنی گرفته تا وسایل کارتان، همگی باید در همان فضای کاری‌تان باشند تا تعداد دفعاتی را که باید برای تهیه یا آوردن چیزی از جایتان بلند شوید، محدود کنید. فرض کنید قرار است ۴ ساعت مداوم مشغول کار باشید. قطعا در این مدت گرسنه و تشنه خواهید شد. پس حتما یک لیوان نوشیدنی و یک میان‌وعده در کنارتان داشته باشید تا هنگام گرسنگی و تشنگی وقفه‌ای در کارتان ایجاد نشود.

۳. قدمی بزرگ بردارید

کال نیوپورت در کتابش می‌گوید:

با اعمال یک تغییر اساسی در محیط عادی خود، همراه با سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی از تلاش یا پول، که همگی برای حمایت از یک کار عمیق اختصاص داده شده است، اهمیت درک‌شده از کار را افزایش می‌دهید.

شما با ایجاد تغییری چشمگیر در محیط اطرافتان، اهمیت انجام آن کار یا وظیفه را افزایش می‌دهید. این کار باعث می‌شود تمایل ذهنتان برای به تعویق‌انداختن کارها کمتر شود و شما با انگیزه و انرژی بیشتری سراغ انجام آن کار بروید. مثال جالب این قضیه جی. کی. رولینگ (J.K. Rowling) نویسنده مجموعه هری پاتر است که برای کامل‌کردن آخرین نسخه از سری هری پاتر، سوئیتی در هتل بالمورال پنج‌ستاره در ادینبورگ اجاره کرد. بیل گیتس مثال دیگری از این ماجراست. او ۲ بار در سال، ۱ هفته را در کلبه خود به فکرکردن درباره آینده مایکروسافت سپری می‌کند.

برای ایجاد تغییری مهم نیازی نیست ولخرجی کنید. می‌توانید کافه‌ای را انتخاب کنید که معمولا به آن نمی‌رفتید یا پوشش معمول خود را تغییر دهید. مهم این است که حس تازگی را به خود القا کنید تا مغزتان این سیگنال را بفرستد: «الان وقتشه که مشغول کار بشی!»

۴. کارها را اولویت‌بندی کنید

طبق این اصل، شما باید تمرکزتان را روی مهم‌ترین کارها بگذارید. گاهی اوقات وقتی اهداف یا وظایف زیادی دارید که باید انجام شوند، ممکن است وقت خود را تلف کنید تا بفهمید چه کاری را باید چه زمانی انجام دهید و زمان زیادی را صرف انجام کارهایی کنید که به‌اندازه کارهای دیگر مهم نیستند. بنابراین مشخص‌کردن مهم‌ترین اهدافی که باید ابتدا به آنها برسید، به شما کمک می‌کند تا زمان و انرژی‌تان را بیشتر صرف مهم‌ترین کارها کنید.

۵. وقفه و استراحت را فراموش نکنید

همان طور که کار عمیق مهم است، استراحت نیز اهمیت دارد. استراحت به‌موقع و به‌اندازه به این فرایند کمک می‌کند. مغز ما به اشکال مختلف استراحت نیاز دارد تا بتواند بهترین عملکرد را داشته باشد، خاطرات جدید را در خود جای دهد و توانایی تمرکز خود را بازیابد. ضروری است که هر روز ۲ تا ۵ ساعت استراحت کنید. این به‌معنی نشستن روی مبل و تماشای تلویزیون نیست. ورزش و معاشرت نیز جزو زمان استراحت به حساب می‌آیند.

سخن آخر

زندگی پرمشغله در دنیایی شلوغ به این معنی نیست که باید کیفیت کار یا زمان استراحت خود را فدا کنید. با استفاده از مطالب این مقاله سعی کنید کار عمیق را به‌تدریج در زندگی روزانه خود بگنجانید تا بازدهی خود را افزایش دهید و به نتیجه باکیفیت‌تری دست یابید.

منابع دیگر: workplaceless

چگونه با مدیر و همکاران خود تعامل موثری داشته باشیم.

چگونه در سازمان خود پله‌های ترقی را به‌سرعت طی کنیم.